Aktualności
Romska pamięć
Powstanie kolejny tom „Głosów Pamięci”, który poświęcony będzie zagładzie Romów w obozie Auschwitz-Birkenau. Będzie to wspólny projekt Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście oraz Stowarzyszenia Romów w Polsce.
— Duże zapotrzebowanie nauczycieli na materiały edukacyjne poświęcone Romom, którzy zginęli w Auschwitz, sprawiły, że zdecydowaliśmy się na wspólne przedsięwzięcie wydawnicze — powiedziała dyrektor MCEAH Krystyna Oleksy. — Romowie, po Żydach i Polakach, stanowią trzecią co do wielkości grupę ofiar obozu Auschwitz, o czym często się nie pamięta. Mam nadzieję, że nowa publikacja przyczyni się do poszerzenia świadomości o tragicznym losie Sinti i Romów w czasie drugiej wojny światowej, zwłaszcza że materiały ukażą się zarówno w języku polskim, jak i angielskim — dodała Krystyna Oleksy.
Autorką naukowego artykułu do publikacji poświęconej Zagładzie Romów i ich pobytowi w Auschwitz będzie Joanna Talewicz-Kwiatkowska, doktorantka na Uniwersytecie Jagiellońskim. Autorka i pracownicy z Działu Naukowego Muzeum wspólnie wybiorą relacje oraz dokumenty, które znajdą się w publikacji. Publikacja ukaże się w roku 2010.
— „Głosy Pamięci” stanowią doskonałą lekcję historii, zarówno dla nas, spadkobierców „pokolenia Auschwitz”, jak i przede wszystkim dla młodzieży — poinformował Roman Kwiatkowski, prezes Stowarzyszenia Romów w Polsce. — Z kart książki przemawiają do nas głosy ludzi, których już nie ma wśród nas, ludzi którzy zostali pozbawieni swojego człowieczeństwa przez nazistowskich oprawców, a ostatecznie także życia, tylko dlatego, że urodzili się Romami. Publikacja przybliża, dzięki jednostkowym głosom, zbrodniczy mechanizm nazizmu, stając się tym samym, dla nas współczesnych, swoistym memento. Należy pamiętać, że ludzie, pomimo dzielących ich różnic, tak samo myślą i czują w obliczu bólu, cierpienia i śmierci. Właśnie ten uniwersalny wymiar, obok wartości edukacyjnej i naukowej, decyduje o wyjątkowości tej publikacji — dodał Roman Kwiatkowski.
Każda z publikacji w serii „Głosów Pamięci” poświęcona jest jednemu z wielu zagadnień historii obozu Auschwitz. Zawiera naukowy artykuł-wstęp szczegółowo omawiający dany temat oraz wybór materiałów źródłowych. W każdym tomie znajdują się kopie dokumentów wytworzonych w różnych urzędach nazistowskich Niemiec i w oddziałach obozowych oraz fragmenty relacji złożone po wojnie przez byłych więźniów. Są one ważnym i bezcennym źródłem informacji.
Dotychczas ukazały się trzy tomy: „Ewakuacja, likwidacja i wyzwolenie KL Auschwitz” , „Eksperymenty medyczne” oraz „Szpitale w KL Auschwitz” . Wszystkie są dostępne w księgarni internetowej, także w wersji angielskiej .
Szacuje się, że do Auschwitz deportowano około 23 tys. Romów — mężczyzn, kobiet i dzieci, z których około 20 tys. zmarło lub zostało zamordowanych w komorach gazowych. Pozostałych przeniesiono do innych obozów. Naziści umieścili więźniów romskich w na terenie Auschwitz II-Birkenau w specjalnym „obozie rodzinnym”, który istniał przez 17 miesięcy, do 2 sierpnia 1944 roku. Wieczorem tego dnia pozostałych w obozie 2897 więźniów romskich załadowano na samochody ciężarowe i wywieziono do komory gazowej. Romowie próbowali stawiać opór, który jednak esesmani brutalnie złamali.