Aktualności
Dane romskich ofiar Auschwitz będą dostępne w Internecie
Archiwalne dane około 20 tysięcy romskich ofiar KL Auschwitz będą dostępne na stronie internetowej Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Prace dobiegają końca. Dane powinny być dostępne przed Dniem Pamięci o Zagładzie Romów, 2 sierpnia.
Dane Romów uzupełnią dostępne już od dwóch lat w Internecie podstawowe informacje o 69 tys. ofiar Auschwitz zawartych w tak zwanych Księgach Zgonów. Chodzi o 46 tomów Totenbücher, czyli Ksiąg Zgonów, w których Politische Abteilung (obozowe gestapo) odnotowało śmierć prawie 69 tysięcy zarejestrowanych w obozie więźniów. Zginęli w okresie od 29 lipca 1941 roku do 31 grudnia 1943 roku.
Dane romskie pochodzą z tak zwanych ksiąg ewidencyjnych „obozu rodzinnego dla Cyganów” (Zigeunerfamilienlager), który istniał na terenie KL Auschwitz II-Birkenau. Są one jednym z głównych dowodów dokumentujących zbrodnie nazistów na Sinti i Romach w obozie.
Księgi zawierają nazwiska Romów - ofiar obozu - którzy trafili do Auschwitz z Niemiec, Polski, Czech, Austrii, Litwy, Rosji, Jugosławii, Węgier, Słowacji, Holandii, Belgii, Francji, a nawet dalekiej Hiszpanii. Do KL Auschwitz przywieziono ponad 22 tys. kobiet, mężczyzn i dzieci. Ponad połowa z zarejestrowanych w Księgach osób nie przekroczyła 15 roku życia. Z wpisów wynika, że w obozie urodziło się około 370 dzieci. Przy nazwiskach około 350 dzieci urodzonych w obozie widnieje adnotacja o śmierci.
Dokument ocalał dzięki polskiemu więźniowi politycznemu Tadeuszowi Joachimowskiemu (nr obozowy 3720). Pełniąc w obozie cygańskim funkcję pisarza wyniósł je z izby pisarskiej. Miało to miejsce w lipcu 1944 roku niedługo przed „likwidacją” obozu familijnego 2 sierpnia 1944 roku. Polak zakopał księgi na terenie obozu. Wykopane zostały dopiero w 1949 roku.
Księgi zostały opublikowane w formie książkowej w grudniu 1992 roku. Okazją była 50. rocznica wydania rozkazu Reichsfuehrera SS Heinricha Himmlera o deportacji Romów do KL Auschwitz. Spośród około 23 tysięcy Cyganów, którzy przeszli przez KL Auschwitz, w obozie zginęło około 20 tysięcy. Pozostałych przeniesiono do innych obozów. Pracowali tam w przemyśle. Niektórych poddano zbrodniczym eksperymentom medycznym.
Podobnie jak dla Żydów, obóz zagłady Auschwitz stał się dla Cyganów europejskich symbolem ich zamierzonej totalnej zagłady. Szacuje się, że w wyniku prześladowań i terroru w latach panowania III Rzeszy śmierć poniosła około połowa Cyganów z terenów okupowanych przez Niemców.
2 sierpnia 2005, Brzezinka
Program uroczystości upamiętniającej 61. rocznicę wymordowania przez niemieckich nazistów ostatnich żyjących więźniów Zigeunerlager
- godz. 11.45 Przybycie grup zorganizowanych oraz oficjalnych gości, spotkanie uczestników uroczystości przy bramie prowadzącej do byłego "Zigeunerlager"
- godz. 12.00 Przejście pod pomnik
- godz. 12.10 Przemówienia okolicznościowe
- godz. 13.20 Złożenie wieńców