Rozmiar czcionki:

MIEJSCE PAMIĘCI I MUZEUM AUSCHWITZ-BIRKENAU BYŁY NIEMIECKI NAZISTOWSKI
OBÓZ KONCENTRACYJNY I ZAGŁADY

Aktualności

70. rocznica buntu Sonderkommando

Agnieszka Juskowiak-Sawicka
19-09-2014

7 października 2014 r. o 12.20 na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau odbędą się obchody upamiętniające 70. rocznicę buntu więźniów Sonderkommando w Birkenau. Przy ruinach komory gazowej i krematorium IV odczytane zostaną fragmenty wspomnień więźniów Sonderkommando.

„We wrześniu 1944 r. zredukowano liczebność Sonderkommando o 200 więźniów, zamordowanych podstępnie w jednej z komór dezynfekcyjnych. W obliczu kolejnej takiej próby, 7 października 1944 r., członkowie Sonderkommando stawili desperacki opór. Siekierami i drągami zaatakowali esesmanów, zabijając trzech z nich, podpalili jedno z krematoriów i po przecięciu drutów ogrodzenia usiłowali zbiec. Uciekinierzy zostali jednak otoczeni w rejonie wsi Rajsko, gdzie część z nich została zastrzelona, część spalona żywcem po zabarykadowaniu się w stodole. Wielu zastrzelono podczas apelu karnego, w ramach odwetu po buncie. Pomniejszone do ok. 200, a potem 100 więźniów” — czytamy w publikacji Auschwitz od A do Z. Ilustrowana historia obozu.

Więcej informacji na temat historii Sonderkommando w Auschwitz znaleźć można także w książce Początki zagłady Żydów w KL Auschwitz w świetle materiałów źródłowych
Jednymi z najważniejszych dokumentów mówiących o zagładzie Żydów w obozie Auschwitz są notatki zakopane przez więźniów z Sonderkommando w czasie istnienia obozu obok budynków krematoriów, a także powojenne relacje złożone przez nielicznych ocalałych. Ich fragmenty zostaną odczytane podczas uroczystości.

Elementem 70. rocznicy buntu więźniów Sonderkommando będzie także sesja edukacyjna organizowana przez Międzynarodowe Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście.

PROGRAM UROCZYSTOŚCI

  • 12.20 — Rozpoczęcie
  • 12.25-12.55 — Odczytanie fragmentów wspomnień byłych więźniów Sonderkommando — Olgierd Łukaszewicz
  • 12.55-13.05 — Wystąpienie Przedstawiciela Ambasady Państwa Izrael w Polsce
  • 13.05-13.15 — Wystąpienie Dyrektora Muzeum Auschwitz dr Piotra M.A. Cywińskiego
  • 13.15 — Modlitwa Kadisz, zapalenie zniczy pod ruinami krematorium IV

 

Pomoc więźniów Sonderkommando dla kobiet z obozu BIIc (rysunek Davida Olere, byłego więźnia Sonderkommando)
Pomoc więźniów...