miesięcznik Oś

Nr 112 (sierpień 2017)

W sierpniowej „Osi” przede wszystkim wspominamy trzy rocznice. 1 sierpnia miała miejsce 73. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego, 2 sierpnia – 73. rocznica likwidacji tzw. Zigeunerfamilienlager, a 14 sierpnia – 76. rocznica śmierci o. Maksymiliana Kolbe. Więcej o rocznicowych obchodach wewnątrz numeru.

Świadomość – Odpowiedzialność – Przyszłość – to tytuł międzynarodowej konferencji edukacyjnej poświęconej edukacji o Auschwitz i Holokauście. Była ona częścią obchodów 70. rocznicy utworzenia Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Wzięło w niej udział ponad 150 osób z 14 krajów. Byli to eksperci zajmujący się edukacją w Miejscach Pamięci i muzeach Holokaustu, a także historycy, nauczyciele, edukatorzy i metodycy. Szczególnymi gość mi byli świadkowie historii – byli więźniowie niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz.

– Wiedza, którą otrzymaliśmy od Świadków, obliguje nas do podjęcia debaty dotyczącej wyzwań w edukacji o Auschwitz i Holokauście, które stoją przed nami współcześnie i w przyszłości. Dziś chcemy podjąć refleksję nad obecnym stanem i znaczeniem edukacji historycznej prowadzonej w wielu miejscach pamięci – powiedział Andrzej Kacorzyk, dyrektor Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście.

W Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży odbyła się druga część projektu Historia zaczyna się w rodzinie..., którego celem są rozważania na temat rodziny i historii z dwóch perspektyw: rodzin w historii oraz historii w rodzinie, jak również seminarium Prawa człowieka wczoraj. Prawa człowieka dziś. Szczegóły wewnątrz numeru.

Polecamy też relację z konferencji Dziedzictwo kulturowe krajów nadbałtyckich – wspólnota odmienności, która towarzyszyła Tauron Life Festival Oświęcim 2017. Na stronach Centrum Dialogu i Modlitwy mogą Państwo przeczytać o wizycie nowicjuszek z Międzynarodowego Nowicjatu Sióstr Matki Bożej Syjonu w Izraelu.

Państwa uwadze polecamy także lekturę. Z okazji 70. rocznicy utworzenia Muzeum ukazał się wybór najbardziej interesujących książek wspomnieniowych autorstwa byłych więźniów niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau.

Pliki do pobrania

os112.pdf

Oś nr 112

Nr 111 (lipiec 2017)

Przede wszystkim zachęcamy Państwa do wycieczki do Krakowa, a to ze względu na to, że w Kamienicy Szołayskich, oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie, do 20 września br. oglądać można wyjątkową wystawę Twarzą w Twarz. Sztuka w Auschwitz. Przygotowana ona została w 70. rocznicę utworzenia Muzeum na terenie byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady. To pierwsza tak obszerna prezentacja oryginalnych prac wykonanych w obozie przez więźniów Auschwitz. Szczegóły wewnątrz numeru.

W „Osi” podsumowujemy także wydarzenia 77. rocznicy pierwszego transportu Polaków do KL Auschwitz. Decyzją Sejmu RP dzień 14 czerwca obchodzony jest jako Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady. W obchodach rocznicowych, które odbyły się w Oświęcimiu i w Harmężach, wzięła udział była więźniarka obozu Zdzisława Włodarczyk, a także przedstawiciele władz Rzeczypospolitej Polskiej: premier RP Beata Szydło oraz wicepremier i minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński.

Państwa uwadze polecamy również nową lekcję intenetową o pierwszych latach funkcjonowania Muzeum Auschwitz. Jej autorem jest historyk Centrum Badań Muzeum dr Jacek Lachendro. Lekcja opowiada historię z okresu 1945-1955, od pierwszych prac nad utworzeniem Muzeum po rok 1955, kiedy to władze zrezygnowały ze skrajnego upolitycznienia treści w Muzeum, a wpływ na kształt wystawy odzyskali ponownie byli więźniowie.

Polecamy również relację z kolejnej Sceny Alternatywnej w MDSM, a także z niezwykłego wydarzenia Szrajberka z Auschwitz, na które złożyły się projekcja filmu oraz koncert Asamblea Mediterranea.

Co roku w okresie wakacyjnym Oświęcim odwiedzają amerykańscy studenci wojskowi, którzy uczestniczą w programach studyjnych Centrum Żydowskiego w Oświęcimiu. W czerwcu gośćmi w Oświęcimiu było czternastu kadetów i kadetek Akademii West Point, Marynarki Wojennej, Sił Powietrznych oraz Straży Przybrzeżnej USA, biorących udział w projekcie American Services Academies Program, którego celem jest pogłębione studium historii Holokaustu i zagadnień etycznych związanych z zapobieganiem ludobójstwom.

Pliki do pobrania

os111.pdf

Nr. 111

Nr 110 (czerwiec 2017)

Do Archiwum Miejsca Pamięci trafiła niezwykle obszerna kolekcja dokumentów, związanych z obozem Auschwitz i historią II wojny światowej, m.in. gett i innych obozów koncentracyjnych, stworzona przez ocalałego z Holokaustu – Władysława Ratha i przekazana do Muzeum przez jego rodzinę. Cały zbiór liczy 1893 dokumenty oraz 29 fotografii.

Kazimierz Piechowski, były więzień Auschwitz, który 75 lat temu wraz z trzema współwięźniami zorganizował jedną z najbardziej brawurowych ucieczek z niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady, był 31 maja gościem specjalnym sesji edukacyjnej Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście, którą podsumowujemy na stronie 7.

Piszemy również o pierwszym posiedzeniu nowej kadencji Rady Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, której przewodniczącą została Krystyna Oleksy. Wśród głównych tematów omawianych przez członków Rady były m.in.: wyzwania edukacyjne związane z rekordową frekwencją, a także tworzeniem nowej siedziby Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście, a także plany inwestycyjne związane z budową nowego Centrum Obsługi Odwiedzających.

Obecnie dużo się mówi o tym, co nas w Europie dzieli. Uczestniczki i uczestnicy seminarium RYLA (Rotary Youth Leadership Award – pol. Nagroda Rotary dla Liderów Młodzieżowych) pt. Stawiać molo – budować mosty spotkali się w dniach 10-14 maja we Frankfurcie nad Odrą, by dyskutować o tym, co jednak nas w Europie łączy i jak powinna się rozwijać wspólnota europejska w obliczu obecnych wyzwań. Więcej na stronach MDSM.

10 kwietnia w Café Bergson odbyło się spotkanie autorskie z Anną Pamułą, autorką książki Polacos, Chajka płynie do Kostaryki. Po spotkaniu autorka udzieliła wywiadu Marii Jakubiec z Radia Oświęcim, który publikujemy na łamach „Osi”. Natomiast na stronach Centrum Dialogu i Modlitwy podsumowujemy konferencję Ekumenizm Męczenników zorganizowaną z okazji jubileuszu 500-lecia Reformacji oraz wernisażu wystawy „Here I stand” Marcin Luter, Reformacja i jej następstwa.

Pliki do pobrania

os110.pdf

Miesięcznik „Oś” – czerwiec 2017

Nr 109 (maj 2017)

„Będziemy promować edukację i pamięć o Holokauściew naszych szkołach i uniwersytetach i zapewniać właściwe materiały do nauczania oraz źródła, aby zapewnić, że przyszłe pokolenia będą rozumieć przyczyny Holokaustu i rozważą jego straszliwe konsekwencje” – zapisali wspecjalnej deklaracji ministrowie edukacji kilkunastu krajów, w tym Polski i Izraela, którzy wzięli udział w 26. Marszu Żywych. Kilka tysięcy osób, przede wszystkim młodych Żydów, ale także duża grupa polskiej młodzieży, przeszło 24 kwietnia spod bramy „Arbeit macht frei” w byłym obozie Auschwitz I na teren byłego obozu Auschwitz II-Birkenau. Relacja z Marszu wewnątrz majowej „Osi”.

Czy ludzka natura może być aż tak nieodgadniona w swej dwoistości? Czy też można mieć mózg tak „wyprany” przez system, by uwierzyć, że inni to podludzie lub pasożyty; by wracać z „pracy” w obozie jak z pracy w biurze, fabryce, piekarni, szpitalu? Te i inne pytania postawili aktorzy Teatru Trans-Atlantyk w spektaklu pt. Album Karla Höckera, który można było obejrzeć w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży, o którym przeczytają Państwo na stronie 7 i 8.

W „Osi” wspominamy także Helmuta Morloka, zmarłego 10 marca 2017 r. niemieckiego architekta, który był twórcą wyjątkowej architektonicznej formy MDSM, a także jego wieloletnim przyjacielem i opiekunem.

Polecamy również rozmowę z Agatą Agatowską, oświęcimską rzeźbiarką, której rzeźby wpisały się w krajobraz miasta Oświęcimia i która gościła w kwietniu w Cafe Bergson, a także tekst o wystawie pt. „Here I stand”. Reformacja i jej następstwa w Centrum Dialogu i Modlitwy.

Pliki do pobrania

os109.pdf

Nr 108 (kwiecień 2017)

Na okładce kwietniowego numeru „Osi” znajduje się list napisany w kwietniu 1944 r. przez jednego z esesmanów z załogi niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz. To pierwszy efekt apelu Muzeum skierowanego do niemieckiej i austriackiej opinii publicznej o przekazywanie dokumentów, zdjęć czy właśnie prywatnych listów związanych z historią załogi SS KL Auschwitz.

Z historią sprawców łączy się też nowa czasowa wystawa w Miejscu Pamięci. Jej tytuł to Przemysł i zagłada. Topf & Söhne. Konstruktorzy pieców Auschwitz. Jest ona poświęcona losom firmy z Erfurtu, której inżynierowie zaprojektowali i zbudowali piece krematoryjne, które były w stanie spalić blisko pięć tysięcy zwłok w ciągu doby, dzięki czemu w Auschwitz można było dokonać masowej zagłady Żydów. Ekspozycję oglądać można w Muzeum do końca października. Początkom zagłady w KL Auschwitz poświęcona była sesja edukacyjna Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście. Relację z niej znajdą Państwo wewnątrz numeru.

Państwa uwadze polecamy także relację z 63. Krakowskiego Salonu Poezji w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży, którego gościem była poetka Elżbieta Michalska. Piszemy również o polsko-niemiecko-ukraińskim seminarium Uczymy się z historii: mowa nienawiści w MDSM, którego uczestnicy rozmawiali o problemie mowy nienawiści we współczesnym świecie, jej funkcjonowaniu w Internecie oraz możliwościach przeciwdziałania. W „Osi” przeczytają Państwo również o wizycie studentów z trzech amerykańskich uczelni, którzy gościli w Centrum Dialogu i Modlitwy.

W kwietniowej „Osi” publikujemy ostatni już tekst dr. Andrzeja Strzeleckiego z cyklu Topografia Pamięci, który opisywał miejsca pamięci związane z ofiarami kompleksu obozowego Auschwitz w Oświęcimiu i okolicach. Za cały cykl bardzo panu doktorowi dziękujemy.

Pliki do pobrania

os108.pdf

Nr 107 (marzec 2017)

W bibliotece Akademii Wojskowej Stanów Zjednoczonych w West Point 9 lutego otwarto wystawę pt. Forbidden Art (Sztuka zakazana). Wydarzenie zorganizowano z okazji obchodzonej niedawno 72. rocznicy wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz. Przygotowana przez Muzeum Auschwitz ekspozycja prezentuje historie 20 dzieł sztuki wykonanych nielegalnie i z narażeniem życia przez więźniów obozów koncentracyjnych. Relacja wewnątrz numeru, a także na stronie z fotoreportażem.

W lutym Centrum Żydowskie odwiedziła Monika Sznajderman, autorka książki Fałszerze pieprzu. To historia opowiadająca losy jej rodziny. Podczas spotkania autorskiego, poprowadzonego przez Karolinę Turzę, uczestnicy mogli obejrzeć także pokaz slajdów z niektórymi fotografiami opublikowanymi w książce. W „Osi” rozmowa z autorką, a także recenzja jej książki.

26 młodych ludzi w styczniu odwiedziło Centrum Dialogu i Modlitwy w ramach projektu Rady Młodzieży z Oldham pt. Słuchać głosu Ziemi. To międzynarodowy, multimedialny program, prowadzony od 2009 r., którego celem jest m.in. podniesienie świadomości młodych ludzi na temat Holokaustu oraz rozwijanie świadomości istnienia takich zagrożeń jak: dyskryminacja, nietolerancja czy nienawiść w kontekście europejskim. Piszemy również o VI Biennale Plakatu Społeczno-Politycznego, który zaprezentowano w Stuttgarcie, premierze opery Pasażerka w teatrze muzycznym Im Revier w Gelsenkirchen, a także o wystawie Literackie Obrazy Holokaustu. „Pasażerka” Zofii Posmysz w Centrum Sztuki Prześladowanej w Solingen.

W „Osi” także dwie zapowiedzi. Międzynarodowe Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście w Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau organizuje międzynarodową konferencję poświęconą edukacji o Auschwitz i Holokauście, która odbędzie się w dniach 4-5 lipca 2017 r. Będzie ona częścią obchodów 70. rocznicy utworzenia Muzeum. Szczegóły wewnątrz numeru, a uczestnicy mogą rejestrować się przez stronę internetową www.auschwitz.org. Natomiast w związku z utrzymującą się wysoką liczbą odwiedzających Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, która w ubiegłym roku osiągnęła poziom dwóch milionów osób, poszukujemy kandydatów na przewodników współpracujących z Muzeum. Więcej informacji na stronie 5.

Pliki do pobrania

os107.pdf

Nr 106 (luty 2017)

27 stycznia ponad 60 byłych więźniów Auschwitz spotkało się na terenie byłego obozu, aby upamiętnić 72. rocznicę wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady. Tematem przewodnim rocznicowych obchodów był Czas. Honorowy patronat nad tym wydarzeniem objął Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej Andrzej Duda. Głos zabrali m.in. byli więźniowie Batszewa Dagan i Bogdan Bartnikowski. W „Osi” znajdą Państwo wiele zdjęć, a także zapis wszystkich rocznicowych wystąpień.

W bieżącym numerze przeczytają Państwo także o specjalnym projekcie przygotowanym przez Instytut Pamięci Narodowej przy współpracy z Muzeum Auschwitz. To opublikowana w Internecie baza danych 8502 esesmanów wchodzących w skład załogi obozu Auschwitz. Znaleźć ją można pod adresem: truthaboutcamps.eu/zalogass. W bazie danych – oprócz nazwisk esesmanów – znajdują się ich dane personalne: data i miejsce urodzenia, numer służbowy, data przybycia do KL Auschwitz i data jego opuszczenia, wykształcenie, obywatelstwo. Są tam także fotografie niektórych funkcjonariuszy SS, a w przypadku tych, którzy po wojnie byli sądzeni – dokumenty wymiaru sprawiedliwości.

W numerze zapowiadamy także najważniejsze wydarzenia w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży w roku 2017, a także podsumowujemy polsko- niemieckie seminarium fotograficzne Twarze miasta – oblicza pamięci . Zapraszamy także na spotkanie do Centrum Żydowskiego. 22 lutego gościem w Cafe Bergson będzie autorka książki Fałszerze pieprzu Monika Sznajderman. Zachęcamy także do skorzystania z nowej formy odwiedzin w Muzeum Żydowskim, które teraz zobaczyć można dzięki wirtualnemu spacerowi. Oprócz tego Centrum przygotowało też specjalną wystawę na platformie Google Oszpicin. Historia żydowskiego Oświęcimia.

Na stronach Centrum Dialogu i Modlitwy znajdą Państwo natomiast relację z 10. podróży Pociągu Pamięci z Paryża do Oświęcimia, w której uczestniczyło 470 osób.

Zapraszamy również na niezwykłą wystawę w Miejscu Pamięci. Ekspozycja Archeologia pokazuje oryginalne osobiste przedmioty należące do ofiar Auschwitz, odnalezione w 1967 r. podczas prac archeologicznych w rejonie komory gazowej i krematorium III w Birkenau. Wystawę w sali wystaw czasowych w bloku 12 byłego obozu Auschwitz I oglądać można do 24 lutego. Szczegóły wewnątrz numeru. 

Pliki do pobrania

os106.pdf

Nr 105 (styczeń 2017)

Pliki do pobrania

os105.pdf

Nr 104 (grudzień 2016)

Pliki do pobrania

os104.pdf

Nr 102 (październik 2016)

Pliki do pobrania

os102.pdf

Nr 101 (wrzesień 2016)

Pliki do pobrania

os101_2.jpg

Nr 100 (sierpień 2016)

Pliki do pobrania

os100.pdf

Nr 99 (lipiec 2016)

2 lipca to rocznica utworzenia w 1947 r. Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau na terenie byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady. Z tej okazji wręczono nagrody dyrektora Muzeum „Gdyby zabrakło dziesięciu...” przyznawane wolontariuszom oraz przedstawicielom instytucji wspierającym wolontariat w Miejscu Pamięci. Wewnątrz numeru znajdą Państwo listę laureatów, którym my serdecznie gratulujemy i dziękujemy. Także za to, że dzięki ich zaangażowaniu miesięcznik „Oś” może trafiać w ręce czytelników w Oświęcimiu.

10 lipca Miejsce Pamięci i Muzeum Auschwitz odwiedził premier Kanady Justin Trudeau. Towarzyszyli mu m.in. Nate Leipciger, były więzień Auschwitz urodzony w 1928 r. w Chorzowie, który wyemigrował w 1948 r. do Kanady i wielokrotnie odwiedzał Miejsce Pamięci podczas Marszów Żywych, Minister Spraw Zagranicznych Kanady Stéphane Dion oraz rabin Adam Scheier z Montrealu, wiceprzewodniczący Rady Rabinów Kanady. W „Osi” relacja z wizyty.

Polecamy Państwa uwadze nową wystawę przygotowaną przez Muzeum w Google Cultural Institute. Ekspozycja „Pozostał po nich ślad…” prezentuje niezwykle poruszające ślady pozostawione przez więźniów Auschwitz – napisy wykonane w Bloku Śmierci, więzieniu obozowym w bloku 11 na terenie obozu Auschwitz I. Autorem wystawy jest dr Adam Cyra, historyk z Centrum Badań Muzeum.

W Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży uroczyście otwarto Centrum Dokumentacji Świadkowie. Trzy lata wysiłku nad stworzeniem tego miejsca to efekt pytania, jakie postawili sobie dyrekcja i pracownicy Domu: jak będzie wyglądać praca pedagogiczna w miejscach pamięci, gdy już nie będzie wśród nas świadków? Centrum Dokumentacji ma także na celu zachowanie, zarchiwizowanie pracy MDSM również na wielu polach działalności, a są to: koncerty, publikacje, spotkania, projekty, również te cykliczne, odbywające się przez wiele lat. Zebranie i zdigitalizowanie różnorodnych form aktywności to owoce, którymi MDSM chce dzielić się ze swoimi gośćmi oraz partnerami w działaniach pedagogicznych. Na stronach MDSM znajdą Państwo również m.in. relację z 9 już Sceny Alternatywnej, która tym razem miała charakter szczególny ze względu na przypadające w tym roku 30-lecie istnienia instytucji.

W lipcowej „Osi” znajdą Państwo również podsumowanie działań edukacyjnych prowadzonych podczas ostatniego Life Festival Oświęcim, a także relację z wizyty Centrum Dialogu i Modlitwy oraz w Miejscu Pamięci Auschwitz grupy alumnów V roku Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie. Na ostatniej stronie natomiast zobaczyć można plakaty nagrodzone podczas VI Międzynarodowego Biennale Plakatu Społeczno-Politycznego organizowanego przez MDSM.

Pliki do pobrania

os99.pdf

Nr 98 (czerwiec 2016)

14 czerwca 1940 r. Niemcy skierowali z więzienia w Tarnowie do obozu Auschwitz grupę 728 Polaków. Wśród nich byli żołnierze kampanii wrześniowej, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci, a także niewielka grupa polskich Żydów. Data ta uznawana jest za początek funkcjonowania obozu. Decyzją Sejmu RP 14 czerwca obchodzony jest jako Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady. Wydarzenia upamiętniające 76. rocznicę pierwszego transportu Polaków do Auschwitz odbyły się w Oświęcimiu, a także dzień wcześniej w Tarnowie. W „Osi” relacja z obchodów.

Piszemy także o niezwykłym znalezisku. Po niemal pół wieku ponad 16 tysięcy osobistych przedmiotów ofiar Auschwitz wróciło do Miejsca Pamięci. Pochodziły one z prac archeologicznych prowadzonych w rejonie komory gazowej i krematorium III w 1967 r. Są to bowiem w zdecydowanej większości przypadków ostatnie osobiste rzeczy, które udało się zachować Żydom kierowanym bezpośrednio po selekcji z rampy na śmierć do komór gazowych. W jaki sposób doszło do ich odnalezienia? Szczegóły znajdą Państwo wewnątrz numeru, a na ostatniej stronie prezentujemy kilka przedmiotów.

Na stronach MDSM podsumowujemy międzynarodowe seminarium dla studentów z Polski, Niemiec i Białorusi pt. Kultury Pamięci o Auschwitz i Holokauście: Polska, Białoruś, Niemcy, organizowane wspólnie przez MDSM Oświęcim, Pracownię Historii w Mińsku/Białoruś i Internationales Bildungs-und Begegnungs werk (IBB) w Dortmundzie/Niemcy. Tematami pracy seminaryjnej była m.in. polityka okupacyjna w Polsce i na Białorusi, los polskiej i białoruskiej społeczności żydowskiej, geneza i funkcje KL Auschwitz oraz dyskursy społeczne na temat polityki zagłady w okupowanej Europie w czasie II wojny światowej. Piszemy również o 59. Krakowskim Salonie Poezji.

Czarno-białe fotografie wykonane w większości przez niemieckich żołnierzy w getcie warszawskim oraz relacje i fragmenty listów ofiar i ocalonych z Holokaustu zderza ze sobą wystawa przygotowana przez Bibliotekę Pokoju i Muzeum Antywojenne Kościoła Ewangelickiego z Berlina-Brandenburgii. Można ją oglądać w Centrum Dialogu i Modlitwy.

Pliki do pobrania

os98.pdf

Nr 97 (maj 2016)

Już za miesiąc obchodzić będziemy 76. rocznicę pierwszego transportu Polaków do tworzonego na terenach okupowanej Polski, wcielonych do Trzeciej Rzeszy, niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz. Dzień rocznicy, decyzją Sejmu RP, jest Narodowym Dniem Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady. W „Osi” znajdą Państwo program wydarzeń, które odbywać się będą w Oświęcimiu, Harmężach i w Tarnowie.

W numerze podsumowujemy także specjalną rocznicową sesję edukacyjną. 75 lat temu, w marcu i kwietniu 1941 r., Niemcy rozpoczęli masowe wysiedlenia polskiej ludności cywilnej z terenów położonych w pobliżu obozu koncentracyjnego Auschwitz I. Dla upamiętnienia tych wydarzeń Międzynarodowe Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście zorganizowało sesję edukacyjną, a także ogłosiło konkurs Po wojnie pozostało zaledwie pięć domów..., nad którym honorowy patronat objęła Prezes Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej Pani Beata Szydło.

Na stronach Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży przeczytają Państwo o polsko-niemieckim spotkaniu młodzieży na zamku w Bad Liebenzell. Piszemy również o wystawie zorganizowanej w ramach jubileuszu 30-lecia MDSM. Ekspozycja Harmonia/Dysonans prezentuje malarstwo i rysunek Elżbiety Kuraj i Janusza Karbowniczka.

Centrum Żydowskie podsumowuje Festiwal Objazdowy Watch Docs poświęcony tematyce praw człowieka, natomiast Centrum Dialogu i Modlitwy opisuje pilotażowy projekt kursu o Holokauście dla uczniów z fińskiego miasteczka Närpers. Zachęcamy także do lektury kolejnej części przewodnika dr. Andrzeja Strzeleckiego Topografia Pamięci.

Pliki do pobrania

os97.pdf

Nr 96 (kwiecień 2016)

Na okładce kwietniowego numeru „Osi” znajduje się wykonany w obozie Auschwitz portret Zygmunta Salwerowicza. Przekazał go do Zbiorów Miejsca Pamięci jego syn Adam Salwerowicz, a całą historię jego powstania znajdą Państwo w dziale Kultura.

Państwa uwadze polecamy rozmowę z historykiem z Centrum Badań Miejsca Pamięci dr. Igorem Bartosikiem, która poświęcona jest historii Sonderkommando, grupy roboczej w niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i zagłady Auschwitz, którą esesmani zmuszali do pracy w komorach gazowych i krematoriach.

Zachęcamy także do zapoznania się z relacją z polsko-niemiecko-ukraińskiego projektu Uczymy się z historii: migracja i azyl w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży, a także z wydarzeniami 59. Krakowskiego Salonu Poezji, które odbyło się pod hasłem Poeta – strażnik tych, co śpią. Piszemy również o wizycie w Oświęcimiu nauczycieli z Białorusi, Niemiec, Ukrainy i z Polski, których gościło na specjalnej konferencji Centrum Dialogu i Modlitwy.

W „Osi” znajdą Państwo wiele zaproszeń, m.in. na spotkanie w Cafe Bergson organizowane przez Centrum Żydowskie. Zapraszamy także na III Międzynarodową Konferencję Europa wobec wyzwań XXI w., która 12 i 13 maja odbędzie w Oświęcimiu w ramach działań Oświęcimskiego Forum Praw Człowieka tym razem pod hasłem Europejczyk/Europejka – czyli kto?

Pliki do pobrania

os96.pdf

Nr 95 (marzec 2016)

Międzynarodowe Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście ma nową Radę. Nominacje międzynarodowemu gronu ekspertów wręczył podczas pierwszego posiedzenia Rady Wicepremier, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotr Gliński. W „Osi” znajdą Państwo relację z tego wydarzenia, a także fotoreportaż z wizyty prof. Glińskiego w Miejscu Pamięci i Muzeum Auschwitz.

Specjalna aplikacja Remember ma pomóc w zapobieganiu używania pojęcia „polskie obozy koncentracyjne” lub „polskie obozy zagłady” aż w 16 językach. Program, który można zainstalować na swoim komputerze, wyszukuje fałszywą frazę, podkreśla ją i podpowiada właściwe sformułowanie. O szczegółach przeczytają Państwo wewnątrz numeru. Prosimy także o polecanie tej aplikacji swoim zagranicznym znajomym.

W roku 2016 Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu obchodzi jubileusz 30-lecia działalności. Z tej okazji zaplanowano wiele wydarzeń edukacyjnych i kulturalno-obywatelskich, do udziału w których już teraz (w imieniu MDSM) serdecznie zapraszamy. Zapraszamy także do Centrum Żydowskiego na spotkanie z autorką książki Belfast. 99 ścian pokoju – Aleksandrą Łojek.

Na stronach Centrum Dialogu i Modlitwy znajdą Państwo relację z wizyty w Oświęcimiu 18-osobowej grupy Młodzieżowej Rady z Oldham w związku z kontynuacją projektu Słuchając Ziemi 2016. Listen to the Earth. Słuchając Ziemi jest międzynarodowym programem, który trwa od pięciu lat. Projekt powstał w oparciu o takie zagadnienia jak: nieposzanowanie – łamanie praw człowieka, ze szczególnym odniesieniem do II wojny światowej i obozów pracy oraz traktowania uchodźców przez ostatnie 60 lat.

Polecamy również kolejną część przewodnika dr. Andrzeja Strzeleckiego. Tym razem pisze on o miejscach pamięci oraz obozowych pozostałościach na terenie Brzezinki.

Pliki do pobrania

os95.pdf

Nr 94 (luty 2016)

Pliki do pobrania

os94.pdf

Miesięcznik „Oś”. Luty 2016

Nr 93 (styczeń 2016)

Pliki do pobrania

os93.pdf

Miesięcznik „Oś”. Styczeń 2016

Nr 92 (grudzień 2015)

Ostatni w tym roku numer „Osi” zaczynamy od pokazania kilku niezwykłych pamiątek, które w ostatnim czasie trafiły do Zbiorów Muzeum Auschwitz. Jednocześnie ponawiamy apel o przekazywanie osobistych przedmiotów związanych z historią Auschwitz, bowiem w Miejscu Pamięci będą one chronione, konserwowane, badane i eksponowane.

Poprawa warunków przechowywania i bezpieczeństwa archiwaliów oraz historycznych przedmiotów pochodzących z okresu funkcjonowania obozu Auschwitz, konserwacja oryginalnych budynków, dokumentów i zbiorów, zakup specjalistycznego sprzętu konserwatorsko-badawczego, badania umożliwiające realizację prac konserwatorskich oraz rozbudowa cyfrowego systemu przechowywania danych o ofiarach – tego dotyczyły zadania zrealizowane w ramach projektu Zachowanie autentyzmu – dziewięć zadań na lata 2012-2015. Podsumujemy go na kolejnych stronach.

Na stronach Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży piszemy o dwóch polsko-niemiecko-ukraińskich projektach. Celem pierwszego – Historia zaczyna się w rodzinie – jest umiejscowienie indywidualnych historii rodzin polskich, niemieckich oraz ukraińskich w szerszym kontekście historycznym, politycznym i kulturowym oraz przez pryzmat historii rodzinnych zbadanie sposobu, w jaki tworzona jest pamięć pokoleń o drugiej wojnie światowej. Natomiast tematem spotkania Uczymy się z historii była aktualna kwestia migracji i azylu w Europie. W Centrum Dialogu i Modlitwy natomiast spotkali się oficerowie z Polski, Niemiec i Francji po to, aby wspólnie uczyć się historii.

W „Osi” piszemy też o dwóch filmach. Powrót w reżyserii Adama Zuckera, pokazany w Centrum Żydowskim, opowiada historie czterech kobiet żyjących w Polsce, poszukujących żydowskiej tożsamości. Natomiast obraz Między piekłem a Niebem. Wizja Auschwitz w twórczości Mariana Kołodzieja Stanisława Markowskiego ukazuje historię ludzkiego poniżenia w Auschwitz poprzez słowa, a także prace artystyczne byłego więźnia obozu nr 432 Mariana Kołodzieja.

Pliki do pobrania

os92.pdf

Nr 91 (listopad 2015)

Pliki do pobrania

os91.pdf

„Oś” nr 91

Nr 90 (październik 2015)

W 90. numerze „Osi” zachęcamy do lektury. 7 października upłynęło 71 lat od buntu więźniów Sonderkommando w obozie Auschwitz-Birkenau. Z okazji rocznicy ukazała się książka Zagłada w pamięci więźniów Sonderkommando. Jej autorem jest dyrektor Muzeum dr Piotr M.A. Cywiński, który zestawił ze sobą fragmenty relacji, wspomnień, zeznań procesowych, ale także zapisków dokonywanych w czasie istnienia obozu. Na kolejnych stronach znajdą Państwo opis publikacji, a także jej krótki fragment.

Oprócz tego podsumowujemy 29. posiedzenie Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej, a także piszemy o darze firmy Volkswagen AG i Międzynarodowego Komitetu Oświęcimskiego dla Muzeum Auschwitz.

Historia zaczyna się w rodzinie… – taki tytuł nosi pierwsza edycja polsko-niemiecko-ukraińskiego projektu, którego współorganizatorem był Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży. Jego uczestnikami jest 22 młodych ludzi, którzy interesują się historią II wojny światowej oraz społeczną pamięcią o tych wydarzeniach. Temat rodziny i historii rozważany jest z dwóch perspektyw: roli rodzin w historii oraz historii w rodzinie. Więcej na stronach MDSM.

Na stronach Centrum Dialogu i Modlitwy podsumowujemy VI Europejski Warsztat organizowany przez Fundację Maksymiliana Kolbego. Na stronach Centrum Żydowskiego natomiast przeczytają Państwo o filmie dokumentalnym Eszter Hajdú, pt. Wyrok na Węgrzech, który opowiada historię procesu czterech neonazistów, oskarżonych o zabójstwo sześciorga Romów, w tym pięcioletniego dziecka.

Na koniec zaproszenie na koncert. 23 października o godz. 17.00 w sali koncertowej oświęcimskiej szkoły muzycznej wystąpi rumuński kwartet Kammerstyll. Zabrzmi muzyka kompozytorów, którzy zginęli w czasie wojny w niemieckich obozach koncentracyjnych. Szczegóły na ostatniej stronie „Osi”.

Pliki do pobrania

os90.pdf

Nr 89 (wrzesień 2015)

Na okładce wrześniowego numeru „Osi” widać baraki murowane byłego niemieckiego nazistowskiego obozu Auschwitz II-Birkenau. Znajdują się one w złym stanie zachowania, a większość z nich nie jest dostępna dla odwiedzających. Konserwacja tych historycznych budynków jest jednym z najważniejszych priorytetów Muzeum. Po ponad dwóch latach przygotowań i badań rozpoczęła się konserwacja dwóch pierwszych baraków murowanych.

„Pochylam głowę przed ogromem cierpienia, które naznaczyło to miejsce. Zapewniam o determinacji polskiego rządu, aby pamięć o ofiarach niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau pozostała dla kolejnych pokoleń” – napisała premier RP Ewa Kopacz w księdze pamiątkowej Muzeum. Szefowa rządu odwiedziła Miejsce Pamięci 17 sierpnia. Relację z tej wizyty znajdą Państwo wewnątrz numeru.

Państwa uwadze polecamy także relację z seminarium dla młodzieży Sinti i Romowie w Europie – tożsamość, historia pamięć w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży. Głównym celem spotkania polskiej i niemieckiej młodzieży było zrozumienie i przeanalizowanie procesu pozbawiania praw mniejszości Romów i Sinti, a także spojrzenie na problem wykluczenia we współczesnym świecie.

W „Osi” podsumowujemy także dwie Akademie Letnie przygotowane przez Międzynarodowe Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście w Muzeum Auschwitz dla angielsko- i niemieckojęzycznych odbiorców, a także seminarium dla oficerów policji z Polski i z Niemiec zorganizowane wspólnie przez berliński Dom Konferencji w Wannsee oraz Centrum Żydowskie w Oświęcimiu.

Natomiast na stronach Centrum Dialogu i Modlitwy przeczytają Państwo o dorocznej konferencji Międzynarodowej Rady Chrześcijan i Żydów, która odbyła się w Rzymie.

Pliki do pobrania

os89.pdf

Nr 88 (sierpień 2015)

Na początku sierpnia wspominaliśmy dwie rocznice z 1944 r. 2 sierpnia minęło 71 lat od likwidacji w obozie Auschwitz II-Birkenau tzw. rodzinnego obozu dla Cyganów. Zamordowano wówczas ostatnich romskich więźniów obozu, blisko 3 tysiące mężczyzn, kobiet i dzieci. 2 sierpnia jest obchodzony dziś w Polsce jako Dzień Pamięci o Zagładzie Romów. Relację z obchodów znajdą Państwo wewnątrz numeru.

Natomiast dzień wcześniej, 1 sierpnia, w 71. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego, hołd jego bohaterom i ofiarom – w tym tysiącom mieszkańców stolicy deportowanym przez Niemców do obozu Auschwitz, oddał dyrektor Muzeum dr Piotr M.A. Cywiński.

Na stronach Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży podsumowujemy warsztaty edukacyjne dla młodzieży z oświęcimskich szkół Jestem stąd. Świadomy przeszłości, odpowiedzialny za przeszłość, a także wydarzenia VIII Sceny Alternatywnej MDSM.

Jak wygląda współczesne miasto Oświęcim? Czy i w jaki sposób Polacy pamiętają o swoich dawnych żydowskich sąsiadach? Na takie pytania odpowiedzi szukała grupa 14 doktorantów oraz wykładowców z USA, Kanady, Hiszpanii, Niemiec i Słowacji. Wzięli oni udział w trzytygodniowym pobycie studyjnym Most do historii, którego organizatorem było Centrum Żydowskie. Relacja wewnątrz numeru.

W sierpniowym wydaniu „Osi” przeczytają Państwo również o przygotowaniach Episkopatu Niemiec do przyszłorocznych Światowych Dni Młodzieży. W Centrum Dialogu i Modlitwy gościła niedawno specjalna delegacja osób, które bedą odpowiadać za udział młodych Niemców w tym wydarzeniu.

Pliki do pobrania

os88.pdf

Oś nr 88 / Sierpień 2015

Nr 87 (lipiec 2015)

Pliki do pobrania

os87.pdf

Oś 87 / Lipiec 2015

Nr 86 (czerwiec 2015)

W tym numerze „Osi” wiele miejsca poświęcamy najważniejszej czerwcowej rocznicy. 75 lat temu, 14 czerwca 1940 r. Niemcy skierowali z więzienia w Tarnowie do obozu Auschwitz grupę 728 Polaków. Wśród nich byli żołnierze kampanii wrześniowej, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci, a także niewielka grupa polskich Żydów.

