Aktualności
Twórca Klisz Pamięci nie żyje
Zmarł Marian Kołodziej, były więzień niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz, artysta plastyk, scenograf teatralny i filmowy.
Był więźniem obozu Auschwitz od pierwszego dnia jego istnienia. Na temat obozowej przeszłości milczał przez 50 lat. Przemówił dopiero w połowie lat 90-tych wskutek choroby, kiedy to lekarze zalecili mu — w ramach rehabilitacji ręki — rysowanie.
Tak zaczęły powstawać prace tworzące „Klisze pamięci. Labirynty”. Poprzez swoje słowa-obrazy, tworzące klisze pamięci, Kołodziej wprowadza odbiorcę w mroczne wizje-labirynty wspomnień o tym, co przeżył i czego doświadczał.
We wstępie do wystawy artysta napisał: „...to nie sztuka, nie obrazy, a słowa zamknięte w rysunku. Sztuka jest bezradna wobec tego, co człowiek zgotował człowiekowi. Przeczytajcie moje narysowane słowa, które powstały równie z tęsknoty za jasnością kryteriów, za czytelnym oddzieleniem dobra od zła, prawdy od fałszu, sztuki od jej pozoru. To także moja niezgoda na świat, jaki jest dziś. To również jest o nas, o tym co zrobiliśmy z naszym człowieczeństwem - pretekst do przemyśleń i wyciągnięcia wniosków istotnych dla nas dzisiaj. To list starego człowieka do samego siebie sprzed 55 lat. Również hołd tym wszystkim, którzy spopieleni odeszli”.
Jolanta Kupiec, historyk sztuki i autorka publikacji o sztuce obozowej związanej z Auschwitz tak opisywała jeden z rysunków artysty: „Przed nami rozpiera się demon o twarzy pięknej kobiety ozdobionej klejnotami, o odrażającym tułowiu monstrum z wieloma głowami niewyobrażalnych gadów. W ich paszczach i wijących się mackach skręcają się mordowane szkielety bezsilnych ludzkich istot. Szaleją apokaliptyczni czterej jeźdźcy na upiornych koniach. Ohyda zbrodni w postaci lubieżnych kochanków pławi się wśród stosów szkieletów. Monstrualna wesz zżera stosy więźniów...”
Wystawa od kilku lat mieści się w podziemiach kościoła franciszkanów w Harmężach, nieopodal Oświęcimia. We wrześniu tego roku Muzeum wraz z Nadbałtyckim Centrum Kultury wydało Labirynty Mariana Kołodzieja. Przejście 2 — album-katalog wystawy.
