Rozmiar czcionki:

MIEJSCE PAMIĘCI I MUZEUM AUSCHWITZ-BIRKENAU BYŁY NIEMIECKI NAZISTOWSKI
OBÓZ KONCENTRACYJNY I ZAGŁADY

Charlottegrube

Baraki mieszkalne dla więźniów (1966)
Baraki mieszkalne...
Plan podobozu
Plan podobozu
Plan baraku dezynfekcyjnego
Plan baraku...

Podobóz utworzony przy kopalni węgla kamiennego Charlotte w Rydułtowach należącej do koncernu Hermann Göring Werke. Więźniów osadzono w dwóch z pięciu istniejących już tam obozów dla robotników przymusowych i jeńców wojennych. Przypuszczalnie pierwszych 200 więźniów umieszczono w jednym z nich we wrześniu 1944 r., a miesiąc później znajdowało się tam już ponad 600 więźniów, przeważnie Żydów z Węgier, Czech i Słowacji. Część więźniów zakwaterowano w innym, mniejszym obozie. Warunki bytowe w obydwóch były podobne: więźniowie spali na trzypiętrowych pryczach w murowanych barakach. Obozy otaczały ogrodzenia z drutu kolczastego, który nie był podłączony do prądu elektrycznego. Choć więźniowie przebywali w dwóch różnych miejscach, to jednak podlegali jednej komendzie obozu. Jego kierownikami byli kolejno SS‑Oberscharführer Alfred Tschiersky i SS‑Hauptscharführer Kurt Kirschner; w skład załogi wchodziło ponadto 54 esesmanów. Więźniowie pracowali w dwóch grupach: jedna w szybach Leon II i Leon II , druga na powierzchni: przy transporcie i sortowaniu węgla, w warsztatach kopalnianych i przy budowie elektrowni Charlotte. Do ich pilnowania zatrudniano dodatkowo policjantów, żołnierzy Wehrmachtu i umundurowanych członków SA. Warunki pracy były bardzo ciężkie. Jak wynika z raportu dyrekcji kopalni, w ciągu czterech pierwszych miesięcy funkcjonowania podobozu „zdolność do pracy” utraciła aż połowa więźniów. Zastępowali ich kolejni, przywożeni ciężarówkami z Auschwitz, dzięki czemu poziom zatrudnienia sięgał w tym czasie 909 więźniów. Przyjmując, że kolejnych ponad stu pracowało w kuchni, magazynach lub znajdowało się w izbie chorych, ocenić należy, że stan obozu przekroczył wtedy 1 tys. osób. Jak wynika z ostatniego meldunku z dnia 17 stycznia 1945 r., w obozie przebywało ich jedynie 833, a zatem w ciągu miesiąca „zdolność do pracy” utraciło dalszych 20% więźniów, których po selekcjach odwieziono do Birkenau. W samym obozie zmarło ponad 50 osób, kilka popełniło samobójstwo. W styczniu 1945 r. więźniów obozu zamierzano ewakuować pieszo do obozu Gross‑Rosen. Po dwóch dniach marszu okazało się jednak, że drogi odwrotu zostały odcięte przez jednostki Armii Czerwonej, dlatego skierowano ich z powrotem do Rydułtów, po czym do Wodzisławia Śląskiego, skąd przewieziono koleją do obozu Mauthausen.

Źródło:  Auschwitz od A do Z. Ilustrowana historia obozu