Rozmiar czcionki:

MIEJSCE PAMIĘCI I MUZEUM AUSCHWITZ-BIRKENAU BYŁY NIEMIECKI NAZISTOWSKI
OBÓZ KONCENTRACYJNY I ZAGŁADY

Aktualności

Akademia Wolontariusza. Międzynarodowe wsparcie w cyfryzacji historycznych dokumentów.

KM
17-09-2025

17 osób z Belgii, Francji, Kanady, Niderlandów, Polski, Słowacji, Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Włoch wzięło udział w Akademii Wolontariusza w Muzeum Auschwitz. Uczestnicy projektu organizowanego przez Wolontariat i Praktyki Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście pomagali przy uzupełnianiu baz danych Archiwum Cyfrowego.

 

– W tym roku otrzymaliśmy blisko 130 zgłoszeń od osób z całego świata zainteresowanych udziałem w Akademii Wolontariusza. To pokazuje, jak dużym zainteresowaniem cieszy się projekt edukacyjny, podczas którego uczestnicy z jednej strony poznają bardzo wnikliwie historię obozu, ale także są w stanie wspomóc nas w bardzo istotnych działaniach związanych z digitalizacją dokumentów. Udało nam się stworzyć bardzo ciekawą grupę, złożoną z osób w różnym wieku, z różnym doświadczeniem życiowym, której wspólną cechą jest przede wszystkim wielki szacunek dla pamięci o Ofiarach Auschwitz – powiedziała Katarzyna Marcak, kierująca w MCEAH Wolontariatem i Praktykami.

Głównym zadaniem uczestników było wprowadzenie do głównej bazy danych dokumenty więźniów przeniesionych 27 października 1944 r. z KL Auschwitz do KL Sachsenhausen. Transport ten obejmował 2249 osób, z których na zachowanych listach transportowych mamy jedynie 349 nazwisk. Dzięki współpracy z Archiwum Arolsen udało się pozyskać dokumenty 257 osób przeniesionych w tym transporcie.

– W trakcie indywidualnych kwerend, prowadzonych pod okiem doświadczonych pracowników, wolontariusze mogli samodzielnie zmierzyć się z zadaniami, które na co dzień wykonują archiwiści. To doświadczenie pozwoliło im jeszcze mocniej poczuć wagę misji, jaka przyświeca pracy z dokumentami — zachowanie pamięci o każdej pojedynczej osobie, nawet wtedy, gdy jedynym śladem przeszłości są szczątkowo zachowane dokumenty – powiedziała Anna Jawień z Sekcji Analiz i Informacji Archiwalnej Archiwum.

– Dzięki tej pracy i badaniom nazwiska i numery na bezosobowych dokumentach stały się prawdziwymi ludźmi, co czasami było bardzo smutnym, ale bardzo ważnym doświadczeniem. Nic bowiem nie zastąpi pobytu na tym szczególnym historycznym terenie. Moi koledzy wolontariusze byli równie zmotywowani i zainteresowani tematem, a pracownicy Muzeum byli niezwykle pomocni. Wszystkie zaangażowane osoby sprawiły, że praca jako wolontariusz w Muzeum Auschwitz była naprawdę znaczącym doświadczeniem – powiedział Jared Sorhaindo.

– Cieszę się, że swoją obecnością na Akademii mogłam, choć w niewielkim stopniu, wzmocnić pamięć o ludziach, ich losach i o złu, które doprowadziło do tej tragedii. Nie mogłam powstrzymać łez, kiedy Ben, jeden z wolontariuszy, przed naszymi prezentacjami powiedział: „Możliwe, że to pierwszy raz od 80 lat, kiedy ktoś znów nazwał ich po imieniu, ratując ich od zapomnienia.” To jedno zdanie uświadomiło mi, że dzięki temu projektowi przywróciliśmy pamięć tym, którzy mieli zostać unicestwieni w każdym znaczeniu tego słowa. To, co robiliśmy jako wolontariusze, uważam za wyraźny sprzeciw wobec zła, które w tym miejscu kiedyś królowało – powiedziała Marta Siwakowska.

– Obecność w tym miejscu pozwoliła mi dowiedzieć się więcej o Holokauście niż jakakolwiek książka lub film dokumentalny. Chociaż dogłębnie studiowałam ten temat, nic nie zastąpi fizycznego doświadczenia – zwiedzania terenu, słuchania przewodników, czy uczenia się od pracowników muzeum. Głęboko poruszyła mnie troska i nacisk kładziony na to, aby każdy więzień był pamiętany jako pojedyncza, konkretna osoba. Zrozumiałam, że imię każdej ofiary ma znaczenie, że ich historie muszą być opowiedziane, a każdy dokument, jeśli to możliwe, musi być powiązany z życiem konkretnej osoby. Jest to praca żmudna i emocjonalna, ale niezwykle ważna – podkreśliła Erica Smith.

Podczas Akademii Wolontariusza uczestnicy wzięli także udział w zwiedzaniu studyjnym terenów byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz, a także wzięli udział w kilku spotkaniach, które miały przybliżyć im poznanie codziennej pracy Muzeum.

Więcej informacji dla osób, które chciałyby wspomóc misję Muzeum w ramach wolontariatu i praktyk.