Rozmiar czcionki:

MIEJSCE PAMIĘCI I MUZEUM AUSCHWITZ-BIRKENAU BYŁY NIEMIECKI NAZISTOWSKI
OBÓZ KONCENTRACYJNY I ZAGŁADY

Aktualności

Federalny Krzyż Zasługi na Wstędze

03-12-2007

W dniu 27 listopada 2007 r. w niemieckim konsulacie w Krakowie odbyła się niecodzienna uroczystość. Uczestniczyło w niej kilkadziesiąt osób, Polaków i Niemców, w tym byli więźniowie niemieckich nazistowskich obozów.

Jej bohaterem był Tadeusz Sobolewicz, więzień KL Auschwitz nr 23053, któremu konsul generalny Republiki Federalnej Niemiec, dr Thomas Gläser, wręczył Federalny Krzyż Zasługi na Wstędze za dotychczasową pracę edukacyjną z młodzieżą, przyczyniającą się do porozumienia narodów polskiego i niemieckiego. Krzyż zasługi został formalnie przyznany przez prezydenta Niemiec, Horsta Köhlera.

W uroczystości wzięły udział także delegacje z Muzeum Auschwitz-Birkenau, Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu i Towarzystwa Opieki nad Oświęcimiem.

Tadeusz Sobolewicz urodził się 25 marca 1923 r. w Poznaniu. Za działalność konspiracyjną aresztowany w 1941 r. i więziony w KL Auschwitz, a następnie w innych obozach m.in. w Buchenwaldzie, Flossenbürgu i Mülsen, gdzie uległ ciężkiemu poparzeniu w czasie buntu więźniów. Wyzwolenia doczekał w maju 1945 r.

Po wojnie przez półtora roku przebywał w Niemczech. Kiedy wrócił do Polski, ukończył studia aktorskie, a następnie pracował w teatrach: Słowackiego w Krakowie, Współczesnym we Wrocławiu i Wyspiańskiego w Katowicach. Jest autorem licznych publikacji o tematyce obozowej, w tym książek Wytrzymałem więc jestem i Mieć kogoś.

Podczas wspomnianej uroczystości konsul generalny, dr Thomas Gläser, powiedział w swoim okolicznościowym wystąpieniu: „ (...) dla szefa niemieckiej placówki zagranicznej wręczenie Krzyża Zasługi w imieniu głowy państwa jest czymś szczególnym. W pańskim przypadku jest to rzecz niezwyczajna: pod okupacją niemiecką wycierpiał pan wiele: najpierw ucieczka przed Wehrmachtem na wschód Polski, następnie ucieczka przed Armią Czerwoną do Tarnowa, tam aresztowanie i wraz z ojcem zesłanie do Auschwitz, gdzie pański ojciec zmarł. Pana matka była więźniarką obozu koncentracyjnego w Ravensbrück. Pan sam był więźniem obozów w Buchenwaldzie i Flossenbürgu, w których wiele pan wycierpiał, odniósł wiele ran, wreszcie pod koniec wojny uczestniczył pan w Marszu Śmierci i został wyzwolony przez armię amerykańską. (...) Muszę przyznać, drogi panie Sobolewicz, że nie wiem, czy gdybym ja był polskim więźniem obozów koncentracyjnych, to kiedykolwiek podałbym rękę jakiemuś Niemcowi”.

Tadeusz Sobolewicz postępuje jednak zupełnie przeciwnie. Na przestrzeni ostatnich lat wielokrotnie spotykał się i nadal spotyka z młodzieżą niemiecką. Na zaproszenie szkół jeździ do Niemiec, albo wygłasza prelekcje dla młodych Niemców w Międzynarodowym Domu Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu, będąc dla nich żywym świadkiem historii. Takich spotkań odbył około półtora tysiąca. Zapewne z powodu aktorskich umiejętności i dlatego, że mówi o rzeczach wstrząsających — zawsze przykuwa uwagę słuchaczy.

Tadeusz Sobolewicz
Tadeusz Sobolewicz
Tadeusz Sobolewicz. Zdjęcia obozowe. Archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau
Tadeusz Sobolewicz....