Aktualności

Międzynarodowa Rada Oświęcimska m.in. o nowej wystawie głównej Muzeum

Scenariusz przyszłej wystawy głównej w Miejscu Pamięci Auschwitz był wiodącym tematem obrad Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej. Dwudniowemu posiedzeniu w Oświęcimiu w dniach 17-18 czerwca przewodniczył prof. Władysław Bartoszewski. Podczas Rady odbyła się również uroczystość wręczenia odznaczeń pracownikom Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau.

W swoim sprawozdaniu dotyczącym ostatniego półrocza dyrektor Muzeum dr. Piotr M.A. Cywiński mówił m.in. o rekordowej frekwencji w Miejscu Pamięci w 2012 r., podkreślając z jednej strony rosnącą liczbę odwiedzających z zagranicy, a z drugiej strony zauważalny spadek odwiedzających wśród grup polskich spowodowanych zmianami programowymi w nauczaniu historii w Polsce. Piotr Cywiński wspomniał też o nowych ekspozycjach narodowych otwartych w Muzeum — wystawie rosyjskiej oraz wystawie w bloku 27 pt. „Szoa” stworzonej przez Instytut Yad Vashem, a także o planowanych wystawach narodowych. W sprawozdaniu dyrektora mowa była także o działaniach edukacyjnych Muzeum oraz o nowych i planowanych wydawnictwach.

Wśród głównych prac realizowanych obecnie na terenie Muzeum dyrektor wymienił m.in. dobiegającą końca konserwację bloków nr 2 i 3 na terenie byłego obozu Auschwitz I, modernizację sposobu przechowywania historycznych obiektów, w tym przede wszystkim magazynów waliz, jak również zabezpieczaniu i badaniach konserwatorskich murowanych baraków na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau. Przedstawił również stan prac nad budową nowego Centrum Obsługi Odwiedzających oraz stworzenia siedziby Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście. Dyrektor poruszył również temat budżetu Muzeum i ogromnego problemu, jakim dla rozwoju Miejsca Pamięci jest blokada funduszu płac narzucona przez ustawę okołobudżetową. W tej sprawie Rada podjęła specjalną uchwałę (patrz niżej).

Jednym z najważniejszych tematów, którym zajęli się członkowie MRO była nowa wystawa główna Miejsca Pamięci Auschwitz. — Zadaniem naszej nowej wystawy będzie objaśnienie autentycznego miejsce pamięci. Dzięki niej odwiedzający Muzeum będą mogli zrozumieć historyczną przestrzeń byłego obozu — mówił dyrektor Piotr M.A. Cywiński.

— Całość podzielona będzie na trzy części. Pierwsza pokaże sprawców, obóz jako instytucję oraz instytucjonalną zamianę obozu koncentracyjnego na ośrodek zagłady Żydów. Druga część podejmować będzie temat Zagłady widzianej z perspektywy ofiar, niewinnych ludzi skierowanych w ogromnej większości na śmierć w komorach gazowych. Tam także zostaną pokazane prywatne przedmioty przywiezione do obozu przez deportowanych na śmierć Żydów. Trzecia część skupi się na więźniach obozu koncentracyjnego i pokazaniu zaplanowanej przez Niemców dehumanizacji ludzi — dodał dyrektor Cywiński.

Kompletny scenariusz, a także wstępny harmonogram prac oraz kosztorys stworzenia ekspozycji oraz konserwacji poobozowych budynków, w których znajdzie się przyszła wystawa, został już przesłany do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

— Zrealizowanie tak ambitnego planu będzie niewątpliwie wymagało zaangażowania środków nie tylko publicznych, będących w dyspozycji Ministerstwa Kultury. To projekt na wiele lat, który wymaga zaangażowania kilkudziesięciu milionów złotych. W związku z tym trzeba myśleć o tzw. montażu finansowym i znalezieniu finansowania dla tej wystawy — być może ze środków unijnych? — powiedziała Małgorzata Omilanowska, wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego. — Ta koncepcja na pewno jest warta realizacji. Czas najwyższy, żeby Muzeum Auschwitz-Birkenau doczekało się nowej ekspozycji — nowoczesnej, na miarę XXI wieku. Zwłaszcza, że powstają znakomite, nowoczesne ekspozycje narodowe i w tym kontekście wystawa główna powinna być wiodąca merytorycznie ale także formalnie. Powinna być wzorcowym przykładem opowieści o Auschwitz, która w sposób sumaryczny, zwarty, ale przede wszystkim bardzo jasny edukacyjne, opowiedziałby tę historię — dodała

Podczas posiedzenia Rada zajmowała się także sytuacją terenów innych miejsc pamięci: stanem i przyszłością terenów byłego obozu zagłady Kulmhof (Chełmno nad Nerem), terenów byłego obozu Gross-Rosen, jak również dalszych etapach realizacji projektu stworzenia nowego upamiętnienia na terenie byłego obozu zagłady w Sobiborze. Członkowie MRO zwiedzili również nową wystawę „Szoa” otwartą 13 czerwca w bloku 27 na terenie Miejsca Pamięci.

W pierwszym dniu obrad MRO odbyła się również szczególna uroczystość. Pracownicy Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau zostali uhonorowani odznaczeniami państwowymi oraz medalami i dyplomami Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Odznaczony został również sekretarz Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej Marek Zając.

Uchwała MRO z dnia 18 czerwca 2013 w sprawie limitowania funduszu płac w Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau

Międzynarodowa Rada Oświęcimska przy Premierze RP z najwyższym niepokojem obserwuje trudności legislacyjne, które uniemożliwiają racjonalne wykorzystywanie przez Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau środków pochodzących ze źródeł pozabudżetowych. Uzasadnienia nie znajduje w szczególności nałożenie limitu osobowego i bezosobowego funduszu płac bez względu na proweniencję płatnika. Ustawa okołobudżetowa w jej aktualnym brzmieniu uniemożliwia szerokie korzystanie z licznych źródeł finansowania – prywatnych, wspólnotowych oraz instytucjonalnych z całego świata. Efektem tych zapisów będzie w bliskim czasie całkowity paraliż instytucji i rezygnacja z kluczowych projektów. Utrzymująca się od kilku lat sytuacja jest kompromitująca i grozi skandalem na skalę międzynarodową.

Sytuacja jest o tyle paradoksalna, że w wysiłki pozyskiwania tych funduszy włącza się owocnie od lat polska administracja i dyplomacja. Dlatego Rada pilnie wnosi do Premiera o uwolnienie z limitów funduszu płac tej części wynagrodzeń, która pochodzi ze źródeł pozabudżetowych. Rada oczekuje, że konkretne rozwiązania zostaną zaproponowane w ustawie budżetowej (lub aktach analogicznego rzędu) na rok 2014.

Dwudniowemu...

Dwudniowemu...

Dwudniowemu...

Członkowie MRO...

Członkowie MRO...

Podczas Rady odbyła...