Aktualności
Pierwsze posiedzenie Rady Muzeum Auschwitz-Birkenau kadencji 2025-2029
12 maja 2025 r. w Oświęcimiu odbyło się pierwsze posiedzenie Rady Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau nowej kadencji. Nominacje w imieniu Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Hanny Wróblewskiej, która powołała Radę, wręczył dyrektor Muzeum dr Piotr M. A. Cywiński. Członkowie Rady przyjęli regulamin, a także wybrali przewodniczącą, którą została prof. dr hab. Barbara Engelking.
Dyrektor Cywiński przedstawił sprawozdanie z działalności Miejsca Pamięci w roku 2024 r. oraz pierwszych miesięcy roku 2025, a także mówił o planach na najbliższe miesiące. Mówił m.in. o frekwencji, która powoli wraca do stanu przed pandemią COVID.
– Dane za pierwsze miesiące tego roku wskazują, że w tym roku powinniśmy osiągnąć liczbę 2 milionów odwiedzających. Jednakże cały czas wydaje się, że za wolniejszy, niż myśleliśmy wzrost frekwencyjny nadal w jakiś sposób wpływają dwa wydarzenia na świecie: wojna w Ukrainie, a także konflikt na Bliskim Wschodzie – powiedział dyrektor Cywiński.
Dyrektor podkreślił, że zdecydowana większość odwiedzających jest oprowadzana przez przewodników Muzeum, co jest niezwykle ważne, bowiem możliwość rozmowy i refleksji dotyczącej niezwykle skomplikowanej i pełnej emocji historii jest ważną częścią edukacji w Miejscu Pamięci.
Część przewodników oprowadza także odwiedzających w systemie online za pomocą platformy „Auschwitz. In Front of Your Eyes”.
– Chcemy wychodzić z tym projektem nie tylko do szkół i instytucji edukacyjnych, ale też do przedstawicieli świata korporacji. Jesteśmy w trakcie opracowywania szczegółów zupełnie nowego programu online i mamy nadzieję, że w ten sposób będziemy w stanie docierać do zupełnie nowej grupy odbiorców, dla których refleksja nad moralną odpowiedzialnością osadzona na pamięci o Auschwitz może mieć duże znaczenie – powiedział Piotr Cywiński.
Mówiąc o kwestiach budżetowych dyrektor podkreślił znaczenie zewnętrznych środków finansowych dla długofalowego funkcjonowania i rozwoju Muzeum: – Jeżeli dodamy do siebie wszystkie pozyskane przez Muzeum od 2006 r. zewnętrzne środki – bez dotacji ministerstwa oraz przychodów własnych Muzeum – to mowa tu o kwocie jednego miliarda dwustu milionów złotych. To przede wszystkim środki zebrane i wypracowane przez Fundację Auschwitz-Birkenau, a także pozyskane przez Muzeum środki od darczyńców prywatnych oraz i fundusze pochodzące z Unii Europejskiej.
Mówiąc o działaniach edukacyjnych dyrektor podkreślił znaczenie wolontariuszy, dla których w ubiegłym roku otwarto muzealny hostel. Mówił także o tym, że co raz więcej grup korzysta z nowoczesnej infrastruktury siedziby Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz o Holokauście, biorąc udział w wielu różnorodnych projektach edukacyjnych.
Mówiąc o wydarzeniach upamiętniających na terenie Miejsca Pamięci dyrektor wspomniał m.in. o 80. rocznicy likwidacji tzw. Zigeunerlager w Auschwitz II-Birkenau, w której wziął udział także przewodniczący Yad Vashem, a także o zbliżającej się 85. rocznicy deportacji pierwszych Polaków do Auschwitz.
Wyjątkowym wydarzeniem były obchody 80. rocznicy wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz 27 stycznia 2025 r., w których wzięło udział 56 Ocalałych, a także kilkadziesiąt delegacji państwowych na najwyższym szczeblu.