Wydarzenia rocznicowe miały miejsce w Tarnowie i w Oświęcimiu. W numerze znajdą Państwo podsumowanie obchodów, wiele fotografii, a także informacje o specjalnej publikacji wydanej w związku z rocznicą pt. Początki Auschwitz w pamięci pierwszego transportu polskich więźniów politycznych autorstwa dyrektora Muzeum Auschwitz dr. Piotra M.A. Cywińskiego.

Piszemy również m.in. o polsko-niemieckim seminarium Auschwitz i Holokaust – historia i współczesność w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży. Przeczytają Państwo także o kolejnym spotkaniu z kulturą alternatywną w MDSM, jak również o 55. Krakowskim Salonie Poezji. Dom Spotkań jest także jednym z bohaterów kolejnej odsłony opowieści dr. Andrzeja Strzeleckiego o topografii pamięci w Oświęcimiu.

W „Osi” przeczytać można także artykuł poświęcony tematyce odmowy służby wojskowej i dezercji w III Rzeszy. Tym zagadnieniom poświęcona była ekspozycja prezentowana w Centrum Dialogu i Modlitwy. Podczas II wojny światowej niemiecki wymiar sprawiedliwości wydał w sumie 30 tysięcy wyroków z powodu dezercji, uchylania się od służby wojskowej i rzekomej zdrady wojennej.

Wspominamy również o wydarzeniach Nocy Muzeów w Centrum Żydowskim.

Pliki do pobrania

os86.pdf

Miesięcznik „Oś” - Nr 86

Nr 85 (maj 2015)

Pliki do pobrania

os85.pdf

Nr 84 (kwiecień 2015)

Już po raz 14. zainaugurowano studia podyplomowe Totalitaryzm – Nazizm – Holokaust. W tym roku indeksy odebrało 34 słuchaczy. W kwietniowym numerze „Osi” prezentujemy fragmenty pracy dyplomowej absolwentki jednej z poprzednich edycji studiów Joanny Bieszczad, poświęconej przedwojennym losom oświęcimskich Żydów.

O historii oświęcimskich Żydów przypominać będzie także specjalny ekspozytor, który ma stanąć niedługo na placu ks. Jana Skarbka w Oświęcimiu. Więcej na ten temat przeczytają Państwo na stronach Centrum Żydowskiego.

Na stronach Muzeum podsumowujemy dwa seminaria współorganizowane przez Międzynarodowe Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście. Prawie 100 nauczycieli i trenerów z całej Polski zaangażowanych w działania na rzecz edukacji o Zagładzie wzięło udział w seminarium Visiting Memorial Sites: Educational Meanings and Challenge. Piszemy również o polsko-holenderskim seminarium Auschwitz – historia i edukacjazorganizowanym razem z HAN University of Applied Sciences w Nijmegen.

W „Osi” piszemy także o ważnym wyróżnieniu dla siostry Mary O’Sullivan RSM z Centrum Dialogu i Modlitwy. Została ona Człowiekiem Pojednania 2014. Tytuł ten przyznawany jest przez Polską Radę Chrześcijan i Żydów osobom spoza Polski, które są szczególnie zasłużone dla dialogu chrześcijańsko-żydowskiego w Polsce, w uznaniu ich wyjątkowego wkładu w dzieło zbliżenia, lepszego poznania i pojednania chrześcijan i Żydów w Polsce.

16 kwietnia na terenie byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz odbył się 24. Marsz Żywych, w którym wzięło udział ok. 10 tysięcy osób. Zdjęcia z tego wydarzenia prezentujemy na stronie z fotoreportażem.

Pliki do pobrania

os84.pdf

Nr 83 (marzec 2015)

W marcowej „Osi” piszemy o dokumentach związanych z historią Auschwitz, które zostały w ostatnim czasie przekazane do Archiwum Muzeum. To m.in. unikatowa kolekcja listów obozowych związanych z postacią zamordowanego w Auschwitz Tadeusza Łukasiewicza. Wyjątkowe w tym przypadku jest to, że zachowały się także brudnopisy odpowiedzi wysyłanych do obozu, dzięki czemu prześledzić można pełną korespondencję.

Na okładce numeru zobaczyć natomiast można listę nowo przybyłych więźniów z 21 maja 1941 r. Ten dokument administracji obozowej został niedawno odnaleziony w II LO w Łodzi i przekazany do Miejsca Pamięci.

Wiele oryginalnych dokumentów oraz przedmiotów opowiadających o historii Auschwitz z pewnością znajdzie się na przygotowywanej nowej wystawie głównej Muzeum. Finansowanie jej utworzenia zapewni Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Koszt projektu, który realizowany będzie przez najbliższe 11 lat, to około 100 milionów złotych.

Państwa uwadze polecamy także tekst dotyczący kolejnego etapu polsko-niemiecko-izraelskiej wymiany w młodzieży. Po Magdeburgu, Strzegomiu i Oświęcimiu przyszedł czas na Izrael. Przy okazji warto zaplanować wizytę w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży, gdzie oglądać można wystawę Przybyliśmy z Polski... Wkład polskich Żydów w budowę Państwa Izrael.

W Café Bergson w Centrum Żydowskim odbyła się projekcja filmu Brzostek: historia pewnego powrotu w reżyserii Simona Targeta. Obraz ostał uhonorowany Nagrodą Specjalną Prezesa Telewizji Polskiej Juliusza Brauna 12. Warszawskiego Festiwalu Filmów o Tematyce Żydowskiej. Gościem specjalnym spotkania był główny bohater filmu prof. Jonathan Webber.

Na stronach Centrum Dialogu i Modlitwy natomiast znajdą Państwo artykuł Tobiasa Schreinera na temat seminarium dla młodych dziennikarzy z Rosji, Ukrainy, Niemiec i Austrii, które już po raz kolejny zorganizowało Stowarzyszenie Maksymilian Kolbe Werk. 

Pliki do pobrania

os_83.pdf

Nr 82 (luty 2015)

W specjalnym wydaniu miesięcznika „Oś – Oświęcim – Ludzie – Historia – Kultura” przypominamy niezwykle mocno i wyraziście brzmiące głosy ocalonych. Tylko tu znajdą Państwo treść wszystkich przemówień, ale także obszerne podsumowanie upamiętnienia 70. rocznicy wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz – w tekście oraz na wielu fotografiach.

Pliki do pobrania

os_82.pdf

Nr 81 (styczeń 2015)

Pierwszy w 2015 r. numer miesięcznika „Oś – Oświęcim − Ludzie − Historia − Kultura” zamknęliśmy przed 27 stycznia, kiedy obchodzić będziemy 70. rocznicę wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz. Tego dnia oczy całego świata skierowane były na ok. 300 Ocalałych, którzy staną przed Bramą Śmierci Auschwitz II-Birkenau. 27 stycznia 2015 r. najważniejsze słowa wygłosili świadkowie historii, byli więźniowie Auschwitz. Dlatego w styczniowym numerze przypominamy wszystkie wystąpienia byłych więźniów z poprzednich pięciu rocznic wyzwolenia.

Pliki do pobrania

os81.pdf

Nr 80 (Grudzień 2014)

Na okładce ostatniego w tym roku numeru miesięcznika „Oś” mogą Państwo obejrzeć podarowany Muzeum Auschwitz obraz autorstwa byłego więźnia obozu Davida Olère. Muzeum Auschwitz posiada największą na świecie kolekcję prac artystycznych wykonanych przez więźniów – zarówno w czasie istnienia obozu, jak i po wyzwoleniu. Liczy ona ponad 4,5 tysiąca obiektów. Podarowany przez Serge’a Klarsfelda obraz to pierwsza w tej kolekcji praca Davida Olère. Państwa uwadze polecamy również tekst poświęcony całkowicie nowej propozycji zwiedzania Miejsca Pamięci. Całość znaleźć można pod adresem: panorama.auschwitz.org. Na stronach Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży znajdą Państwo m.in. relację z otwarcia wystawy fotografii autorstwa uczniów Zespołu Szkół Technicznych i Handlowych w Bielsku-Białej Kirkuty w obiektywie, pokazujące żydowskie cmentarze w Cieszynie i w Bielsku-Białej. „Zrozumieć zło” to tytuł specjalnego programu skierowanego do kadry zarządzającej polskiej policji. Jest to inicjatywa Centrum Żydowskiego, w ramach której policjanci z całej Polski poznają historię Holokaustu po to, aby móc lepiej zwalczać przestępczość z nienawiści.

Pliki do pobrania

os_80.pdf

Nr 79 (Listopad 2014)

O roli wymiaru sprawiedliwości w przeciwdziałaniu nienawiści i dyskryminacji debatowali w Miejscu Pamięci Auschwitz specjalni goście: Prezes Trybunału Konstytucyjnego Andrzej Rzepliński, Wiceprezes Naczelnego Sądu Administracyjnego Marek Zirk-Sadowski, Rzecznik Praw Obywatelskich Irena Lipowicz, a także Prokurator Generalny Andrzej Seremet. Panel dyskusyjny otworzył dyrektor Muzeum Auschwitz Piotr M.A. Cywiński. Tekst jego wystąpienia, a także podsumowanie debaty, znajdą Państwo wewnątrz numeru. Na stronach miesięcznika podsumowujemy również kilkudniowe seminarium dla nauczycieli z państw Rady Europy, które odbyło się w październiku w Krakowie i w Oświęcimiu. Głównym celem wydarzenia było upamiętnienie wydarzeń mających miejsce 70 lat temu, w 1944 r. Było to także swoistym przygotowaniem do zbliżającej się 70. rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz. Polecamy Państwa uwadze również tekst dotyczący pierwszego polsko-niemieckiego projektu dotyczącego liryki Holokaustu Poezja ofiar Holokaustu w badaniach młodego pokolenia. W „Osi” podsumowujemy także VI Scenę Alternatywną w MDSM. O świat bez przemocy apelowali uczestnicy IV Międzynarodowego Spotkania Młodych Europejczyków. Ok. 1000 młodych ludzi z państw Europy Środkowo-Wschodniej powiedziało „nie” przemocy, nienawiści i kulturze nieprzyjaźni podczas swojej pielgrzymki do Miejsca Pamięci Auschwitz. Uczestników spotkania gościło Centrum Dialogu i Modlitwy.

Pliki do pobrania

os_79.pdf

Nr 78 (Październik 2014)

„Walczcie o spokojną przyszłość, wolną od agresji i cierpienia, a zbrodniczy twórcy wojny i obozów koncentracyjnych na zawsze pozostaną przestrogą dla następnych pokoleń” – napisali byli więźniowie deportowani 70 lat temu do Auschwitz z Warszawy w specjalnym przesłaniu skierowanym do młodych pokoleń. Zostało ono przekazane podczas rocznicowego spotkania, w trakcie którego byli więźniowie opowiadali także o swoich przeżyciach z obozu. W październikowym numerze „Osi” publikujemy obszerne fragmenty tego wydarzenia. Wspominamy także 70. rocznicę buntu więźniów Sonderkommando, którą obchodziliśmy 7 października. W Alei Pisarzy przy Galerii Książki w Oświęcimiu odsłonięto kolejną tablicę. Znalazł się na niej cytat z książki Zofii Posmysz, byłej więźniarki Auschwitz i pisarki. Na stronach miesięcznika publikujemy relację ze spotkania z autorką. Polecamy Państwa uwadze także podsumowanie V Biennale Plakatu Społeczno-Politycznego w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży. Zachęcamy również do zapoznania się z tekstem Maćka Zabierowskiego z Centrum Żydowskiego poświęconym zbliżającemu się Międzynarodowemu Dniu Przeciwko Antysemityzmowi i Faszyzmowi, a także do przeczytania relacji z europejskich warsztatów o pojednaniu zorganizowanych w Centrum Dialogu i Modlitwy przez Fundację Maksymiliana Kolbego z Niemiec.

Pliki do pobrania

os_78.pdf

Nr 77 (Wrzesień 2014)

We wrześniowym numerze miesięcznika „Oś” mogą Państwo przeczytać o polsko-niemiecko-rosyjskim projekcie Edukacja na rzecz praw człowieka w miejscach pamięci w kontekście europejskich doświadczeń zbrodni. Bierze w nim udział, poza Miejscami Pamięci Auschwitz i Bergen-Belsen, Muzeum Historii Represji Politycznych Perm-36 z Rosji. Jego istnienie jest obecnie zagrożone. Być może wizyta uczestników projektu latem tego roku była jedną z ostatnich szans zobaczenia wystaw i przestrzeni tego miejsca. Państwa uwadze polecamy także rozmowę z dyrektorem Muzeum Auschwitz dr. Piotrem M.A. Cywińskim, która poświęcona jest zbliżającej się 70. rocznicy wyzwolenia Auschwitz. A więcej informacji o 70. rocznicy znaleźć można na specjalnej stronie internetowej 70.auschwitz.org. Znajduje się na niej m.in. Światowa Mapa Pamięci, na której będziemy odnotowywać wszystkie wydarzenia upamiętniające związane z 27 stycznia 2015 r. Organizatorzy wydarzeń związanych z rocznicą wyzwolenia mogą skorzystać ze znajdującego się na stronie formularza. Zachęcamy wszystkich do włączenia się do tej akcji. Zapraszamy także – wraz z Centrum Żydowskim – na projekcje w ramach festiwalu Żydowskie Motywy. W dniach od 6 do 27 października 2014 r. w Cafe Bergson będzie można obejrzeć 12 filmów poświęconych tematyce żydowskiej. Centrum Dialogu i Modlitwy gościło niedawno młodzież z niemieckiego miasta Burghausen, którzy brali udział w projekcie Naziści kontra Demokracja. Jego celem jest wykazanie związków między czasami Trzeciej Rzeszy oraz współczesnym prawicowym ekstremizmem. Z zebranych materiałów powstanie film, który będzie służył edukacji i pracy na rzecz pamięci.

Pliki do pobrania

os_77.pdf

Nr 75 (Lipiec 2014)

Na okładce lipcowego numeru miesięcznika „Oś” umieściliśmy niezwykłą pamiątkę: filcowe serce wykonane w obozie Auschwitz II-Birkenau, symbol przyjaźni dwóch więźniarek: Kazimiery Gruszczyńskiej oraz Zenobii Piorunek. To jeden z przedmiotów podarowanych Muzeum przez córkę pani Kazimiery. O niezwykłych darach przeczytają Państwo na następnych stronach. W numerze piszemy także o innym darze: autobusie podarowanym Muzeum przez firmę Volkswagen oraz Międzynarodowy Komitet Oświęcimski. Będzie on bezpłatnie przewozić odwiedzających pomiędzy dwiema częściami byłego obozu: Auschwitz i Birkenau. Co roku, w rocznicę utworzenia Muzeum na terenie byłego obozu Auschwitz-Birkenau wręczane są nagrody wolontariuszom, którzy pomagają w pracach Miejsca Pamięci. W „Osi” poznają Państwo sylwetki dziesięciorga nagrodzonych w tym roku wyróżnieniem dyrektora Muzeum Gdyby zabrakło dziesięciu... Poza tym Państwa uwadze polecamy relację z piątego już spotkania na Scenie Alternatywnej Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży. Tym razem gościem był Teatr Odwrócony Czysta ReForma z Krakowa. W MDSM odbył się również 52. Salon Poezji. Jego hasło brzmiało: „Literatura – widok z głębokiej wieży”. Oprócz tego w lipcowej „Osi” piszemy m.in. o podróży studyjnej młodzieży z Mulfingen do Auschwitz-Birkenau śladami historii Sinti i Romów, a także o seminarium dla wolontariuszy Akcji Znaku Pokuty – Służby dla Pokoju.

Pliki do pobrania

os_75.pdf

Nr 76 (Sierpień 2014)

W sierpniowym numerze „Osi” przypominamy o dwóch rocznicach: 70 lat temu – 2 sierpnia 1944 r. w obozie Auschwitz II-Birkenau zlikwidowano tzw. obóz rodzinny dla Sinti i Romów, zabijając w komorach gazowych ostatnich jego więźniów, natomiast 73 lata temu – 14 sierpnia 1941 r. – w podziemiach bloku 11 w obozie Auschwitz zamordowany został franciszkanin Maksymilian Kolbe. Wspominamy również 70. rocznicę przyjazdu do Auschwitz cywilnych mieszkańców Warszawy przywożonych do Auschwitz w trakcie trwania Powstania Warszawskiego, a także 70. rocznicę deportacji Żydów z getta Litzmannstadt. Sporo piszemy także o edukacyjnych projektach Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście: angielskojęzycznej Akademii Letniej, a także drugiej educji kursu ABC relacji chrześcijańsko- i polsko-żydowskich. Na stronach Centrum Dialogu i Modlitwy znajdą Państwo relację z wizyty niemieckich wolontariuszy odwiedzili niemieccy wolontariusze z Diakonii Rheinland‑Westfalen‑Lippe. Na stronach Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży natomiast przeczytać można o pobycie w Oświęcimiu przyszłych wolontariuszy Akcji Znaku Pokuty / Służby dla Pokoju. MDSM zaprasza również na Biennale Plakatu Społeczno‑Politycznego, jak również na spotkanie z pisarką, byłą więźniarką Auschwitz Zofią Posmysz. Tego, jak Polska wygląda w oczach amerykańskich studentów, dowiedzą się Państwo z artykułu na stronach Centrum Żydowskiego, które zorganizowało trzytygodniowy pobyt studyjny w ramach programu Most do historii dla dziewięciu studentek z USA, Niemiec i Węgier.

Pliki do pobrania

os_76.pdf

Nr 74 (Czerwiec 2014)

Tematem głównym czerwcowego numeru miesięcznika „Oś” jest V Ogólnopolska Konferencja Naukowa Auschwitz i Holokaustu na tle zbrodni ludobójstwa w XX wieku, której tematem były Kobiety wojny. Poruszamy także kilka tematów rocznicowych. 14 czerwca, w rocznicę przywiezienia do nowo powstałego obozu koncentracyjnego Auschwitz 728 polskich więźniów politycznych, odbyły się uroczystości Narodowego Dnia Pamięci Ofiar Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych. Natomiast w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży zaprezentowano ekspozycję ...pozostać razem... zorganizowaną w 70. rocznicę zagłady Żydów z Węgier. Państwa uwadze polecamy także artykuł o uroczystym otwarciu wystawy Forbidden Art w Bibliotece Eisenhauera w amerykańskim stanie Kansas. Wernisaż ekspozycji odbył się w 70. rocznicę lądowania aliantów w Normandii. Fotografie z tego wydarzenia znajdują się na okładce numeru, a także na stronie z fotoreportażem. O rewolucji w Centrum Żydowskim, czyli całkowicie odmienionej głównej wystawie Muzeum Żydowskiego, a także o otwarciu Cafe Bergson w domu Klugera, pisze Maciek Zabierowski. W numerze znajdą Państwo również relację z 26. posiedzenia Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej, a także z posiedzenia Rady Fundacji Auschwitz-Birkenau.

