Aktualności
80. rocznica pierwszego transportu Polaków do KL Auschwitz - 14 czerwca 1940 r.
80. ROCZNICA PIERWSZEGO TRANSPORTU POLAKÓW DO KL AUSCHWITZ. NARODOWY DZIEŃ PAMIĘCI OFIAR NIEMIECKICH NAZISTOWSKICH OBOZÓW KONCENTRACYJNYCH I OBOZÓW ZAGŁADY
14 czerwca 1940 r. Niemcy skierowali z więzienia w Tarnowie do obozu Auschwitz grupę 728 Polaków. Wśród nich byli żołnierze kampanii wrześniowej, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci, a także niewielka grupa polskich Żydów. Otrzymali oni numery od 31 do 758.
Obchody 80. rocznicy tego wydarzenia zostały objęte Patronatem Narodowym Prezydenta RP Andrzeja Dudy, a także Honorowym Patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotra Glińskiego.
Przed rocznicą Archiwum Miejsca Pamięci opublikowało uaktualniony wykaz więźniów przewiezionych 14 czerwca 1940 r. z Tarnowa. Zgodnie z najnowszymi ustaleniami, z 728 deportowanych więźniów, wojnę przeżyło 325 osób, zginęło 292, a w przypadku 111 los jest nieznany.
Ze względu na bezprecedensową sytuację zagrożenia epidemicznego spowodowanego pandemią koronawirusa obchody rocznicy deportacji pierwszego transportu Polaków do niemieckiego nazistowskiego obozu Auschwitz będą miały inny niż pierwotnie planowano charakter. Program głównych obchodów będzie dostosowany do ograniczeń wynikających z zagrożenia pandemią. Niestety nie będą to mogły być obchody o charakterze masowym. Wiele zaplanowanych wydarzeń, zwłaszcza wystawienniczych, odbywać się będzie w przestrzeni internetowej.
PROGRAM OBCHODOW GŁÓWNYCH:
• 10.00 - Msza Święta w Centrum Świętego Maksymiliana w Harmężach
Tranmisję będzie można śledzić:
- na antenie TVP3 Kraków
- przez Internet na stronie www.krakow.tvp.pl
- przez aplikację TVP VOD (na urządzeniach mobilnych), gdzie można oglądać program TVP3 Kraków
• 12.00 - symboliczne upamiętnienie na terenie byłego obozu Auschwitz I z udziałem Prezydenta RP - transmisja na stronie www.auschwitz.org oraz mediach społecznościowych Muzeum Auschwitz
WIZYTA PREZYDENTA RP
14 czerwca wizytę w Miejscu Pamięci złoży delegacja państwowa, na której czele stać będzie Prezydent RP Andrzej Duda. Informacje o jej programie oraz zasadach obsługi medialnej znaleźć można na stronie internetowej Kancelarii Prezydenta.
UPAMIĘTNIENIA INDYWIDUALNE
14 czerwca 2020 r. od godziny 15.00 będzie możliwe indywidualne wejście na teren Miejsca Pamięci i złożenie wieńców oraz zniczy pod Ścianą Śmierci na dziedzińcu Bloku 11. Na teren Muzeum będą mogły wchodzić w odstępach czasowych maksymalnie dwie osoby przy zachowaniu obowiązujących rygorów sanitarnych. Wymagane jest wcześniejsze zgłoszenie na adres: 14czerwca@auschwitz.org w celu ustalenia dokładnej godziny wejścia.
Wydarzenia związane z rocznicą pierwszego transportu Polaków do Auschwitz będą miały także miejsce 13 i 14 czerwca w Tarnowie.
Specjalnie na rocznicę TVP Kraków oraz Muzeum Auschwitz przygotowało film dokumentalny "Pierwszy transport do Auschwitz. Post Scriptum" poświęcony historii pierwszego transportu Polaków do Auschwitz 14 czerwca 1940 r. oraz genezie powstania tego niemieckiego obozu koncentracyjnego. Premiera na antenie TVP3 Kraków 14 czerwca o godzinie 17.40 (film można będzie oglądać także na stronie www.krakow.tvp.pl oraz w aplikacji TVP VOD).
Zachęcamy Państwa także do skorzystania z edukacyjnych materiałów online przygotowanych przez współorganizatorów obchodów rocznicowych związanych nie tylko z losami więźniów pierwszego transportu Polaków do Auschwitz,ale także historią Polaków w Auschwitz i w czasie drugiej wojny światowej.
EDUKACYJNE MATERIAŁY ONLINE
• Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau
WYKŁAD ONLINE: "Początki niemieckiego obozu Auschwitz", dr Piotr Setkiewicz, kierownik Centrum Badań Muzeum Auschwitz
LEKCJA INTERNETOWA: “Pierwsi Polacy w Auschwitz”
KSIĄŻKA: Kazimierz Albin (więzień pierwszego transportu) "List Gończy”
WYSTAWA INTERNETOWA: Pierwszy transport Polaków do Auschwitz – 14 czerwca 1940 r.
LEKCJA INTERNETOWA: "Polacy w KL Auschwitz"
WYSTAWA ONLINE: „Od 14 VI znajduję się w obozie koncentracyjnym Auschwitz...” Obozowe listy Tadeusza Korczowskiego
LEKCJA INTERNETOWA: “Wysiedlenia ludności polskiej i żydowskiej z Oświęcimia i okolicznych miejscowości w latach 1940-42"
PROJEKT EDUKACYJNY: Obywatele polscy w KL Auschwitz
KSIĄŻKA: “Głosy Pamięci 8. Polacy w KL Auschwitz"
FILM: Katy Carr "Kommander's Car" (piosenka poświęcona ucieczce z KL Auschwitz Kazimierza Piechowskiego)
• Centrum św. Maksymiliana w Harmężach
WWW: strona poświęcona wystawie byłego więźnia pierwszego transportu Mariana Kołodziej (nr 432) „Klisze pamięci. Labirynty”
WYSTAWA: wirtualna wersja wystawy „Klisze pamięci. Labirynty” Mariana Kołodzieja.
