Aktualności

Kobiety w Birkenau. Nowa publikacja Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau

Wydawnictwo Muzeum oddaje do rąk czytelników kolejną, ważną publikację upamiętniającą los kobiet więzionych przez niemieckich nazistów w Auschwitz. Dymy Birkenau to wartościowy literacko i poruszający zbiór sześciu opowiadań autorstwa Liany Millu (włoskiej Żydówki), byłej więźniarki obozów Auschwitz i Ravensbrück, których akcja rozgrywa się w kobiecej części obozu Birkenau.

Według Primo Levi, byłego więźnia Auschwitz i uznanego autora książki Czy to jest człowiek (wydanej w tym samym roku co Dymy Birkenau), opowiadania Liany Millu należą do najbardziej przejmujących kobiecych świadectw pobytu w obozie zagłady Auschwitz, a na pewno najsilniej przemawiających wśród przekazów włoskich.

Bohaterki wstrząsających opowiadań – kobiety różnych narowości, w różnym wieku, o różnych charakterach i temperamentach – rozpaczliwie walczą o przetrwanie. Prawie zawsze walka kończy się przegraną: nie tylko w sensie utraty życia (umiera Maria wraz ze swoim przedwcześnie urodzonym dzieckiem, giną porażeni prądem Bruna i jej nastoletni syn Pinin), ale również w sensie moralnym (Lotti zostaje prostytutką w obozowym burdelu).

Sama narratorka stoi trochę z boku. Co prawda ujawnia swoje uczucia, tak samo jak inne więźniarki odczuwa głód, ból, zimno i strach, ale stara się nie oceniać postępowania innych. Lejtmotywem wszystkich opowiadań jest wszechobecny, duszący i złowieszczy dym z krematoriów, towarzyszący bohaterkom na każdym kroku ich obozowej gehenny.

Opowiadaniom towarzyszą reprodukcje obrazów Janiny Tollik, przedwojennej absolwentki krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, aresztowanej przez gestapo za działalność konspiracyjną i również więzionej w obozie kobiecym w Birkenau.

Książka dostępna jest w księgarni internetowej Muzeum.

Do ściągnięcia fragment opowiadania „Lily Marlene” (ok. 400 KB)

Liana Millu (ur. 21 XII 1914 r. w Pizie, zm. 6 II 2005 r. w Genui) – dziennikarka, autorka wspomnień, opowieści i opowiadań. Debiutowała jako dziennikarka już w wieku kilkunastu lat.

W 1939 r., po wprowadzeniu we Włoszech ustaw rasowych, zmuszona była zrezygnować z pracy w charakterze nauczycielki. Od 1943 r. działała w ruchu oporu, za co została aresztowana i wkrótce deportowana z obozu przejściowego w Fossoli di Carpi do niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady Auschwitz-Birkenau.

Po pięciu miesiącach pobytu w sektorze kobiecym obozu Birkenau została przeniesiona do Ravensbrück, a następnie do pracy przymusowej w niemieckiej fabryce zbrojeniowej.

Wyzwolona w maju 1945 r., do Włoch wróciła w sierpniu następnego roku. Jej przeżycia obozowe znalazły odbicie w Dymach Birkenau (Mediolan, 1947), zbiorze sześciu opowiadań, których bohaterkami są kobiety, więźniarki Auschwitz II-Birkenau.