Rocznicę relacjonowało ponad 800 dziennikarzy z całego świata, a telewizje na całym świecie korzystały z sygnału wyprodukowanego przez Telewizję Polską. Po raz pierwszy w historii Muzeum przygotowało podczas rocznicy specjalne studio telewizyjne, w którym eksperci z całego świata dyskutowali na temat współczesnego wymiaru pamięci o Auschwitz.
– Niezwykle ważne było to, że podczas rocznicy główne przesłania wygłosili Ocalali i nie było tam żadnych przemówień politycznych. Szczególnym symbolem było to, że w imieniu Ocalałych wszystkich powitał Marian Turski. Cała rocznica – także przez bardzo wysoki poziom delegacji oficjalnych – pokazała nam, że w trudnych dla świata chwilach pamięć odżywa i ma wielkie znaczenie – podkreślił Piotr Cywiński.
W swoim sprawozdaniu dyrektor mówił także o nowych wydawnictwach Muzeum, przede wszystkim nowym pięciotomowym „Kalendarium wydarzeń w KL Auschwitz”. W ubiegłym roku Muzeum sprzedało ok. 400 tysięcy egzemplarzy różnych publikacji, które dostępne są zarówno na miejscu, jak i w księgarni internetowej księgarnia.auschwitz.org.
Wspomniał również o udostępnionym nowym narzędziu wyszukiwania informacji o ofiarach obozu Auschwitz na stronie ofiary.auschwitz.org.
– Całość została opracowana, a także jest stale uzupełniana, nie tylko na podstawie dokumentów z naszego Archiwum, ale także dokumentów pochodzących z wielu różnych miejsc pamięci i zespołów archiwalnych. Co ważne, cały czas bardzo wiele osób kontaktuje się z naszym Archiwum po to, aby otrzymać bazujące na oryginalnych dokumentach informacje o swoich krewnych – powiedział Piotr Cywiński.
Mówiąc o planach na dalszą część 2025 r. dyrektor mówił m.in. o kończących się pracach nad Nową Wystawą Polską oraz o pierwszej przygotowywanej części Nowej Wystawy Głównej. Obie ekspozycje powinny zostać otwarte jeszcze w tym roku. W planach jest również utworzenie wystawy sztuki obozowej w budynku kuchni na terenie byłego obozu Auschwitz I.
Dyrektor wspomniał również o podróżującej wystawie o Auschwitz przygotowanej we współpracy z firmą Musealia „Auschwitz. Nie tak dawno. Nie tak daleko”, którą w styczniu otwarto w Royal Ontario Museum w Toronto, i którą w kilku miejscach na świecie obejrzało już ponad 1,5 miliona osób.
Dyrektor mówił także o prowadzonych przez Muzeum pracach konserwatorskich prowadzonych przede wszystkim przy historycznych budynkach murowanych na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau, które są finansowane ze środków Fundacji Auschwitz-Birkenau, a także znaczeniu otwartych niedawno specjalistycznych laboratoriów mikrobiologicznych.
Po zapoznaniu się ze sprawozdaniem za rok 2024 oraz z planami na rok bieżący, Rada Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau jednogłośnie przyjęła uchwałę pozytywnie oceniającą i aprobującą te działania.
Rada Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau (kadencja 2025-2029)
prof. dr hab. Barbara Engelking - przewodnicząca
Bogdan Bartnikowski
prof. dr hab. Tomasz Gąsowski
Piotr Hertig
Anna Mirkes-Radziwon
dr hab. Katarzyna Person
Jacek Purski
dr Joanna Talewicz
Piotr Wiślicki
Rada Muzeum jest ciałem opiniodawczym powołanym przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na mocy Ustawy o muzeach. Rada „sprawuje nadzór nad wypełnianiem przez muzeum jego powinności wobec zbiorów i społeczeństwa, ocenia, na podstawie przedłożonego przez dyrektora muzeum sprawozdania rocznego z działalności, działalność muzeum oraz opiniuje przedłożony przez dyrektora roczny plan działalności”.