Pliki do pobrania

os_74.pdf

Nr 73 (Maj 2014)

70 lat temu, latem 1944 r., Niemcy deportowali z Węgier do obozu Auschwitz-Birkenau ok. 420 tysięcy Żydów. Większość z nich natychmiast zamordowano w komorach gazowych. W majowej „Osi” przypominamy tamte wydarzenia, piszemy o specjalnym edukacyjnym projekcie w mediach społecznościowych, a także zapraszamy na czasową wystawę poświęconą Żydom z Węgier w Miejscu Pamięci Auschwitz. Tej rocznicy poświęcony był także tegoroczny 23. Marsz Żywych, w którym wzięło udział ok. 10 tysięcy osób. Fotografie z tego wydarzenia znaleźć można na ostatniej stronie z fotoreportażem. W „Osi” znajdą Państwo również obszerny materiał dotyczący nowej miejskiej inicjatywy – Oświęcimskiego Forum Praw Człowieka. Pierwsza trzydniowa debata, w której brali udział przedstawiciele wielu działających w mieście instytucji i stowarzyszeń, a także zagranicznych gości, poświęcona była zagadnieniom deportacji, wysiedleń i przymusowych migracji – nieodłącznym elementom konfliktów zbrojnych i wojen współczesnego świata.

Pliki do pobrania

os_73.pdf

Nr 72 (Kwiecień 2014)

Kwietniowy numer miesięcznika otwieramy okładką ukazującą dyrektorów Służby Więziennej z Mazowsza, którzy przyjechali do Miejsca Pamięci Auschwitz na specjalne seminarium. Był to początek współpracy Muzeum z kolejnym, po śląskim i małopolskim, okręgiem SW. W unikatowym projekcie edukacyjnym adresowanym do wychowawców i pracowników nadzoru, jak i do osób osadzonych wzięło już udział ponad 17 tysięcy osób. Więcej informacji, a także refleksje uczestników poprzednich edycji projektu, znajdą Państwo na dalszych stronach. W „Osi” piszemy także o seminarium w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży, w którym wzięli udział studenci Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie oraz Uniwersytetu w Rostoku. Poświęcone było ono problematyce przymusowych wysiedleń, ucieczek i wypędzeń, a także integracji i asymilacji Polaków z dawnych polskich terenów na Wschodzie oraz Niemców z byłych terenów wschodnich w czasie II wojny światowej i krótko po niej. „Przeciwko zapomnieniu” - pod takim hasłem odbyła się studyjna podróż studentów Uniwersytetu w Würzburgu do Oświęcimia, o której przeczytać można na stronach Centrum Dialogu i Modlitwy. Centrum Żydowskie natomiast zaprasza na wydarzenia oświęcimskiej Nocy Muzeów.

Pliki do pobrania

os_72.pdf

Nr 71 (Marzec 2014)

W czasie tegorocznych szkoleń dla edukatorów oprowadzających po Miejscu Pamięci Auschwitz odbyło się spotkanie z grupą byłych więźniów, którzy jako dzieci zostali deportowani do Auschwitz z powstańczej Warszawy. Była to niezwykle emocjonalna sesja, co mogą Państwo sprawdzić, czytając obszerne fragmenty opowiedzianych tam historii i wspomnień. Na okładce tego numeru pokazujemy odnalezione metalowe stemple, które używane były to wykonywania pierwszych tatuaży w Auschwitz. To z pewnością jedno z najważniejszych znalezisk w ostatnich latach. Szczegóły znaleźć można na następnych stronach. W dniach 8-10 maja w Oświęcimiu odbywać się będzie I Oświęcimskie Forum Praw Człowieka. Jednym z gości będzie Aleksander Gurjanow z moskiewskiego Stowarzyszenia Memoriał, zajmującego się propagowaniem wiedzy o ofiarach sowieckich represji i ochroną praw człowieka w krajach byłego ZSRR. Zapraszamy także na kolejną konferencję z cyklu Auschwitz i Holokaust na tle zbrodni ludobójstwa w XX wieku, która odbędzie się w czerwcu. Tym razem jej głównym tematem będą „Kobiety wojny”.

Pliki do pobrania

os_71.pdf

Nr 70 (Luty 2014)

Lutowy numer miesięcznika „Oś Oświęcim – Ludzie – Historia – Kultura” to przede wszystkim podsumowanie wydarzeń z 27 stycznia, kiedy obchodziliśmy 69. rocznicę wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz. Na kolejnych stronach znajdą Państwo relację z tegorocznych uroczystości, wiele fotografii, a także wszystkie teksty wygłoszonych przemówień. W „Osi” piszemy również m.in. o poemacie „The Thinking Heart” autorstwa Amerykanina Martina Steingessera, opowiadający o życiu holenderskiej Żydówki Etty Hillesum, który zaprezentowany został w Centrum Dialogu i Modlitwy. Natomiast na stronach Centrum Żydowskiego publikujemy krótką refleksję pracującego tam wolontariusza Michaela Holzmannhofera. Już ponad 100 tysięcy osób korzysta ze strony Miejsca Pamięci i Muzeum Auschwitz na Facebooku. W miesięczniku podajemy garść statystyk pokazujących, jak w ciągu ostatnich kilku lat, dzięki poralowi społecznościowemu, udało się stworzyć prawdziwą międzynarodową wirtualną wspólnotę pamięci. Państwa uwadze polecamy recenzję książki Hansa-Joachima Langa „Kobiety z Bloku 10. Eksperymenty medyczne w Auschwitz”. Oprócz tego w „Osi” przeczytają Państwo relację z trzydniowej konferencji „Historia a prawa człowieka: pamięć, edukacja i aktywizm”, która odbyła się w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży.

Pliki do pobrania

os_70.pdf

Nr 69 (Styczeń 2014)

Pierwszy w 2014 r. numer miesięcznika otwieramy podsumowaniem frekwencji w Miejscu Pamięci Auschwitz. Piszemy także o połowie drewnianego baraku z Birkenau, który po ponad dwóch dekadach wypożyczenia powrócił z Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie do Miejsca Pamięci Auschwitz.Zachęcamy Państwa również do lektury obszernej relacji z 50. Krakowskiego Salonu Poezji w Oświęcimiu, który odbył się pod hasłem „Powroty”, który był również okazją do uhonorowania jednego z gospodarzy Salonu – Janusza Toczka (całkowicie niespodziewanego dla samego zainteresowanego). W styczniowym numerze piszemy także o seminarium w Centrum Żydowskim zorganizowanym dla komendantów małopolskiej policji. Natomiast seminarium dla oficerów sztabów generalnych z Polski, Niemiec i Francji odbyło się w Centrum Dialogu i Modlitwy. Polecamy również zapowiedź książki Auschwitz od A do Z. Ilustrowana historia obozu, a także tekst Moniki Bernackiej-Pelc na temat orkiestr obozowych. Artykuł ten jest początkiem całorocznego cyklu felietonów poświęconych różnym wydarzeniom z historii Auschwitz. Pretekstem do ich opowiedzenia będą kolejne miesiące roku.

Pliki do pobrania

os_69.pdf

Nr 68 (Grudzień 2013)

Oddajemy w Państwa ręce ostatni w tym roku numer miesięcznika „Oś Oświęcim – Ludzie – Historia – Kultura”. Znajdą w nim Państwo m.in. specjalne oświadczenie dotyczące określenia „polskie obozy zagłady”, jakie wystosowali kierujący miejscami pamięci stworzonymi na terenach byłych niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych i zagłady w reakcji na decyzję warszawskiej prokuratury. W grudniu w Warszawie wręczono powołania członkom Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Wśród wybranych na nową 4-letnią kadencję Rady znalazł się m.in. dyrektor Muzeum Auschwitz dr Piotr M.A. Cywiński. Państwa uwadze polecamy obszerną relację z kolejnego spotkania z alternatywną sztuką w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży. W „Osi” piszemy również o polsko-rosyjskim seminarium poświęconym tematyce praw człowieka w Centrum Dialogu i Modlitwy. Zaglądamy również na plac budowy w Domu Klugerów. Centrum Żydowskie, które szykuje tam Cafe Oszpicin zaprasza także na darmowe lekcje angielskiego z jego wolontariuszami.

Pliki do pobrania

os_68.pdf

Nr 67 (Listopad 2013)

Ban Ki-moon, Sekretarz Generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych odwiedził 18 listopada Miejsce Pamięci i Muzeum Auschwitz. Wraz z małżonką zwiedził tereny byłego obozu, a w czasie jego wizyty dyrektor Muzeum ogłosił, że Międzynarodowe Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście przystąpi, na zaproszenie ONZ, do United Nations Academic Impact. Szczegółową relację z wizyty znajdą Państwo wewnątrz numeru. W listopadowej "Osi" piszemy także o rozpoczęciu konserwacji reliktów pozostałych po obozowej łaźni, która znajdowała się pomiędzy blokami 1 i 2 na terenie byłego obozu Auschwitz I. Podsumowujemy również seminarium dla nauczycieli i edukatorów z krajów członkowskich Rady Europy. Zachęcamy także do lektury rozmowy z Tomaszem Kuncewiczem i Arturem Szyndlerem, którzy opowiadają o nowej wystawie głównej w oświęcimskim Muzeum Żydowskim i przy okazji apelują o przekazywanie pamiątek, fotografii, dokumentów i innych przedmiotów, które mogłyby wzbogacić jego zbiory. Polecamy też Państwa uwadze artykuł o jubileuszu 40-lecia Stowarzyszenia Maksymilian Kolbe Werk na stronach Centrum Dialogu i Modlitwy, a także relację z kolejnego seminarium o prawach człowieka, które odbyło się w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży.

Pliki do pobrania

os_67.pdf

Nr 66 (Październik 2013)

W październikowym numerze miesięcznika m.in. podsumowujemy 25. posiedzenie Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej, która zajmowała się przede wszystkim problemami ze stworzeniem siedziby Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście w budynku tzw. Starego Teatru. Piszemy również o zakończonej właśnie trzyletniej konserwacji bloków 2 i 3 na terenie byłego obozu Auschwitz I. W numerze znajdą Państwo również krótką rozmowę z panią Navanethem Pillay, Wysokim Komisarzem Narodów Zjednoczonych do spraw Praw Człowieka, która podczas swojej pierwszej wizyty w Polsce odwiedziła Miejsce Pamięci i Muzeum Auschwitz. Wiele miejsca poświęcamy wolontariuszom Centrum Dialogu i Modlitwy oraz Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży. Piszemy również o bardzo ciekawej konferencji zorganizowanej w MDSM dotyczącej Polaków deportowanym w głąb Związku Radzieckiego. Towarzyszyła jej także prezentacja publikacji pt. Świat utracony, świat ocalony... Ocalone zdjęcia oświęcimskich Sybiraków publikujemy na ostatniej stronie. Na okładce natomiast zobaczyć można projekt Cafe Oszpicin, która dzięki Centrum Żydowskiemu powstaje w dawnym domu Szymona Klugera. Jej otwarcie zaplanowano na wiosnę 2014 r., a o całym przedsięwzięciu opowiada na naszych łamach dyrektor Centrum Tomasz Kuncewicz.

Pliki do pobrania

os_66.pdf

Nr 65 (Wrzesień 2013)

Wrześniowy numer „Osi” dedykujemy Zofii Posmysz, pisarce, dziennikarce i byłej więźniarce Auschwitz, która 23 sierpnia obchodziła swoje 90. urodziny. Z tej okazji Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży przygotował specjalną uroczystość. My relacjonujemy ją bardzo obszernie, życząc jednocześnie pani Zofii wszystkiego najlepszego. Podsumowujemy także IV Forum Pamięci, czyli spotkanie pracowników polskich muzeów martyrologicznych, które odbyło się w Miejscu Pamięci Stutthof. W całości publikujemy jedno z wystąpień, referat dyrektora Muzeum w Sztutowie Piotra Tarnowskiego, będący refleksją na temat trudnej kondycji tego typu placówek muzealnych w kraju. Mamy nadzieję, że również Państwa skłoni on do przemyśleń. Poza tym w „Osi” piszemy o wystawie Piotra Wójcika Romowie Europy w MDSM. Państwa uwadze polecamy również tekst dotyczący wystawy Marzenie o innych Niemczech w Centrum Dialogu i Modlitwy, dedykowanej postaci Sophie Sholl oraz innym bohaterom organizacji zwanej Biała Róża. Na stronach Centrum Żydowskiego przeczytają Państwo o projekcie amerykańskiej grupy Matzevach, która porządkowała teren oświęcimskiego cmentarza żydowskiego. Fotografie ich pracy znaleźć można także na stronie z fotoreportażem.

Pliki do pobrania

os_65.pdf

Nr 64 (Sierpień 2013)

W sierpniowym numerze „Osi” wiele miejsca poświęcamy dwóm rocznicowym wydarzeniom. 2 sierpnia minęło 69 lat od likwidacji tzw. cygańskiego obozu rodzinnego w Auschwitz II-Birkenau. W numerze znajdą Państwo nie tylko relację z głównych uroczystości rocznicowych, ale także artykuły poświęcone wydarzeniom zorganizowanym w tym roku przez romską młodzież zrzeszoną w organizacji ternYpe, czyli Międzynarodową Sieć Młodzieżowych Organizacji Romskich, a także podsumowanie pierwszego polsko-romsko-niemieckiego seminarium w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży. 14 sierpnia natomiast przypadała 72. rocznica śmierci w Auschwitz o. Maksymiliana Kolbe. Jak co roku w tym dniu pod blokiem 11 w byłym obozie Auschwitz I odprawiono mszę świętą. Fotografie z uroczystości publikujemy na ostatniej stronie z fotoreportażem. Oprócz tego w tym wydaniu „Osi” podsumowujemy podróż studyjną do Auschwitz, którą zorganizowała Unia Postępowych Żydów z Bielefeld w Niemczech. Projekt ten nosił tytuł „W poszukiwaniu śladów przeszłości w Auschwitz”. Piszemy również o pobycie w Polsce dziesięciorga studentów z USA, Australii, Chile, Izraela i Kanady, którzy przyjechali do Polski na trzytygodniowy intensywny pobyt studyjny w ramach programu „Most do historii”, organizowanego przez Centrum Żydowskie w Oświęcimiu. Państwa uwadze polecamy również tekst na stronach MDSM poświęcony międzypokoleniowemu seminarium poświęconemu polskim, niemieckim i żydowskim „drogom wolności”.

Pliki do pobrania

os_64.pdf

Nr 63 (Lipiec 2013)

Tematem głównym lipcowego numeru jest czwarta Ogólnopolska Konferencja Auschwitz i Holokaust na tle zbrodni ludobójstwa w XX wieku. W tym roku ponad 130 edukatorów, przedstawicieli miejsc pamięci oraz organizacji pozarządowych zajmujących się prawami człowieka debatowało w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży i Miejscu Pamięci Auschwitz na temat, który brzmiał: Słowa w służbie nienawiści. Polecamy także tekst poświęcony warsztatom Prawa człowieka w sztuce plakatu w MDSM. Jedną z prac, wokół których toczyła się debata w MDSM, zobaczyć można na okładce tego numeru. W „Osi” piszemy też m.in. o Międzynarodowej Akademii Letniej, angielskojęzycznym seminarium Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście, a także o seminarium zorganizowanym przez Instytut Auschwitz dla Pokoju i Pojednania, w którym wzięło udział blisko 50 dyplomatów i przedstawicieli rządów pochodzących z państw Ameryki Łacińskiej. Na stronach Centrum Dialogu i Modlitwy znajdą Państwo relację ze szczególnego koncertu, który odbył się w Brzezince. Była to celebracja symfoniczno-katechetyczna Cierpienie Niewinnych, dedykowana milionom ludzi, którzy zginęli w Holokauście. W „Osi” piszemy też o wydarzeniach Life Festivalu w Centrum Żydowskim, a także o wystawie zdjęć Marka Ivo Wachowicza W ogniu konfliktów: od Moskwy do Gomy w MDSM.

Pliki do pobrania

os_63.pdf

Nr 62 (Czerwiec 2013)

Po czterech latach przygotowań w czerwcu w obecności byłych więźniów, premiera Izraela oraz ministra kultury i dziedzictwa narodowego RP uroczyście otwarto nową wystawę pt. „Szoa” w bloku 27 na terenie byłego obozu Auschwitz I. Zdjęcia z tego wydarzenia znaleźć można na okładce i stronie z fotoreportażem, natomiast w środku numeru publikujemy obszerną relację z uroczystości. W czerwcu w Oświęcimiu spotkali się także członkowie Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej. Jednym z najważniejszych tematów obrad był scenariusz nowej wystawy głównej w Muzeum Auschwitz. Rada przyjęła również specjalną uchwałę w sprawie limitowania funduszu płac w Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau. W tym numerze miesięcznika publikujemy również obszerne fragmenty spotkania z byłą więźniarką Auschwitz Heleną Dunicz Niwińską, która była gościem honorowym sesji edukacyjnej w Międzynarodowym Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście poświęconej obozowym orkiestrom w Auschwitz. Państwa uwadze polecamy również relację z trzeciego spotkania w ramach Alternatywnej Sceny Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży. Na stronach Centrum Dialogu i Modlitwy przeczytają Państwo o rekolekcjach, w których wzięli udział przedstawiciele Pax Christi International. Centrum Żydowskie natomiast zaprasza Państwa na wystawę „Jestem stąd”.

Pliki do pobrania

os_62.pdf

Nr 61 (Maj 2013)

W maju Miejsce Pamięci i Muzeum Auschwitz odwiedził Prezydent RP Bronisław Komorowski. Między innymi o tej wizycie piszemy w tym numerze miesięcznika „Oś”. Sporo miejsca poświęcamy również dyskusji, która miała miejsce podczas posiedzenia Rady Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Rada sprawuje nadzór nad działalnością statutową Muzeum, opiniując także plany jego działania. Najważniejszym tematem ostatniego spotkania były coraz bardziej realne zagrożenia związane z zamrożeniem płac w Muzeum. „Auschwitz na lekcjach” to tytuł seminarium, które odbyło się w Centrum Dialogu i Modlitwy. 20 młodych nauczycieli z kilku krajów oraz wykładowcy z niemieckich ośrodków edukacyjnych dyskutowali m.in. o tym, czego mogą nauczyć się młodzi ludzie w historycznym miejscu takim jak Auschwitz oraz jak nauczyciele przygotowują swoich uczniów do wizyty w Miejscu Pamięci. Natomiast związki pomiędzy historią Zagłady i uniwersalnymi mechanizmami konformizmu, posłuszeństwa oraz wykluczenia były tematem eksperckiego seminarium policyjnego pod tytułem „Holokaust i Tolerancja”, które odbyło się w Centrum Żydowskim. Do końca maja 2013 r. w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży oglądać można „Obiekty malarskie” Waldemara Rudyka. W „Osi” publikujemy obszerną relację z wernisażu, która jest zarazem recenzją tej ciekawej wystawy.