• Centrum Żydowskie w Oświęcimiu
APLIKACJA MOBILNA: Oszpicin. Historia żydowskiego Oświęcimia - przewodnik po Muzeum Żydowskim i śladach historii żydowskich mieszkańców w mieście Oświęcim
WYSTAWA ONLINE: Oszpicin. Historia żydowskiego Oświęcimia
• Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau
KONCERT ONLINE: Koncert zespołu Besides prezentujący materiał z płyty Bystanders, poświęconej losom więźniów Auschwiz-Birkenau oraz mieszkańcom okolicznych ziem, żyjącym w cieniu obozu podczas II wojny światowei (14 czerwca, g. 20.00 - szczegóły tutaj)
• Fundacja Wiara i Prawda
FILM: „Świadkowie - Obywatele polscy w Auschwitz-Birkenau”
• Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu
FILM i ARTYKUŁ: "Skradziona pamięć Tadeusza Sieprawskiego". Dokumentacja akcji poszukiwawczej krewnych Tadeusza Sieprawskiego, więźnia pierwszego transportu do KL Auschwitz, oznaczonego numerem 58. Projekt zrealizowany przez wolontariuszy z PZ nr 1 Liceum Ogólnokształcącego im. Ks. Stanisława Konarskiego w Oświęcimiu w ramach kampanii społecznej #StolenMemory, prowadzonej przez Arolsen Archives we współpracy z MDSM.
WYDARZENIE ONLINE: Wirtualne upamiętnienie 80. rocznicy pierwszego transportu.
• Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej
RELACJE ŚWIADKÓW: Znaczenie 14 czerwca 1940 r. dla mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej
WYWIAD: Dr Piotr Setkiewicz "Polityka okupanta niemieckiego wobec mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej"
APLIKACJA MOBILNA: "Miejsca Pamięci o ofiarach Auschwitz i bohaterach ruchu oporu w latach 1939-1945 znajdujące się na Ziemi Oświęcimskiej"
• Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie
FILM: Pierwszy masowy transport Polaków do KL Auschwitz. Zapis wideo dyskusji na krakowskim „Przystanku Historia”, z udziałem ekspertów Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Krakowie
ARTYKUŁ: „Przyjechali na rampę obstawioną esesmanami”. Tekst popularnonaukowy o pierwszym transporcie Polaków do Auschwitz
ARTYKUŁ: „Mieszkańcy Świętokrzyskiego – ofiary niemieckich obozów koncentracyjnych”
PLAKAT: Rocznicowy plakat do pobrania w wersji polskiej i angielskiej
WYDARZENIE: 80. rocznica pierwszego transportu Polaków do KL Auschwitz – uroczystości w Krakowie, Tarnowie i Oświęcimiu, z udziałem prezesa IPN i dyrektora krakowskiego oddziału Instytutu.
WYDARZENIE: Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady – Kielce, 14 czerwca 2020.
• Stowarzyszenie Romów w Polsce
ARTYKUŁ: Władysław Kwiatkowski „Zapomniani bohaterzy. Romowie na frontach drugiej wojny światowej” (z: Dialog – Pheniben)(LINK PDF)
ARTYKUŁ: Maria Maryniak: „Deportacie Romów do KL Auschwitz przed utworzeniem tzw. Zigeunerlager w świetle zachowanych dokumentów" (z: „Głosy Pamięci” t. 7 „Romowie w KL Auschwitz”)
• Towarzystwo Opieki nad Oświęcimiem
KONCERT ONLINE: Wieczór z pieśnią patriotyczną i poezją obozową - 13 czerwca 2020 r., g. 19.00 - strona ToNO na Facebooku (więcej informacji o wykonawcach)
WYDARZENIE: 30 kwietnia 2020 r. członkowie TOnO w Tarnowie posadzili "Dąb Pamięci 80-lecia I transportu" za Pomnikiem I Transportu w Tarnowie
WYDARZENIE: 6 kwietnia 2020 r.: uroczyste odsłonięcie „Przystanku Pamięci I Transportu” przy ul. Lwowskiej 6
---
Wszyscy organizatorzy obchodów rocznicowych:
• Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau
• Centrum św. Maksymiliana w Harmężach
• Centrum Żydowskie w Oświęcimiu
• Diecezja Bielsko-Żywiecka
• Fundacja Pamięci Ofiar Auschwitz-Birkenau
• Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau
• Fundacja Pomnik Hospicjum Miastu Oświęcim
• Fundacja Wiara i Prawda
• Gmina Oświęcim
• Krakowska Fundacja Centrum Informacji, Spotkań, Dialogu, Wychowania i Modlitwy w Oświęcimiu
• Małopolska Uczelnia Państwowa im. rtm. Witolda Pileckiego w Oświęcimiu
• Miasto Oświęcim
• Miasto Tarnów
• Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu
• Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej
• Muzeum Zamek w Oświęcimiu
• Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie
• Prowincja św. Antoniego i bł. Jakuba Strzemię Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych Franciszkanów
• Starostwo Powiatowe w Oświęcimiu
• Stowarzyszenie Auschwitz Memento
• Stowarzyszenie Romów w Polsce
• Towarzystwo Opieki nad Oświęcimiem