Rozmiar czcionki:

MIEJSCE PAMIĘCI I MUZEUM AUSCHWITZ-BIRKENAU BYŁY NIEMIECKI NAZISTOWSKI
OBÓZ KONCENTRACYJNY I ZAGŁADY

Aktualności

84. rocznica śmierci o. Maksymiliana Kolbe

ps
14-08-2025

14 sierpnia 1941 r., czyli dokładnie 84 lata temu, w niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i zagłady Auschwitz został zabity franciszkanin, o. Maksymilian Maria Kolbe. Rocznicę tego wydarzenia upamiętniono w Miejscu Pamięci. Przy bloku 11, w którym mieściło się obozowe więzienie i w którym zamordowano zakonnika, odprawiono uroczystą mszę świętą.

 

Fot. Witold Łysek
Fot. Witold Łysek
Fot. Witold Łysek
Fot. Paweł Sawicki
Fot. Witold Łysek
Fot. Małgorzata...
Fot. Witold Łysek
Fot. Witold Łysek

Wzięło w niej udział kilkaset osób, wśród nich biskupi, księża i zakonnicy, oraz przedstawiciele władz wojewódzkich, samorządów lokalnych, Muzeum oraz wierni. Uroczystościom przewodniczył bp Kazimierz Górny, a homilię wygłosił bp Roman Pindel.

– Obok bloku śmierci, gdzie kondensowało się zło obozu, pragniemy dziś polecać jedynemu Bogu wszystkie ofiary, niezależnie od ich narodowości, religii czy wyznania. Przecież Miłosierny – tak brzmi Imię Boga wśród Żydów i chrześcijan. Pragniemy prosić o pokój wieczny, ale także o pokój w nas i wśród nas, zwłaszcza, gdy mnoży się nienawiść, pragnienie zemsty, a nawet ostatecznego wytępienia przeciwników, grup i całych narodów – powiedział biskup Pindel.

– Na tym miejscu, na którym jesteśmy, człowiek zabijał człowieka na skalę masową, w różny sposób, także z pomocą fenolu, którym uśmiercono wycieńczonego przez głód i pragnienie, ale wciąż żyjącego ojca Maksymiliana – mówił duchowny.

– Jednak to miejsce stało się także świadkiem stosowania zupełnie innego środka. Przekazał go Chrystus tym, którzy w Niego wierzą, a który zastosował tutaj ojciec Maksymilian. Środek i sposób jego stosowania przedstawia Jezus w odczytanej dzisiaj Ewangelii: „To jest moje przykazanie, abyście się wzajemnie miłowali, tak jak Ja was umiłowałem. Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich. Wy jesteście przyjaciółmi moimi, jeżeli czynicie to, co wam przykazuję” – podkreślił biskup Pindel.

Podczas rocznicowych uroczystości kwiaty złożono pod Ścianą Śmierci na dziedzińcu bloku 11, a także na obozowym placu apelowym przy bloku 17, gdzie 29 lipca 1941 r. Maksymilian Kolbe ofiarował życie za współwięźnia Franciszka Gajowniczka. Hierarchowie kościelni i franciszkanie modlili się również w celi nr 18 w podziemiach bloku 11, w której zamordowano św. Maksymiliana.

Rajmund Kolbe urodził się 8 stycznia 1894 r. w Zduńskiej Woli. W 1910 r. wstąpił do zakonu franciszkanów we Lwowie, gdzie otrzymał imię Maksymilian. W 1912 r. rozpoczął studia w Rzymie z zakresu filozofii i teologii, uzyskując doktoraty z tych nauk, a także przyjął święcenia kapłańskie. Do Polski powrócił w 1919 r. W 1927 r. założył pod Warszawą klasztor w Niepokalanowie i wydawnictwo. Był też misjonarzem w Japonii.

Został aresztowany w Niepokalanowie 17 lutego 1941 r., gdzie pełnił funkcję przełożonego, gwardiana. Po kilkumiesięcznym śledztwie w warszawskim więzieniu Pawiak 29 maja 1941 r. przywieziony został do Auschwitz. Gdy w końcu lipca tego roku w odwecie za ucieczkę więźnia kierownik obozu rozkazał skazanie 10 więźniów z tego samego bloku na śmierć głodową, jeden ze skazanych, Franciszek Gajowniczek, prosił o darowanie życia ze względu na żonę i dzieci. Słysząc te słowa, ojciec Kolbe wystąpił z szeregu i zwrócił się do esesmanów z propozycją zamiany za rozpaczającego więźnia. Przeprowadzający wybiórkę Karl Fritzsch zgodził się i ojciec Kolbe dołączył do pozostałych więźniów, których odprowadzono do podziemi bloku 11.

Po dwóch tygodniach zarządzono opróżnienie celi. Większość więźniów już nie żyła, niektórzy jeszcze dawali oznaki życia, wśród nich ojciec Kolbe. Esesmani postanowili więc zabić żyjących więźniów zastrzykami fenolu.

Został beatyfikowany przez papieża Pawła VI w 1971 r., jego kanonizacji dokonał św. Jan Paweł II 10 października 1982 r. W 1999 r. został ogłoszony przez papieża patronem honorowych dawców krwi. Patronuje on także diecezji bielsko-żywieckiej.

„Duchowieństwo chrześcijańskie i życie religijne w KL Auschwitz” - lekcja internetowa prezentująca sylwetki księży i kleryków, sióstr zakonnych, a także duchownych innych kościołów chrześcijańskich osadzonych przez Niemców w Auschwitz. Opisane są w niej także historie późniejszych świętych i błogosławionych, m.in. o. Maksymiliana Kolbe oraz Teresy Benedykty od Krzyża (Edyty Stein). W lekcji ukazano także różne aspekty życia religijnego w obozie, prowadzonego przez więźniów z narażeniem życia. 

Lekcja dostępna jest w polskiej i angielskiej wersji językowej.

Sylwetkę ojca Kolbe przybliża również odcinek 23 podcastu „O Auschwitz”, z kolei odcinek 31 traktuje o losach duchownych chrześcijańskich i życiu religijnym w KL Auschwitz.