Żydzi

Masowe transporty Żydów do obozu rozpoczęły się w 1942 r., kiedy to Auschwitz na mocy decyzji Himmlera z roku 1941 i po poczynionych wówczas przygotowaniach został włączony do realizacji planu zagłady 11 mln europejskich Żydów. Plan ten przedstawiony na konferencji w Berlinie-Wannsee 20 stycznia 1942 r. przewidywał „przeczesanie” Europy z zachodu na wschód, w celu ujęcia wszystkich Żydów od niemowląt po starców i ich deportację do miejsc zagłady. Głównymi miejscami eksterminacji miały być ośrodki zagłady wyposażone w komory gazowe, stosowane dotąd w zakładach eutanazji w Niemczech, gdzie zabito ponad 70 tys. chorych umysłowo obywateli niemieckich i tysiące więźniów obozów koncentracyjnych.

Zgodnie z decyzją Himmlera KL Auschwitz w realizacji tych eksterminacyjnych planów miał odgrywać kluczową rolę (obok ośrodków zagłady w Chełmnie nad Nerem, Bełżcu, Sobiborze, i w Treblince, oraz w mniejszym zakresie obozu koncentracyjnego na Majdanku). Podejmując tę decyzję Himmler wziął pod uwagę „korzystne położenie pod względem komunikacyjnym” oraz fakt, że „obszar ten można łatwo odizolować i zamaskować”. Dokładna data rozpoczęcia masowej zagłady Żydów w KL Auschwitz nie jest znana. Prawdopodobnie miało to miejsce wkrótce po konferencji w Berlinie − Wannsee. Niewielkie grupy Żydów zabijano wówczas w komorze gazowej przy krematorium I w obozie macierzystym.