Pliki do pobrania

os_61.pdf

Nr 60 (Kwiecień 2013)

Od 25 lat w Międzynarodowym Dniu Pamięci o Holokauście spod bramy „Arbeit macht frei” wyrusza Marsz Żywych. W tym roku trasą pod ruiny komór gazowych w byłym obozie Auschwitz II-Birkenau przeszło ponad 10 tysięcy osób. O tym wydarzeniu piszemy także w kwietniowym numerze „Osi”. – Jest dla mnie całkowicie jasne, że to miejsce opuszcza się innym, niż kiedy się tu przyjechało – tak po wizycie w Miejscu Pamięci, którą opisujemy na kolejnych stronach, powiedział Przewodniczący Parlamentu Europejskiego Martin Schulz. Niemiecki polityk podkreślił wagę, jaką tragedia Auschwitz miała dla myślenia o powojennym europejskim zjednoczeniu. Już po raz 10. Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży uhonorował swoich przyjaciół i darczyńców, czyli Dobre Duchy. Obszerną relację z uroczystości znajdą Państwo w miesięczniku. Centrum Żydowskie planuje wyremontować i zaadaptować na kawiarnię i miejsce wystaw artystycznych dom ostatniego żydowskiego mieszkańca Oświęcimia Szymona Klugera. Rozpoczęła się zbiórka funduszy na ten projekt, któremu gorąco kibicujemy.

To już 60. numer Miesięcznika „Oś”,  a to oznacza, że wraz z Państwem, naszymi Czytelnikami, jesteśmy już pięć lat!

Pliki do pobrania

os_60.pdf

Nr 59 (Marzec 2013)

W marcowym numerze „Osi” polecamy przede wszystkim spotkanie z izraelską poetką i pisarką Haliną Birenbaum, która była gościem sesji edukacyjnej zorganizowanej przez Międzynarodowe Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście. Była więźniarka m.in. obozu Auschwitz opowiadała o swojej rodzinie, życiu w warszawskim getcie czy też wstrząsających scenach z błotnistego Birkenau. U nas znajdą Państwo fragmenty jej wzruszających wspomnień. W styczniu tego roku w Centrum Dialogu i Modlitwy na seminarium Maximilian Kolbe Werk gościli młodzi dziennikarze z kilku europejskich krajów. W „Osi” znajdą Państwo bardzo osobiste podsumowanie ich pobytu autorstwa jednej z uczestniczek projektu. Na okładce tego numeru znajduje się zdjęcie pamiętnika, który na początku II wojny światowej prowadziła 16-letnia wówczas Anna Hinel. Autorka zginęła w obozie Auschwitz 70 lat temu, a teraz do Archiwum Muzeum przekazany został oryginalny zeszyt z jej zapiskami. W „Osi” piszemy o historii tego pamiętnika, publikujemy także krótkie fragmenty zapisków Anny Hinel. O swoich nowych nabytkach w „Osi” pisze również Centrum Żydowskie.

Pliki do pobrania

os_59.pdf

Nr 58 (Luty 2013)

Tradycyjnie lutowy numer miesięcznika „Oś” poświęcamy przede wszystkim styczniowej rocznicy wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz. Na kolejnych stronach znajdą Państwo relację z 68. Rocznicy, a także teksty oficjalnych przemówień wygłoszonych podczas uroczystości. Na okładce znajduje się obraz byłej więźniarki, polskiej Żydówki, Haliny Ołomuckiej, który był wizualnym symbolem tegorocznych uroczystości. W „Osi” piszemy także o nowej wystawie rosyjskiej „Tragedia. Męstwo. Wyzwolenie” otwartej oficjalnie w rocznicę wyzwolenia Auschwitz. Na stronach MDSM znajdą Państwo artykuł poświęcony konferencji „Pamięć ma swój Dom”, której motywem przewodnim była rola upamiętnienia oraz praca edukacyjna prowadzona w Domu Spotkań przez byłych więźniów Auschwitz. Centrum Dialogu i Modlitwy podsumowuje siódme już Dni Spotkań, które były dla młodych ludzi zachętą do odpowiedzi na pytanie: jakie znaczenie ma dziś dla nas Auschwitz. Natomiast Centrum Żydowskie pisze o bardzo pozytywnych wynikach badań dotyczących prowadzonego tam programu antydyskryminacyjnego „Oświęcim inaczej”. Według nich rezultatem zajęć jest spadek antysemityzmu i romofobii wśród uczestników.

Pliki do pobrania

os_58.pdf

Nr 57 (Styczeń 2013)

W pierwszym w tym roku numerze „Osi” publikujemy obszerne fragmenty niezwykle poruszającego wykładu, który dla pracowników i przewodników Muzeum wygłosił ocalały z ludobójstwa w Rwandzie Gilbert Sezirahiga. Dziś jest on dyrektorem jednego z miejsc upamiętniających mord miliona osób w kwietniu 1994 r. — szkoły w Murambi. To świadectwo warte uwagi zwłaszcza, że mówi o wydarzeniach bardzo świeżych nie tylko w historii, ale i w pamięci zbiorowej społeczeństwa Rwandy, które w bardzo specyficzny sposób stara się uporać z traumą masowej zbrodni. Zagadnieniom ludobójstwa pośrednio poświęcona jest także publikacja Człowiek wobec totalitaryzmu. Od prostych recept do „Ostatecznego rozwiązania” pod redakcją dr Alicji Bartuś, która powstała po III Ogólnopolskiej Konferencji „Jednostka wobec zbrodni. Auschwitz i Holokaust na tle zbrodni ludobójstwa w XX wieku”. W styczniowej „Osi” piszemy również o rekordowej frekwencji w Miejscu Pamięci Auschwitz. Państwa uwadze polecamy także artykuły dotyczące dwóch bardzo różnych seminariów: trzeciej już edycji projektu „Prawa człowieka zaczynają się od praw dzieci i młodzieży” w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży, a także kolejnych Medytacjach Dawania Świadectwa w Centrum Dialogu i Modlitwy. Zapraszamy również do Centrum Żydowskiego, gdzie w lutym prezentowane będą filmy, które znalazły się w programie 8. Międzynarodowego Festiwalu Żydowskie Motywy.

Pliki do pobrania

os_57.pdf

Nr 56 (Grudzień 2012)

W 70. rocznicę założenia Rady Pomocy Żydom „Żegota” osiem osób zostało pośmiertnie uhonorowanych medalami Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. Jedną z nich była Stanisława Olewnik, która za pomoc Żydom została osadzona przez Niemców w obozie Auschwitz. O tej i innych historiach pomocy przeczytają Państwo w ostatnim w tym roku numerze Miesięcznika „Oś”. Państwa uwadze polecamy także tekst dotyczący przedmiotów, które do muzealnych zbiorów przekazała była więźniarka Auschwitz Zofia Banaszczyk. To m.in. niezwykle cenna kolekcja oryginalnych obozowych listów. W numerze znaleźć można również artykuły o specjalnym francuskim „Pociągu Pamięci”, o multimedialnej instalacji „Projekt Pamięć”, którą oglądać można w Centrum Żydowskim w Oświęcimiu, a także o kolejnym Krakowskim Salonie Poezji w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży, na którym wiersze Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego czytały Iza Wrońska i Agnieszka Wróblewska. Na koniec gratulacje dla naszych kolegów. Złote i srebrne Medale Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej otrzymało 13 pracowników Muzeum Auschwitz. Uroczystego wręczenia dokonał profesor Andrzej Kunert, sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Odznaczeni zostali głównie konserwatorzy i osoby odpowiedzialne za stan techniczny zachowania budynków i obszaru, ochronę oraz reformę systemu przechowywania zbiorów. Gratulujemy!

Pliki do pobrania

os_56.pdf

Nr 55 (Listopad 2012)

W listopadowym numerze „Osi” podsumowujemy trzyletnią konserwację pięciu drewnianych baraków na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau. Był to pierwszy tak duży projekt realizowany w Muzeum, finansowany ze środków unijnych. Na okładce obejrzeć mogą Państwo zwycięski plakat IV Międzynarodowego Biennale Plakatu Społeczno-Politycznego autorstwa Leksa Drewińskiego z Niemiec, zatytułowany „China”. Więcej nagrodzonych prac obejrzeć można na stronie z fotoreportażem. Zapraszamy także do wzięcia udziału w konkursie literackim ogłoszonym przez Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau oraz Rzecznika Praw Obywatelskich, którego temat brzmi: „Co w moim dzisiejszym życiu znaczy Auschwitz?”. Centrum Żydowskie zaprasza na wystawę „Projekt Pamięć”, a także na projekt nauki języków z wolontariuszami Centrum, natomiast na stronach Centrum Dialogu i Modlitwy przeczytać można o wystawie „Koniec i Początek – Odmowa i Opór”.

Pliki do pobrania

os_55.pdf

Nr 54 (Październik 2012)

10 października na Zamku Królewskim w Warszawie oficjalnie zainaugurowano nowy projekt Google Cultural Institute, którego celem jest przedstawienie różnych aspektów historii XX wieku. Jednym z partnerów jest Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, które na otwarcie przygotowało dwie wirtualne ekspozycje. O projekcie przeczytają Państwo wewnątrz numeru, a na okładce widać stronę tytułową wystawy „Zanim odeszli…”. Oprócz tego w „Osi” historyk Muzeum dr Adam Cyra opisuje historię ucieczki trzech więźniów obozu Auschwitz: Mariana Mykały, Zygmunta Piotrowskiego i Franciszka Sykoza, która miała miejsce w czerwcu 1942 r. Niemcy rozstrzelali w ramach odwetu 15 osób pochodzących z Oświęcimia i okolic. Jeżeli ktoś z Państwa jest w posiadaniu dokumentów czy pamiątek związanych z tymi osobami, które mogą wzbogacić wiedzę historyków na temat tamtych tragicznych wydarzeń, prosimy o kontakt. Na stronach Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży publikujemy m.in. relację z „Krakowskiej Nocy Poezji”. Sporo miejsca poświęcamy również konferencji „Janusz Korczak w Pamięci Polaków, Żydów i Niemców. Pamięć historyczna jako wyzwanie dla teraźniejszości i przyszłości”, która odbyła się w MDSM. Państwa uwadze polecamy również tekst podsumowujący III Europejski Warsztat Maksymilian Kolbe Stiftung w Centrum Dialogu i Modlitwy, który poświęcony był pracy nad przeszłością Auschwitz i jej skutkami.

Pliki do pobrania

os_54.pdf

Nr 53 (Wrzesień 2012)

Zofia Posmysz – była więźniarka obozu Auschwitz, pisarka i dziennikarka radiowa, której portret publikujemy na okładce wrześniowego numeru „Osi”, została odznaczona najwyższym odznaczeniem Republiki Federalnej Niemiec – Krzyżem Zasługi na Wstędze. Pani Zofii składamy serdecznie gratulacje, a relację z uroczystości znajdą Państwo na stronach Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży. We wrześniu w Warszawie premier Donald Tusk wręczył nominacje członkom Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej III kadencji, która pracować będzie do 2018 r. Relację z pierwszego posiedzenia nowej MRO publikujemy na dalszych stronach. Natomiast w Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau odbyło się posiedzenie Rady ds. Muzeów, prestiżowego organu opiniotwórczo-doradczego, działającego przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Było to pierwsze od wielu lat posiedzenie wyjazdowe Rady, w której – jako jedyny przedstawiciel muzeów martyrologicznych – zasiada także dyrektor Muzeum Auschwitz dr Piotr M.A. Cywiński. W tym numerze „Osi” podsumowujemy również cykl wydarzeń pod hasłem „Edyta łączy” zorganizowanych z okazji 70. rocznicy śmierci w obozie Auschwitz Edyty Stein, siostry Teresy Benedykty od Krzyża i patronki Europy. Natomiast na stronach Centrum Żydowskiego przeczytają Państwo o specjalnej aplikacji na urządzenia mobilne poświęconej żydowskiej historii Oświęcimia.

Pliki do pobrania

os_53.pdf

Nr 52 (Sierpień 2012)

68 lat temu Niemcy zamordowali w Auschwitz II-Birkenau ostatnich romskich więźniów obozu. W rocznicę tego wydarzenia, 2 sierpnia, obchodzony jest Dzień Pamięci o Zagładzie Romów i Sinti. W tym numerze „Osi” publikujemy relację z uroczystości, a także wiele fotografii. W tym miesiącu piszemy także o polsko-litewskim projekcie edukacyjnym „Kluczowe znaczenie miejsc pamięci dla edukacji w przyszłości”, jak również o wizycie izraelskich edukatorów na seminarium w Polsce. Na stronach Centrum Żydowskiego znajdą Państwo m.in. artykuł o uroczystościach w Izraelu upamiętniających zagładę żydowskich oświęcimian. MDSM natomiast podsumowuje 44. Krakowski Salon Poezji. Co jakiś czas oddajemy łamy „Osi” zagranicznym wolontariuszom, którzy przyjeżdżają do Oświęcimia. Tym razem swoimi refleksjami dzieli się z czytelnikami Christian Herz z Augsburga, który przez dziewięć miesięcy pomagał w pracy Centrum Dialogu i Modlitwy.

Pliki do pobrania

os_52.pdf

Nr 51 (Lipiec 2012)

W lipcowej „Osi” skupiamy się na obchodach 65. rocznicy powstania Państwowego Muzeum Auschwitz- Birkenau, którą obchodziliśmy 2 lipca. W tym roku przygotowano m.in. plenerową wystawę fotografii „Auschwitz, Pamięć, Świat” (kilka ze zdjęć publikujemy na stronie z fotoreportażem). Podziękowano także wolontariuszom Miejsca Pamięci, przyznając po raz pierwszy nagrodę „Gdyby zabrakło dziesięciu...”. Publikujemy także zwycięski reportaż Katarzyny Kowalczyk, powstały w ramach projektu edukacyjnego „Los jednostki w Auschwitz”. Sporo miejsca poświęcamy III edycji konferencji „Auschwitz i Holokaust na tle zbrodni ludobójstwa w XX i XXI wieku”. W tym roku uwaga uczestników obradujących w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży skierowana była na losy i motywy działań sprawców, ofiar i świadków zbrodni. W „Osi” piszemy także o międzynarodowej konferencji naukowej pod hasłem „Edyta łączy”, która odbyła się w Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu. Państwa uwadze polecamy także relację z inauguracji nowego projektu MDSM – Sceny Alternatywnej. Natomiast na stronach Centrum Żydowskiego przeczytać można o pobycie w Polsce grupy kadetów i kadetek Akademii West Point, Marynarki Wojennej, Sił Powietrznych oraz Straży Przybrzeżnej USA w ramach programu „Academy Program”

Pliki do pobrania

os_51.pdf

Nr 50 (Czerwiec 2012)

Naszym głównym bohaterem w tym miesiącu jest August Kowalczyk, aktor, były więzień Auschwitz, ostatni żyjący uczestnik buntu i ucieczki z karnej kompanii z obozu Birkenau, która odbyła się 70 lat temu, 10 czerwca 1942 r. W rocznicę tamtych dramatycznych wydarzeń i niemal dokładnie w miejscu ucieczki 90-letni August Kowalczyk opowiedział po raz kolejny swoją historię, której obszerne fragmenty publikujemy. Sporo miejsca w tym miesiącu poświęcamy również kwestiom konserwacji Miejsca Pamięci Auschwitz. W czerwcu uroczyście zainaugurowano realizację Globalnego Planu Konserwacji, który finansowany będzie ze środków Fundacji Auschwitz-Birkenau. W miesięczniku znajdą Państwo relację z otwarcia GPK, jak również relację z czwartego posiedzenia Rady Fundacji Auschwitz-Birkenau. W czerwcowej „Osi” podsumowujemy również polsko-niemieckie seminarium „Pamięć o Auschwitz i Holokauście” oraz warsztaty z animacji językowej, które odbyły się w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży. Piszemy również o bardzo interesującym japońskim projekcie pamięci „Statek Pokoju” oraz o wydarzeniach edukacyjnych towarzyszących tegorocznemu III Life Festival Oświęcim.

Pliki do pobrania

os_50.pdf

Nr 49 (Maj 2012)

W 49. numerze „Osi” wiele miejsca poświęcamy wydarzeniom w Miejscu Pamięci Auschwitz, które miały miejsce na przełomie kwietnia i maja. To przede wszystkim 21. Marsz Żywych oraz wizyta premiera Belgii Elio di Rupo. Państwa uwadze polecamy tekst o oryginalnych grypsach obozowych, które trafiły do muzealnego Archiwum. Temat główny w majowym numerze „Osi” to jubileuszowe, dziesiąte już, spotkanie Dobrych Duchów, czyli przyjaciół i darczyńców Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży. W tym roku motywem przewodnim wieczoru była Afryka – jej muzyka, zwyczaje i atmosfera. W „Osi” znajdą Państwo kilka zaproszeń, m.in. na wystawę Ewy Preisner w MDSM, a także na wydarzenia związane z 70. rocznicą śmierci Edyty Stein, które organizuje Centrum Dialogu i Modlitwy. Zapraszamy również na dwa spotkania z pisarką, byłą więźniarką Auschwitz Batszewą Dagan. 25 maja odwiedzi ona Centrum Żydowskie, a dzień później spotka się z uczestnikami sesji edukacyjnej Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście. W „Osi” piszemy również o wydanych przez Muzeum dwóch książkach edukacyjnych Batszewy Dagan skierowanych do dzieci.

