Gleiwitz II
Podobóz utworzony przy fabryce sadzy przemysłowej firmy Deutsche Gasrusswerke GmbH. Formalnie powstał w maju 1944 r. po przejęciu przez komendanturę Auschwitz obozu pracy przymusowej dla Żydów. Początkowo liczył ok. 250 kobiet i 260 mężczyzn. Stan osobowy obu obozów jesienią wynosił ponad 1 tys. osób, w tym ponad 700 mężczyzn. Więźniowie mieszkali w siedmiu drewnianych barakach, z których trzy znajdowały się w wydzielonej płotem części żeńskiej i cztery w części męskiej. Obóz otaczało ogrodzenie z drutu kolczastego, wzdłuż którego ustawiono sześć wież wartowniczych. Jego kierownikami byli kolejno: SS‑Oberscharführerzy Becker i Konrad Friedrichsen oraz SS‑H auptscharführer Bernhard Rackers, dysponujący oddziałem 70 esesmanów. Więźniowie pracowali przy rozbudowie fabryki, naprawie maszyn oraz w pobliskich zakładach Borsig Koks‑Werke. Więźniarki zatrudniano głównie przy obsłudze generatorów sadzy, w gęstych oparach olejów i w wysokiej temperaturze. Musiały też wynosić w kubłach wrzące oleiste odpady i zlewać je do specjalnego zbiornika, w trakcie czego dochodziło do ciężkich poparzeń. Inne więźniarki pakowały do worków klejącą się do skóry, tłustą, trudną do zmycia sadzę doprowadzaną rurami z hali produkcyjnej. W styczniu 1945 r. więźniów wyprowadzono na trasę ewakuacyjną, lecz po przejściu ok. 20 km, na wieść o zbliżaniu się oddziałów Armii Czerwonej, zawrócono ich z powrotem do Gliwic, skąd przewiezieni zostali koleją: mężczyźni do obozu Sachsenhausen, kobiety zaś do Ravensbrück.