Pliki do pobrania

os_49.pdf

Nr 48 (Kwiecień 2012)

„Ja nigdy nie chciałam zmieniać świata...” — taki tytuł nosi rozmowa z Krystyną Oleksy, która w Miejscu Pamięci Auschwitz spędziła 37 lat i na początku tego roku przeszła na emeryturę. Jednak jej poświęcenie dla edukacji o historii obozu Auschwitz z pewnością dokonało i nadal przyczynia się do zmian w ludziach. W kwietniowym numerze drukujemy ostatnią już, 11. część przewodnika po żydowskiej historii Oświęcimia przygotowanego przez Centrum Żydowskie. Jednocześnie Centrum zaprasza na zbliżający się Life Festival, na którym wystąpi m.in. izraelski artysta Shachar Gilad. W tym roku laureatem nagrody im. ks. Stanisława Musiała zostali Anna Lebet-Minakowska, kustosz w Muzeum Narodowym w Krakowie, oraz ks. dr Manfred Deselaers, katolicki ksiądz z diecezji Aachen, duszpasterz w Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu. W „Osi” znajdą Państwo krótkie wystąpienie, które ks. Deselaers wygłosił, odbierając wyróżnienie. Na stronach MDSM wiele miejsca poświęcamy prawom człowieka. Piszemy m.in. o seminarium „Prawa człowieka zaczynają się od praw dzieci i młodzieży”, a także o polsko-niemieckim spotkaniu poświęconym tematyce praw człowieka dawniej i dziś.

Pliki do pobrania

os_48.pdf

Nr 47 (Marzec 2012)

„Byliśmy ludźmi jak wszyscy inni ludzie na ziemi. Mieliśmy rodziny, przyjaciół, swój dom” – to tytuł wystawy czasowej, którą do 25 kwietnia oglądać można w Muzeum Auschwitz. W „Osi” piszemy o wystawie. Znajdą Państwo również sporo fotografi i prezentowanych obiektów. Na stronach Muzeum znajdą Państwo również informacje na temat nowej nagrody Muzeum – Światło Pamięci. Polecamy również obszerny artykuł poświęcony historycznym drzwiom do komory gazowej zaprezentowanym podczas tegorocznej rocznicy wyzwolenia Auschwitz. Aby obiekt mógł w przyszłości być prezentowany odwiedzającym Miejsce Pamięci, musiał zostać zamknięty w specjalistycznej gablocie. Na stronach Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży przeczytają Państwo m.in. o wizycie Silvii Löhrmann, minister edukacji Nadrenii-Północnej Westfalii, która przez dwa dni towarzyszyła uczniom z miejscowości Voerde i Warstein podczas ich pobytu w MDSM. W „Osi” piszemy również o dziennikarskim projekcie „Pamięć i upamiętnianie w dobie Web 2.0” organizowanym przez Maksymilian Kolbe Werk – o swoim pobycie w Oświęcimiu pisze jedna z uczestniczek projektu. Jak co miesiąc zapraszamy również na kolejny spacer śladami żydowskiej historii Oświęcimia.

Pliki do pobrania

os_47.pdf

Nr 46 (Luty 2012)

67 lat temu wyzwolono niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady Auschwitz. W „Osi” publikujemy obszerną relację z rocznicowych uroczystości. Wspominamy także postać zmarłego 27 stycznia Kazimierza Smolenia, byłego więźnia Auschwitz, współtwórcę i wieloletniego dyrektora Muzeum w Oświęcimiu. 19 lutego 90 lat kończy przewodniczący Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej, były więzień Auschwitz, prof. Władysław Bartoszewski. O jego roli w kształtowaniu pamięci o Auschwitz opowiada w „Osi” sekretarz MRO Marek Zając. W miesięczniku przeczytają Państwo również o dwóch nowych publikacjach Muzeum: „Szkicowniku z Auschwitz” oraz albumie „Auschwitz-Birkenau. Miejsce, na którym stoisz…”. W 70. rocznicę konferencji Wannsee MDSM zorganizował konferencję poświęconą temu kluczowemu wydarzeniu w całym procesie przygotowania akcji Zagłady Żydów. W „Osi” piszemy również o jubileuszowej wystawie Domu. Na stronach Centrum Dialogu i Modlitwy znajdą Państwo natomiast relację z pobytu grupy studentów i studentek z Austrii. Na stronach Centrum Żydowskiego publikujemy fragmenty spotkania z prof. Andrzejem Żbikowskim, autorem książki „Karski”.

Pliki do pobrania

os_46.pdf

Nr 45 (Styczeń 2012)

27 stycznia przypada 67. rocznica wyzwolenia obozu Auschwitz. Relację z uroczystości opublikujemy w następnym numerze. W tym miesiącu zachęcamy do lektury fragmentów przygotowywanej przez historyka Muzeum Helenę Kubicę książki poświęconej powojennym losom dzieci wyzwolonych w KL Auschwitz. Wiele miejsca w tym wydaniu poświęcamy 25. urodzinom Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży, których główna część odbyła się w Oświęcimiu, ale wydarzenia towarzyszące miały miejsce także m.in. w Brukseli. W styczniowym numerze piszemy również m.in. o rekordowej frekwencji w Miejscu Pamięci Auschwitz w 2011 r. Tereny byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady odwiedziło aż 1 milion 405 tysięcy osób. Zapraszamy także do odwiedzenia nowej czasowej wystawy Muzeum „Niemieckie plany rozbudowy Auschwitz”. W aktualnej „Osi” znajdą Państwo relację z kolejnych rekolekcji „U progu Auschwitz” w Centrum Dialogu i Modlitwy. Piszemy też o nowym programie Centrum Żydowskiego „Oświęcim inaczej”, który skierowany jest do uczniów szkół ponadgimnazjalnych.

Pliki do pobrania

os_45.pdf

Nr 44 (Grudzień 2011)

W listopadzie grupa polskich nauczycieli, pracowników muzeów, a także edukatorów z ośrodków zajmujących się historią Holokaustu pojechała do Instytutu Yad Vashem na seminarium „Judaizm – dzieje i kultura Żydów polskich – Holokaust”. W tym numerze „Osi” przeczytać Państwo mogą teksty czworga uczestników tego seminarium, którzy podsumowują bardzo intensywny pobyt w Izraelu. Na okładce tego znajduje się list wysłany przez więźnia obozu Auschwitz do swoich bliskich, który ozdabia świąteczna choinka. Więźniowie, często ryzykując życiem, wykonywali za drutami świąteczne kartki, które wysyłali współtowarzyszom niedoli, a także swoim bliskim na wolności. Kilka z nich znajdą Państwo na dalszych stronach. Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży podsumowuje dwa projekty: seminarium „Prawa człowieka zaczynają się od praw dzieci i młodzieży”, jak również wizytę członków organizacji Lagergemeinschaft Auschwitz - Freundeskreis der Auschwitzer z Frankfurtu. O brytyjsko-polskim projekcie, którego zwieńczeniem było przedstawienie zatytułowane „Słuchając Ziemi”, piszemy na stronach Centrum Dialogu i Modlitwy. W „Osi” publikujemy również krótki wywiad z brytyjskim ministrem społeczności i samorządów lokalnych. Eric Pickles odwiedził w grudniu Miejsce Pamięci Auschwitz.

Pliki do pobrania

os_44.pdf

Nr 43 (Listopad 2011)

Gośćmi listopadowej sesji edukacyjnej Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście, która przyciągnęła prawie 300 osób, nauczycieli i ich uczniów, byli: Zofia Posmysz, prof. Wacław Długoborski oraz Juliusz Zon. W tym numerze publikujemy fragmenty ich opowieści. Polecamy Państwu również artykuł dr. Artura Szyndlera z Centrum Żydowskiego, poświęcony dwóm postaciom, które ważnymi zgłoskami zapisały się w historii Oświęcimia. Ksiądz Jan Skarbek i rabin Eliasz Bombach byli bohaterami projektu „Przychodzi rabin do księdza”, który upamiętniał przedwojenną przyjaźń dwóch najważniejszych duchownych w mieście. W listopadowej „Osi” piszemy także o filmie dokumentalnym, w reżyserii Gerburg Rohde-Dahl „Rozległe pole”, poświęconym pomnikowi Holokaustu w Berlinie. Zachęcamy też do lektury. Na stronach kulturalnych piszemy o najnowszej publikacji wydawnictwa Miejsca Pamięci Auschwitz – książce Józefa Matyni „Młodość utracona za drutami”. To wojenne wspomnienia byłego więźnia obozu Auschwitz, dziennikarza radiowego, redaktora i historyka.

Pliki do pobrania

os_43.pdf

Nr 42 (Październik 2011)

W październikowym numerze „Osi” sporo miejsca poświęcamy projektowi edukacyjnemu skierowanemu do nietypowej grupy odbiorców – osadzonych w małopolskich zakładach karnych. W tej chwili trwa już trzecia edycja projektu „Auschwitz –Historia – Edukacja Obywatelska”. Jego tematem są sylwetki Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata. Na stronach Muzeum piszemy także o polskim i izraelskim wsparciu Fundacji Auschwitz-Birkenau, o nowej francuskojęzycznej monografi i historii Auschwitz, a także o tegorocznej laureatce nagrody im. Ireny Sendlerowej „Za naprawianie świata”, którą została została Grażyna Ferenc, przewodnik Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Zapraszamy również na wystawę „Sztuka zakazana”. Polecamy Państwa uwadze również relację z radosnych obchodów 90. urodzin Augusta Kowalczyka, który świętował swój jubileusz w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży. „Na ścieżkach pamięci i pojednania – od Wadowic i Münster do Auschwitz”– to tytuł warsztatów, które odbyły się na przełomie sierpnia i września w Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu, i o których także piszemy w tym numerze miesięcznika. Zachęcamy również do sięgnięcia po kolejną część przewodnika po żydowskiej historii Oświęcimia.

Pliki do pobrania

os_42.pdf

Nr 41 (Wrzesień 2011)

Ostatnie pięć lat w Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau to okres sporych zmian: rekordowo rośnie frekwencja, przygotowywana jest nowa wystawa główna, utworzono Fundację Auschwitz-Birkenau mającą zabezpieczyć finansowanie konserwacji autentycznego Miejsca Pamięci, powstaje również nowe Centrum Obsługi Odwiedzających. Od pięciu lat pracami Muzeum kieruje dr Piotr M.A. Cywiński, z którym wywiad publikujemy w tym wydaniu „Osi”. We wrześniowym numerze piszemy także o dwóch okrągłych rocznicach, które wypadały w sierpniu i wrześniu: śmierci św. Maksymiliana Kolbe oraz pierwszej masowej próby zabijania ludzi cyklonem B. Oba wydarzenia miały miejsce w podziemiach bloku 11 (widocznych na okładce). Państwa uwadze polecamy również refleksje zagranicznych wolontariuszy pracujących przez ostatni rok w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży. Na stronach Centrum Dialogu i Modlitwy przeczytają Państwo o obchodach rocznicy śmierci Edith Stein, czyli św. Teresy Benedykty od Krzyża. Zapraszamy także do sięgnięcia po kolejną część spacerownika po żydowskiej historii Oświęcimia.

Pliki do pobrania

os_41.pdf

Nr 40 (Sierpień 2011)

Oddajemy w Państwa ręce już czterdziesty numer miesięcznika. Wiele miejsca poświęcamy uroczystościom Dnia Pamięci o Zagładzie Sinti i Romów, które odbyły się 2 sierpnia, a także kwestiom konserwacji. Publikujemy m.in. artykuł autorstwa brytyjskich studentek, które odbyły staż w pracowni konserwatorskiej Miejsca Pamięci. W „Osi” piszemy także o porozumieniu podpisanym przez Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau i PWSZ im. Witolda Pileckiego. Dzięki niemu możliwa będzie m.in. organizacja wspólnych konferencji, a studenci oświęcimskiej uczelni będą mogli odbywać staże w Muzeum. Na stronach Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży polecamy tekst dotyczący warsztatów poświęconych zagadnieniu antyjudaizmu, a także atykuł poświęcony seminarium dla wolontariuszy Akcji Znaku Pokuty/Służby dla Pokoju. Centrum Żydowskie natomiast pisze o kolejnej edycji projektu „Bridges to History”. Przy okazji polecamy także kolejną część przewodnika po żydowskim Oświęcimiu. W poprzednim numerze pisaliśmy o spotkaniu w Oświęcimiu członków Międzynarodowej Rady Chrześcijan i Żydów. W sierpniowej „Osi” publikujemy wykład, który podczas specjalnej sesji ICCJ w Centrum Dialogu i Modlitwy wygłosił ks. Manfred Deselaers.

Pliki do pobrania

os_40.pdf

Nr 39 (Lipiec 2011)

W ubiegłym miesiącu w Centrum Żydowskim gościli uczestnicy projektu FASPE, o którym pisaliśmy w poprzednim numerze miesięcznika. Wśród nich byli młodzi dziennikarze, studenci Uniwersytetu Columbia w Nowym Jorku. W „Osi” rozpoczynamy publikację ich tekstów, które są efektem dziesięciodniowego programu. Na stronach Muzeum przeczytają Państwo m.in. o  oryginalnych listach obozowych, które trafiły do muzealnego archiwum. oraz o wizycie w Miejscu Pamięci członków Międzynarodowej Rady Chrześcijan i Żydów. Już po raz trzeci w wyjeździe studyjnym do Oświęcimia wzięła udział grupa studentów z Wyższej Szkoły Zarządzania Organizacjami Publicznymi z Nadrenii Północnej – Westfalii. Dlaczego tak ważne jest, aby przyszli niemieccy urzędnicy odwiedzali Miejsce Pamięci, o tym opowiada w „Osi” Gerhard Hausmann, wykładowca niemieckiej uczelni. Zapraszamy Państwa także na wystawę do Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży. Po raz pierwszy w Polsce zobaczyć można tam prace Amerykanki Pat Mercer Hutchens. Zachęcamy również do sięgnięcia po drugą część przewodnika po żydowskiej historii Oświęcimia przygotowanego przez Centrum Żydowskie.

Pliki do pobrania

os_39.pdf

Nr 38 (Czerwiec 2011)

Konserwatorzy Miejsca Pamięci Auschwitz scalili zniszczony przez złodziei oryginalny napis „Arbeit macht frei”. W „Osi” przeczytać mogą Państwo o tym, jak wyglądały prace konserwatorskie, a także zobaczyć fotografie dokumentujące ich przebieg. Między innymi kwestiom konserwacji poświęcone były niedawne spotkania członków Rady Fundacji Auschwitz-Birkenau oraz Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej. W numerze znajdą Państwo relacje z obu wydarzeń. „Prawa człowieka wczoraj – prawa człowieka dzisiaj. Ruch oporu i odwaga cywilna” – taki tytuł nosiło drugie spotkanie w ramach polsko-niemieckiej wymiany młodzieży, o którym można przeczytać w „Osi”. Na stronach Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży znajdą Państwo informacje o seminarium poświęconemu przymusowej migracji Polaków i Niemców. Od tego numeru miesięcznika zaczynamy prezentację przewodnika „Oszpicin”, przygotowanego przez Centrum Żydowskie. Na środkowych stronach znaleźć można mapę i opis kilku pierwszych obiektów, dzięki którym zapoznać się można z żydowską historią Oświęcimia. W „Osi” publikujemy także wywiad z Davidem G. Marwellem, dyrektorem Muzeum Dziedzictwa Żydowskiego w Nowym Jorku, które jest stowarzyszone z Centrum Żydowskim w Oświęcimiu.

Pliki do pobrania

os_38.pdf

Nr 37 (Maj 2011)

„Być człowiekiem w Auschwitz” — tak brzmiał temat tegorocznej edycji ogólnopolskiego konkursu „Auschwitz a moja ziemia. Historia i pamięć po latach”. Na łamach „Osi” publikujemy prace laureatów części literackiej oraz fotograficznej. Na stronach Muzeum znajdą Państwo informacje o koncercie, jaki odbył się w oświęcimskiej szkole muzycznej. Po raz kolejny gościli w naszym mieście francuscy muzycy z Ensemble Voix Étouffées. Wraz z chórem uczniów szkoły wykonali oni koncertową wersję opery dla dzieci „Brundibár” Hansa Krasy. Na wystawę malarstwa Rafaela Chwolesa „Wilno i cały świat” zaprasza natomaist Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży. Centrum Żydowskie proponuje spotkanie z literaturą. 31 maja odbędzie się promocja trzeciego, rozszerzonego wydania książki „Dotknięcie anioła” oraz spotkanie z jej autorem Henrykiem Schönkerem. Państwa uwadze polecamy także opowieść młodego niemieckiego wolontariusza Sebastiana Schlegela, który kończy właśnie swój pobyt w Centrum Dialogu i Modlitwy. Zapraszamy także na konferencję „Oblicza sprawiedliwości. Świat wobec Holokaustu i innych zbrodni ludobójstwa w XX wieku”, która odbędzie się pod koniec czerwca.

Pliki do pobrania

os_37.pdf

Nr 36 (Kwiecień 2011)

W tym miesiącu po raz kolejny oddaliśmy łamy miesięcznika młodym uczestnikom międzynarodowego projektu „Pamięć i upamiętnianie w dobie web 2.0”. W lutowym numerze publikowaliśmy teksty powstałe na warsztatach w Oświęcimiu. Druga część projektu odbyła się w marcu w Niemczech na terenie byłego obozu koncentracyjnego Buchenwald. Efekty pracy grupy tekstowej, którą kierował redaktor naczelny „Osi”, znajdą Państwo na stronach miesięcznika. Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży, jak co roku, wręczył nagrody swoim Dobrym Duchom. Tegoroczna uroczystość przebiegała pod znakiem muszli. Kogo nagrodzono, tego dowiedzą się Państwo z obszernej relacji z uroczystości. Gdzie przed wojną mieszkał naczelny rabin Oświęcimia? Którymi ulicami chodzili oświęcimscy Żydzi? Na te i wiele innych pytań odpowiada najnowszy projekt Centrum Żydowskiego w Oświęcimiu „Oszpicin”. Oficjalna inauguracja, na którą serdecznie Państwa zapraszamy, już 28 kwietnia. To już 36. numer „Osi”, co oznacza nasze trzecie urodziny. Bardzo dziękujemy, że są Państwo z nami.

Pliki do pobrania

os_36.pdf

Nr 35 (Marzec 2011)

Przez trzy lata specjaliści Miejsca Pamięci konserwowali ponad 35 tys. dokumentów zespołu SS-Hygiene Institut. Konserwatorzy – Nel Jastrzębiowska i Mirosław Maciaszczyk – opowiadają w rozmowie z „Osią” o tym, jak dba się o historyczne dokumenty. Mówią też o wyzwaniach związanych z tak dużym i skomplikowanym projektem konserwatorskim. „Oszpicin. Przewodnik po żydowskiej historii Oświęcimia” to nowy projekt Centrum Żydowskiego, na który złożą się: multimedialna strona internetowa oraz drukowany przewodnik. O tym pionierskim przedsięwzięciu piszemy na stronach Centrum. W „Osi” piszemy także o podróży studyjnej do Belina i Oświęcimia, w którą wybrali się ocaleni z ludobójstwa w Rwandzie, skupieni w organizacji „Nigdy więcej”. W lutym odeszła od nas Pani Zofia Łyś, była więźniarka niemieckich obozów koncentracyjnych, która przez wiele lat brała udział w licznych spotkaniach z młodzieżą i organizowanych przez oświęcimskie instytucje projektach edukacyjnych. Wspomnienia o tej niezwykłej postaci publikujemy na jednej ze stron miesięcznika.

Pliki do pobrania

os_35.pdf

Nr 34 (Luty 2011)

Lutowy numer „Osi” zdominowały wydarzenia z 27 stycznia, czyli 66. rocznicy wyzwolenia byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz. W numerze przeczytają Państwo relację z uroczystości oraz najważniejsze słowa, które na nich padły – przemówienia byłych więźniów, a także prezydentów: Rzeczpospolitej Polskiej – Bronisława Komorowskiego i Republiki Federalnej Niemiec – Christiana Wulffa. Piszemy również o wizycie prezydentów w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży. Trzy strony miesięcznika oddaliśmy do dyspozycji uczestnikom projektu „Pamięć i Upamiętnienie w erze web 2.0”. W styczniowym seminarium zorganizowanym przez Maximilian Kolbe Werk wzięli udział młodzi ludzie z kilku krajów. Teksty w „Osi” to pierwsza część prezentacji efektów pracy grupy prasowej. Poza tym w numerze przeczytają Państwo o wystawie darów, jakie byli więźniowie i ich rodziny przekazały Miejscu Pamięci Auschwitz. Ekspozycję można oglądać w Muzeum, a także na stronie internetowej www.auschwitz.org.

Pliki do pobrania

os_34.pdf

Nr 33 (Styczeń 2011)

W pierwszym w 2011 r. numerze miesięcznika podsumowujemy frekwencję w Miejscu Pamięci Auschwitz. W ubiegłym roku tereny byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz odwiedziło 1 milion 380 tysięcy osób. To rekord w ponad 60-letniej historii Muzeum. Szczególnej Państwa uwadze polecamy dwa kolejne eseje, owoce projektu Centrum Żydowskiego „Po co nam tolerancja?”. To teksty dwóch uczennic z Liceum Ogólnokształcącego im. Marcina Wadowity w Wadowicach. Na stronach Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży publikujemy relacje z dwóch grudniowych Krakowskich Salonów Poezji, których gośćmi byli August Kowalczyk i Andrzej Seweryn. Znaleźć tam można także tekst o pierwszym spotkaniu uczniów szkół ponadgimnazjalnych z Weil der Stadt i studentów germanistyki z Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej. w Oświęcimiu w ramach projektu „Prawa człowieka wczoraj – prawa człowieka dziś”. Od siedmiu lat w Centrum Dialogu i Modlitwy na przełomie roku odbywają się Dni Skupienia. W „Osi” znajdą Państwo refleksje uczestników ostatniego spotkania „U progu Auschwitz”.

Pliki do pobrania

os_33.pdf

Nr 32 (Grudzień 2010)

W połowie listopada Muzeum Auschwitz odwiedziła Batszewa Dagan izraelska pisarka, była więźniarka Auschwitz, autorka tomu wierszy „Błogosławiona bądź wyobraźnio – przeklęta bądź!”. W „Osi” znajdą Państwo wywiad z nią, a także relację ze spotkania Batszewy Dagan z nauczycielami i uczniami. Na stronach Muzeum Auschwitz piszemy także o oryginalnych księgach ze szpitala obozowego, które trafiły do Archiwum, a także o 20. Posiedzeniu Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej. W „Osi” podsumowujemy także dwa projekty: „Prawa człowieka zaczynają się od praw dzieci i młodzieży” w MDSM, w którym wzięło udział 30 uczniów i uczennic Liceum im. Stanisława Konarskiego i Liceum Mistrzostwa Sportowego w Oświęcimiu, a także „Po co nam tolerancja?” w Centrum Żydowskim. Zachęcamy do zapoznania się z dwoma esejami autorstwa uczestników tego ostatniego. Państwa uwadze polecamy także relacje z dwóch spotkań w MDSM. Gościem kolejnych Rozmów Europejskich był rzecznik ambasady Izraela w Polsce Michał Sobelman, natomiast prof. Jadwidze Toczek poświęcony był listopadowy XXXV Krakowski Salon Poezji. Na ostatniej stronie znajduje się fotoreportaż z tego wydarzenia.

Pliki do pobrania

os_32.pdf

Nr 31 (Listopad 2010)

Listopad to miesiąc, w którym obchodzimy dwie smutne rocznice. 22 listopada 1940 r. odbyła się w obozie Auschwitz pierwsza egzekucja przez rozstrzelanie. Rok później, 11 listopada – w polskie Święto Niepodległości – pod Ścianą Śmierci na dziedzińcu bloku nr 11 Niemcy po raz pierwszy dokonali egzekucji rozstrzelania za pomocą cichostrzelnej broni małokalibrowej. O tych wydarzeniach dziś możemy opowiedzieć dzięki relacjom świadków i archiwalnym dokumentom. W listopadowej „Osi” znajdą Państwo również informacje o kursach internetowych przygotowywanych przez Międzynarodowe Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście, tekst poświęcony wizycie studentów i profesorów z Woroneża w Centrum Dialogu i Modlitwy oraz relację z polsko niemieckiego seminarium przeznaczonego dla organizatorów podróży studyjnych do miejsc pamięci. Na stronach Centrum Żydowskiego publikujemy natomiast refleksje uczestniczki programu „Po co nam tolerancja?”. Polecamy także książkę, tom wierszy zebranych byłej więźniarki Auschwitz Haliny Birenbaum Moje życie zaczęło się od końca, a także fotoreportaż z Drogi Krzyżowej na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau.

Pliki do pobrania

os_31.pdf

Nr 30 (Październik 2010)

„Konfrontacja i refleksja” – taki tytuł nosi zwycięski plakat III Biennale Plakatu Społeczno-Politycznego w Oświęcimiu, który zdobi naszą okładkę. Jego autorem jest Chińczyk, Bangqian Zheng. 74 najlepsze konkursowe plakaty można oglądać w Międzynarodowym Domu Spotkań. Na stronach kulturalnych przeczytać można recenzję spektaklu „Pasażerka” Mieczysława Weinberga, która miała swoją polską premierę w Teatrze Wielkim–Operze Narodowej. Towarzyszy jej krótka rozmowa z Zofią Posmysz, której powieść stała się inspiracją dla kompozytora. W tym numerze miesięcznika znajdą Państwo także dwa wywiady. Od czterech lat pracami Miejsca Pamięci Auschwitz kieruje dr Piotr M.A. Cywiński. Mówi on m.in. o tym, dlaczego zgodził się przyjąć propozycję pracy w tym miejscu i czy nie żałuje tej decyzji, o najważniejszych wyzwaniach stojących obecnie przed Muzeum, a także o europejskim współczesnym znaczeniu historii byłego obozu. Naszym drugim rozmówcą był Tomasz Kuncewicz, dyrektor Centrum Żydowskiego w Oświęcimiu. Pretekstem do spotkania było dziesięciolecie tej instytucji.

Pliki do pobrania

os_30.pdf

Nr 29 (Wrzesień 2010)

Kiedy patrzy się na stół, zapełnionymi narzędziami medycznymi (widoczne na okładce), które z dużym prawdopodobieństwem były używane w obozie Auschwitz, ciężko opanować emocje i wyobraźnię. O niezwykłym znalezisku przeczytają Państwo na stronach „Osi”. Już od dwudziestu lat do Miejsca Pamięci Auschwitz przyjeżdżają wolontariusze ze szkół zawodowych Volkswagena. Poznają historię i jednocześnie pracują na teren Muzeum. O projekcie przeczytają Państwo w rozmowie z Christophem Heubnerem, wiceprzewodniczącym Fundacji na rzecz Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu. Państwa uwadze polecamy także artykuł podsumowujący półmetek programu „Po co nam tolerancja?” realizowanego w Centrum Żydowskim, a także relację z europejskich warsztatów zorganizowanych w Centrum Dialogu i Modlitwy przez Maximilian Kolbe Stiftung z Niemiec. Na przedostatniej stronie poznają Państwo także historię legendarnej już „Szafy Ganobisa”. Natomiast na ostatniej stronie obejrzeć można fotoreportaż z tegorocznych uroczystości 69. rocznicy śmierci św. Maksymiliana Kolbe, w których w tym roku wzięło udział prawie dwa tysiące wiernych.

Pliki do pobrania

os_29.pdf

Nr 28 (Sierpień 2010)

Liczba odwiedzających Miejsce Pamięci Auschwitz w ostatniej dekadzie wzrosła trzykrotnie. W ubiegłym roku padł kolejny rekord – do Muzeum przyjechało 1,3 mln ludzi, większość z zagranicy. W niedalekiej przyszłości na terenie sąsiadującej bazy PKS powstanie nowe centrum obsługi odwiedzających. W konkursie na opracowanie jego koncepcji ubranistyczno-architektonicznej pierwszą nagrodę zdobyła firma KKM Kozień Architekci. U nas mogą Państwo zobaczyć, jak wyglądać będzie nowoczesna baza recepcyjna. Polecamy Państwa uwadze relację z uroczystości Dnia Pamięci o Zagładzie Romów, a także rozmowę z Piotrem Kadlčikiem, przewodniczącym Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w RP i członkiem Rady Fundacji Auschwitz-Birkenau. Na stronach Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży przeczytać można o wizycie nowych wolontariuszy Akcji Znaku Pokuty/Służby dla Pokoju w miejscach pamięci. Zachęcamy do lektury refleksji młodego wolontariusza Centrum Dialogu i Modlitwy Maxa Sundermanna, a także zapraszamy na wydarzenia związane z dziesiątymi urodzinami Centrum Żydowskiego w Oświęcimiu.

Pliki do pobrania

os_28.pdf

Nr 27 (Lipiec 2010)

Przez cztery dni na konferencji zatytułowanej „Auschwitz i Holokaust na tle zbrodni ludobójstwa w XX wieku” nauczyciele z całej Polski dyskutowali nad istotą i skutkami zbrodni ludobójstwa we współczesnym świecie. Odbył się także panel poświęcony tematowi odpowiedzialności, w którym głos zabrali: prof. Zdzisław Mach, prof. Andrzej Zoll oraz Zbigniew Gluza. W „Osi” znajdą Państwo fragmenty debaty, a także artykuł poświęcony konferencji. W numerze piszemy też m.in. o wizycie polskich edukatorów w Norymberdze, w Centrum Dokumentacyjnym, mieszczącym się w historycznej Sali Kongresowej na terenach dawnych zjazdów partyjnych III Rzeszy, a także o darze, jaki przekazały do Muzeum córki byłej więźniarki Auschwitz Stefanii Budniak. Na stronach Centrum Żydowskiego przeczytają Państwo o izraelskim zespole Hatikva 6, który był jednym z gości pierwszego Life Festivalu, natomiast na stronach Centrum Dialogu i Modlitwy publikujemy artykuły o pobycie w Oświęcimiu grupy ocalałych z Hiroszimy oraz rekolekcjach „Bearing Witness” (niesienie świadectwa).

Pliki do pobrania

os_27.pdf

Nr 26 (Czerwiec 2010)

W ostatnim miesiącu ze strachem obserwowaliśmy zachmurzone niebo i rosnący poziom rzek opływających Oświęcim. Powódź wyrządziła wielkie szkody, zagrożony był także teren Miejsca Pamięci Auschwitz. Po raz pierwszy od wielu lat Muzeum zostało zamknięte dla odwiedzających, a pracownicy przenosili archiwa i zbiory na wyższe kondygnacje. Powódź to główny temat w tym numerze miesięcznika. Prawdziwa walka z żywiołem miała miejsce w Brzezince, gdzie woda z niepozornej rzeczki Pławianki niemal przelała się przez niepodwyższane wały. Dzięki wielogodzinnemu wysiłkowi setek ludzi – mieszkańców, strażaków, a także zmobilizowanych pracowników Muzeum, udało się nie dopuścić do tragedii. W „Osi” piszemy również o wydarzeniach Narodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych, a także o planach dotyczących zupełnie nowej wystawy poświęconej losom polskich obywateli w Auschwitz. W numerze znajdą Państwo również relacje z kolejnego seminarium „Historie w biografii” w MDSM, którego bohaterem był tym razem były więzień Auschwitz Tadeusz Smreczyński, oraz ze spotkania w Centrum Dialogu i Modlitwy, w czasie którego po raz pierwszy w dziejach tej placówki tyle uwagi poświęcono totalitaryzmowi sowieckiemu w kontekście zbrodni katyńskiej.

Pliki do pobrania

os_26.pdf

Nr 25 (Maj 2010)

Tematem głównym 25. numeru jest doroczna uroczystość podsumowująca działalność Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży. Po raz kolejny w gościnnych progach domu spotkali się jego przyjaciele i darczyńcy, czyli Dobre Duchy. W MDSM odbyło się także podsumowanie piątej edycji projektu dla młodzieży „Auschwitz a moja ziemia – historia i pamięć po latach” realizowana wspólnie z Międzynarodowym Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście. Na stronach Centrum Dialogu i Modlitwy mogą przeczytać państwo wywiad z biskupem niemieckiej diecezji Passau Wilhelmem Schrammem, który przyjechał do Oświęcimia z grupą 27 kleryków. W tym miesiącu sporo miejsca poświęcamy różnorodnym wydarzeniom kulturalnym: spotkaniu z redaktorem Piotrem Pazińskim, autorem książki Pensjonat, performatywnej instalacji Agnes Janich „Światłość w ciemności” oraz dwóch koncertach w oświęcimskiej szkole muzycznej: po raz drugi wystąpiła tam francuska orkiestra kameralna Ensemble Voix Étouffées (w Osi publikujemy rozmowę z dyrygentem Amaury du Closelem), natomiast dla Igorka Bartosza zagrał Grzegorz Turnau.

Pliki do pobrania

os_25.pdf

Nr 24 (Kwiecień 2010)

W tym numerze „Osi” przeczytają Państwo aż trzy wywiady. Rozmawialiśmy z francuskim fotografikiem Emmanuelem Berry, którego zdjęcia można oglądać na wystawie w bloku 12 na terenie byłego obozu Auschwitz I. Oprócz tego znajdą Państwo także drugą część rozmowy z teologiem Norbertem Reckiem, a także wywiad z Ewą Szprynger, Prezes Stowarzyszenia „Żydowskie Motywy”. W kwietniowym numerze publikujemy dwa teksty dotyczące spotkań z byłymi więźniami Auschwitz: relację ze spotkania przewodników Muzeum Auschwitz z Mieczysławem Kitą, a także artykuł autorstwa byłego więźnia Tadeusza Sobolewicza, który dzieli się swoimi refleksjami dotyczącymi spotkań z niemiecką młodzieżą. Zapraszamy Państwa również na dwa koncerty w oświęcimskiej szkole muzycznej. 22 kwietnia dla Igorka Bartosza zagra Grzegorz Turnau, natomiast 24 kwietnia po raz drugi gościć będziemy w Oświęcimiu muzyków francuskiej orkiestry Voix Etouffées zajmującej się twórczością kompozytorów, którzy cierpieli i ginęli w czasach Trzeciej Rzeszy.

Pliki do pobrania

os_24.pdf

Nr 23 (Marzec 2010)

Głównym tematem w tym numerze „Osi” jest książka z bajkami. Książka niezwykła nie ze względu na same opowiastki, ale na fakt, że historie o przygodach czarnego kurczątka, zajączka, lisa i kogutka, czy o weselu w Osach Wielkich powstawały za drutami Auschwitz. Tworzyli je, ryzykując życiem, ojcowie – więźniowie obozu – dla swoich dzieci. Muzeum wydało reprinty wszystkich bajek. Poza tym w tym numerze „Osi” polecamy wywiad z teologiem Norbertem Reckiem, gościem noworocznych dni skupienia w Centrum Dialogu i Modlitwy. Kontynuujemy także cykl artykułów na temat projektu Centrum Żydowskiego „Po co nam tolerancja?”. Na koniec prośba o pomoc w walce z chorobą nowotworową Igorka Bartosza. Pieniądze na ten cel zbierano podczas 32. Krakowskiego Salonu Poezji w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży. Obok relacji z tego wydarzenia na stronach MDSM znajdą Państwo wszystkie informacje i dane potrzebne do finansowego wsparcia leczenia chłopca.

Pliki do pobrania

os_23.pdf

Nr 22 (Luty 2010)

Większość lutowego numeru „Osi” poświęcamy obchodom 65. rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz. Znajdą tu Państwo relację z uroczystości, a także słowa byłych więźniów i polityków, które padły podczas ceremonii w byłym obozie Auschwitz II-Birkenau. Oprócz tego w tym numerze znajdą Państwo relację z inauguracji działalności Forum Pro Publico Bono „Obywatele dla solidarności europejskiej” w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży. Domowi gratulujemy też Polsko-Niemieckiej Nagrody Młodzieży „Zachować Pamięć” przyznawanej przez Polsko-Niemiecką Współpracę Młodzieży za projekt warsztatów „Język sprawców – język ofiar”. W „Osi” znajdą Państwo również zaproszenie na przegląd filmów o tematyce żydowskiej w Centrum Żydowskim, a na stronach Centrum Dialogu i Modlitwy polecamy niezwykle ciekawą i wzruszającą historię misjonarki Bartholomäi z Münster, która przez wiele lat próbowała odnaleźć swoją rodzinę w Polsce.

Pliki do pobrania

os_22.pdf

Nr 21 (Styczeń 2010)

27 stycznia obchodzić będziemy 65. rocznicę wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau. W styczniowym numerze „Osi” przypominamy ostatnie dni przed wyzwoleniem. Obóz znajdował się w stanie chaosu. Przez bramy wymaszerowywały w kolumnach ewakuacyjnych w tzw. marszach śmierci tysiące więźniów, palono dokumenty, wysadzano krematoria i komory gazowe. W końcu z obozu uciekli też esesmani, jednak dla pozostałych na miejscu więźniów nie oznaczało to spokoju. W końcu jednak nadszedł dzień wyzwolenia. Polecamy Państwa uwadze również tekst poświęcony seminarium w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży, którego tematem były kobiety w czasie Holokaustu. Na stronach Centrum Dialogu i Modlitwy publikujemy relację z rekolekcji, podczas których osią dyskusji była modlitwa Ojcze Nasz widziana przez dwie religie – judaizm i chrześcijaństwo. W „Osi” znajdą też państwo recenzję przedstawienia Szafa, które zaprezentowano w Centrum Żydowskim.

Pliki do pobrania

os_21.pdf

Nr 20 (Grudzień 2009)

Oddajemy w Państwa ręce dwudziesty już numer miesięcznika „Oś Oświęcim – Ludzie – Historia – Kultura”. W numerze piszemy o znacznie ważniejszym jubileuszu, bowiem pod koniec listopada jubileusz 25-lecia działalności artystycznej świętował znakomity grafik Paweł Warchoł. W „Osi” znajdą Państwo relację ze specjalnej gali, którą wyprawiono w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży. Polecamy także wywiad z zastępcą dyrektora oświęcimskiego Muzeum, konserwatorem Rafałem Pióro. Pytania zadawali mu internauci z całego świata, którzy korzystają z oficjalnej strony Muzeum założonej na portalu społecznościowym Facebook. Natomiast na stronach Centrum Dialogu i Modlitwy publikujemy rozmowę z Mary O’Sullivan, pracującą tam siostrą z Irlandii. Oprócz tego w dwudziestej „Osi” znajdą Państwo artykuł poświęcony wielopłaszczyznowym relacjom Muzeum i miasta Oświęcimia, relację z ostatniego posiedzenia Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej, a także artykuł Julii Priedel dotyczący pamięci o Holokauście w Niemczech oraz na Ukrainie w opiniach zagranicznych wolontariuszy pracujących w Oświęcimiu. 

Pliki do pobrania

os_20.pdf

Nr 19 (Listopad 2009)

Na rampie kolejowej wybudowanej wiosną 1944 r. w byłym obozie Auschwitz II-Birkenau niemieccy lekarze SS dokonywali selekcji wśród tysięcy Żydów przywożonych bydlęcymi wagonami. W październiku stanął tam historyczny niemiecki wagon towarowy. W „Osi” przeczytają Państwo krótki artykuł na jego temat. W listopadowej „Osi” polecamy kolejnye opowiadanie byłego więźnia Czesława Arkuszyńskiego poświęcone tym razem selekcji w szpitalu obozowym. Wiele miejsca w tym miesiącu poświęcamy sztuce. Agnieszka Sieradzka z Działu Zbiorów Muzeum pisze o dwóch wzruszających historiach i pracach artystycznych, którymi więźniowie obdarowywali okolicznych, pomagających im mieszkańców. W „Osi” znajdą Państwo również artykuł o wystawie „Nowy Dwudźwięk”, a także relację z przedstawienia Arka Teatru Ósmego Dnia z Poznania. Polecamy Państwu artykuł na temat polsko-niemiecko-ukraińskiego projektu o wzorcach pamięci przed i po 1989 r. w MDSM. W „Osi” znajdą Państwo także dwa zaproszenia: na rekolekcje adwentowe w Centrum Dialogu i Modlitwy, a także na projekt Centrum Żydowskiego „Po co nam tolerancja?”.

Pliki do pobrania

os_19.pdf

Nr 18 (Październik 2009)

We wrześniu w Oświęcimiu gościli dwaj przewodniczący Parlamentu Europejskiego – obecny, prof. Jerzy Buzek oraz jego poprzednik prof. Hans-Gert Pöttering. W „Osi” znajdą Państwo relację z ich wizyty w byłym obozie Auschwitz, a także obszerne fragmenty debaty, która odbyła się w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży „Europa utracona, Europa odrodzona”, w której, oprócz profesorów Buzka i Pötteringa, wzięli także udział Christoph Heubner i Marian Turski. Poza tym w październikowym numerze polecamy także teksty dotyczące Dnia Otwartego w Centrum Żydowskim, a także Międzynarodowego Kongresu dla Pokoju „Ludzie i Religie”, którego uczestnicy odwiedzili Miejsce Pamięci Auschwitz. Oprócz tego piszemy także o seminarium poświęconemu pielęgniarstwu w czasach Trzeciej Rzeszy zorganizowanym przez MDSM, jak również niezwykłej tabakierce wykonanej przez więźnia Auschwitz Bronisława Czecha, która dosłownie uratowała komuś życie. Polecamy także relację Macieja Zabierowskiego z Centrum Żydowskiego, z jego podróży edukacyjnej po Stanach Zjednoczonych.

Pliki do pobrania

os_18.pdf

Nr 17 (Wrzesień 2009)

Historia miłości i brawurowej ucieczki dwójki więźniów Auschwitz – Żydówki Mali Zimetbaum i Polaka Edwarda Galińskiego – należy do najbardziej wzruszających, a zarazem niezwykle tragicznych obozowych opowieści. Wydawało się, że zakończy się sukcesem., jednak uciekinierzy zostali złapani i ponownie osadzeni w obozie. Egzekucję wykonano 65 lat temu, 22 sierpnia 1944 r. W „Osi” publikujemy relacje byłych więźniów, którzy wspominali Malę i Edka oraz ich ucieczkę. Poza tym we wrześniowym numerze znajdą Państwo m.in.: pełny tekst homilii kardynała Stanisława Dziwisza na rocznicę śmierci św. Maksymiliana Kolbego, relację ze spotkania w MDSM pamięci dwóch zmarłych w ubiegłym roku byłych więźniów Auschwitz – Henryka Mandelbauma oraz Stanisława Hantza, a także refleksje po rekolekcjach w rocznicę śmierci św. Benedykty od Krzyża, czyli Edyty Stein. Na stronach Centrum Żydowskiego publikujemy artykuł Artura Szyndlera będący zapisem spaceru z urodzonym w Oświęcimiu Jerzym Feinerem, który obecnie mieszka w Izraelu.

Pliki do pobrania

os_17.pdf

Nr 16 (Sierpień 2009)

W tym roku przypada 65. rocznica likwidacji przez nazistów tzw. cygańskiego obozu rodzinnego w obozie Auschwitz II-Birkenau. W „Osi” znajdą Państwo obszerną relację z obchodów, fragmenty archiwalnych relacji mówiących o wydarzeniach sprzed 65 lat. Państwa uwadze polecamy także fragmenty wykładów, które na początku lipca w krakowskim Muzeum Galicja wygłosili dwaj przywódcy religijni: Bhai Sahib Mohinder Singh, lider brytyjskich Sikhów oraz Master Hsin Tao Shih, nauczyciel buddyjski, założyciel Muzeum Religii Świata w Taipei. Temat wykładu brzmiał: „Leczenie ran: droga do pokoju i pojednania”. W „Osi” znajdą Państwo także wywiad z uczestniczkami projektu Centrum Żydowskiego „Bridge to History”. Piszemy także o wystawie fotografii byłego konsula RFN w Krakowie Adolfa Müllera w MDSM Okiem konsula, a także o oryginalnym medalu Sprawiedliwej wśród Narodów Świata, byłej więźniarki Auschwitz Marii Kotarby, który przekazany został do Muzeum.

Pliki do pobrania

os_16.pdf

Nr 15 (Lipiec 2009)

W lipcowej „Osi” wiele miejsca poświęcamy kwestii konserwacji Miejsca Pamięci Auschwitz. Zajmowała się tym w ostatnim miesiącu Międzynarodowa Rada Oświęcimska oraz Rada Fundacji Auschwitz-Birkenau, której głównym zadaniem będzie zebranie środków na finansowanie planu konserwacji Miejsca Pamięci. Państwa uwadze polecamy także rozmowę z Teresą Świebocką, wicedyrektor oświęcimskiego Muzeum, która niedawno przeszła na emeryturę po ponad 40 latach pracy w Miejscu Pamięci. W tym numerze „Osi” piszemy także o budynku tzw. Starego Teatru. Po pięciu latach starań możliwe będzie stworzenie tam siedziby Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście. W lipcowej „Osi” znajdą Państwo również artykuły o pobycie amerykańskich kadetów w Polsce, o seminarium Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży na temat migracji i integracji Polaków i Niemców w Europie w XX wieku i pobycie grupy medytacyjnej w Centrum Dialogu i Modlitwy.

Pliki do pobrania

os_15.pdf

Nr 14 (Czerwiec 2009)

„Tą kreską pamiętam o tych tysiącach ludzi, którzy tam zginęli” — powiedział w wywiadzie dla „Osi” były więzień Auschwitz Marian Kołodziej, którego wystawa „Klisze Pamięci” w Harmężach to jedno z najbardziej poruszających świadectw obozowej rzeczywistości. Okładkę zdobi fragment jednej z jego prac, autoportret artysty. Temat pamięci pojawia się w tym numerze „Osi” w wielu miejscach – przede wszystkim z okazji dwóch rocznic. 14 czerwca mija 69 lat od przyjazdu do Auschwitz pierwszego transportu polskich więźniów z Tarnowa — ich pierwsze dni w obozie przypomną archiwalne relacje. 7 czerwca natomiast mija 30 lat od wizyty Jana Pawła II w byłym obozie Auschwitz. W „Osi” publikujemy zdjęcia z tamtego dnia, a także artykuł ks. Manfreda Deselaersa z Centrum Dialogu i Modlitwy. Pamięci poświęcony jest także projekt artystyczny Anny Zosik, który trwa w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży. W „Osi” znajdą Państwo wywiad z artystką.

Pliki do pobrania

os_14.pdf

Nr 13 (Maj 2009)

W Izraelu żyje jeszcze kilkudziesięciu mieszkańców Oświęcimia, którzy opuścili swoje rodzinne miasto z różnych przyczyn i w różnych czasach. Na nowej ziemi zaczęli nowe życie. „Nowe Życie” to także tytuł wystawy w Centrum Żydowskim. Jedno z wielu pięknych zdjęć wykonanych podczas pracy nad wystawą zdobi naszą okładkę. Bohaterem jednego z artykułów w majowej „Osi” jest – w setną rocznicę urodzin – Otto Küsel, więzień oświęcimskiego obozu oznaczony numerem 2. Jego historię przypomina Monika Bernacka. Poza tym w „Osi” znajdą Państwo drugą część opowiadania byłego więźnia Czesława Arkuszyńskiego, wywiad z dr. Igorem Bartosikiem o książce poświęconej Henrykowi Mandelbaumowi, relację z rekolekcji w Centrum Dialogu i Modlitwy oraz tekst o polsko-niemieckim seminarium, którego bohaterką była Zofia Łyś.

Pliki do pobrania

os_13.pdf

Nr 12 (Kwiecień 2009)

W kwietniowym numerze publikujemy m.in. pierwszą część tekstu byłego więźnia Auschwitz Czesława Arkuszyńskiego zatytułowany Buty i chleb... oraz zupa. Poza tym w „Osi” znaleźć można relację ze spotkania Dobrych Duchów MDSM, relację ze spotkania w Centrum Żydowskim z Clilą i Hadasą Bau, a także wspomnienie o ks. Stanisławie Musiale SJ w piątą rocznicę śmierci. Na ostatniej stronie „Osi” prezentujemy kilka niezwykłych prac młodych uczestników XI konkursu Ludzie ludziom zgotowali ten los. W numerze również zaproszenie na koncert, który 25 kwietnia odbędzie się w sali koncertowej oświęcimskiej szkoły muzycznej. Wystąpi na nim francuska orkiestra, Ensemble Voix Etouffées.

Pliki do pobrania

os_12.pdf

Nr 11 (Marzec 2009)

W marcowym numerze miesięcznika „Oś” dyrektor Państwowego Muzeum w Oświęcimiu dr. Piotr M.A. Cywiński przedstawia koncepcję wystawy sztuki obozowej, która powstać ma w przyszłości w budynku kuchni na terenie byłego Auschwitz I. Publikujemy także relację z tygodniowego wyjazdu do Niemiec zorganizowanego w ramach obchodów Dnia Pamięci o Ofiarach Narodowego Socjalizmu, w którym udział wzięli uczestnicy międzynarodowych projektów organizowanych w MDSM, artykuł o spotkaniu niemieckiego Stowarzyszenia Wolontariuszy Horyzont w Centrum Dialogu i Modlitwy, a także tekst poświęcony książce Patrzyłam na usta... Dziennik z warszawskiego getta, której poświęcone było spotkanie w Centrum Żydowskim.

Pliki do pobrania

os_11.pdf

Nr 10 (Luty 2009)

W „Osi” znajdą Państwo najważniejsze słowa, które padły podczas uroczystości 64. rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz. Piszemy także o inicjatywie podjętej w celu ochrony pozostałości po byłym niemieckim obozie — Fundacji Auschwitz-Birkenau, jak również o frekwencji w Muzeum w 2008 r. Poza tym przeczytać można wywiad z Fay Grajower, której wystawę Gdzie przeszłość spotyka się z przyszłością można oglądać w Centrum Żydowskim. Polecamy również teksty na temat polsko-niemieckiej wymiany młodzieży w MDSM o prawach człowieka oraz o Dniach Skupienia w Centrum Dialogu i Modlitwy.

Pliki do pobrania

os_10.pdf

Nr 9 (Styczeń 2009)

W pierwszej w 2009 r. „Osi” znajdą Państwo dwa wykłady. Pierwszy, to wystąpienie byłego sędziego Sądu Najwyższego Izraela, prof. Aharona Baraka, który był gościem specjalnej sesji zorganizowanej w Oświęcimiu z okazji 60. rocznicy uchwalenia Deklaracji Praw Człowieka oraz Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka. Drugi wykład to zapis spotkania dyrektora Muzeum, dr. Piotra M.A. Cywińskiego, ze studentami Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej. Tematem wykładu były wyzwania pamięci w XXI w. Okazuje się, że problemów jest bardzo wiele, a puenta wcale nie jest optymistyczna.

Pliki do pobrania

os_09.pdf

Nr 8 (Grudzień 2008)

Tematem głównym numeru jest seminarium dla polskich edukatorów, które odbyło się w jerozolimskim Instytucje Yad Vashem. W grudniowym numerze publikujemy także ciekawe rozmowy, m.in. wywiad z Alexem Dancygiem, dbającym o polsko-izraelską współpracę z ramienia Yad Vashem, a także rozmowę z nauczycielami liceum im. Konarskiego w Oświęcimiu Haliną i Wiesławem Świderskimi, którzy niedawno zaprezentowali oświęcimianom film przygotowany wraz ze swoimi uczniami „Oszpicin. Ocalić od zapomnienia”.

Pliki do pobrania

os_08.pdf

Nr 7 (Listopad 2008)

Tematem głównym numeru jest II Międzynarodowe Biennale Plakatu Społeczno Politycznego zorganizowane przez Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu. Ta niezwykła inicjatywa pokazuje, że choć plakat - jako gatunek sztuki - został wyparty z przestrzeni miejskiej przez billboardy, to artyści nadal chcą komunikować się z widzami w takiej właśnie formie. Zainteresowanie biennale przerosło oczekiwania organizatorów. W Osi znajdą państwo m.in. rozmowę z przewodniczącym jury tegorocznej edycji biennale, profesorem katowickiej ASP Tadeuszem Grabowskim.

Pliki do pobrania

os_07.pdf

Nr 6 (Październik 2008)

Bohaterem numeru jest Henryk Sławik, człowiek, który uratował co najmniej pięć tysięcy polskich Żydów na Węgrzech. W gazecie publikujemy wywiad z Grzegorzem Łubczykiem, autorem książki o Henryku Sławku. Poza tym w szóstym numerze miesięcznika polecamy Państwu literacki zapis spotkania z byłą więźniarką KL Auschwitz Zofią Posmysz, która gościła niedawno w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży. Warty uwagi jest także tekst poświęcony spotkaniu teologów fundamentalnych w Centrum Dialogu i Modlitwy.

Pliki do pobrania

os_06.pdf

Nr 5 (Wrzesień 2008)

Sierpień był miesiącem kilku ważnych rocznic, szczególnie dla kościoła katolickiego: 67 lat temu zamordowano w obozie św. Maksymiliana Kolbe, 66 lat temu w komorze gazowej w Birkenau zamordowano św. Edytę Stein, natomiast rok temu zmarł kardynał Jean-Marie Aaron Lustiger. Ostatnia dwójka odgrywa także istotną rolę w relacjach judaizmu z chrześcijaństwem i to nie tylko ze względu na skomplikowaną kwestię własnej, żydowsko-katolickiej tożsamości. O rocznicach przeczytają Państwo we wrześniowym numerze miesięcznika.

Pliki do pobrania

os_05.pdf

Nr 4 (Sierpień 2008)

Tematem sierpniowego wydania są polsko-niemiecko-izraelskie warsztaty fotograficzne „Hopes” („Nadzieje”) w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży. Polecamy Państwu nie tylko zdjęcia, ale także artykuły młodych ludzi, którzy przez kilka dni próbowali z aparatem znaleźć swój sposób na pokazanie Miejsca Pamięci Auschwitz i odkryć miasto Oświęcim.

Pliki do pobrania

os_04.pdf

Nr 3 (Lipiec 2008)

Tematem głównym trzeciego numeru jest działalność Grupy Together. To inicjatywa młodych Oświęcimian stworzona po to, aby ukazać kwestię łamania praw człowieka na Białorusi. W Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży zorganizowali już pokaz filmu, dyskusję z białoruskimi studentami, a także wystawę. Nazwę „Together” wybrali, bo swojej solidarności trzeba dać wyraz razem. Należy uświadamiać ludziom, co naprawdę znaczy totalitaryzm, brak wolności słowa i jedynie słuszna prawda.

Pliki do pobrania

os_03.pdf

Nr 2 (Czerwiec 2008)

Tematem głównym numeru jest pierwsze seminarium zorganizowane przez Centrum im. Rafała Lemkina i oświęcimskie Muzeum poświęcone zapobieganiu ludobójstwom. Dzięki temu projektowi, zaplanowanemu na najbliższe lata, Oświęcim ma szansę stać się ważnym miejscem kształcenia urzędników z całego świata. W numerze publikujemy m.in. całość inauguracyjneg przemówienia prof. Władysława Bartoszewskiego, przewodniczącego Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej.

Pliki do pobrania

os_02.pdf

Nr 1 (Maj 2008)

Tematem głównym pierwszego numeru są obchody 67. rocznicy deportacji oświęcimskich Żydów zorganizowane przez Centrum Żydowskie. Poza tym w gazecie przeczytać można m.in. o kolekcji obrazów Jana Barasia-Komskiego, która wzbogaciła zbiory Muzeum, rekolekcjach w Centrum Dialogu, czy pokazywanej obecnie w Niemczech wystawie na 20-lecie MDSM „Inna strona świata”. Swoje stałe rubryki mają młody oświęcimski fotografik Tomasz Mól, który prezentować będzie swoje fotoreportaże, a także kolekcjoner i pasjonat historii Oświęcimia Mirosław Ganobis, który przybliży historię najciekawszych eksponatów ze swoich bogatych zbiorów. 

Pliki do pobrania

os_01.pdf