1990-1999

1990

wizyta przedstawicieli Fundacji Ronalda Laudera. Jej wynikiem było opracowanie projektu zachowania i konserwacji obiektów Auschwitz. Został on później przesłany rządom państw, z których kierowane były transporty do Auschwitz i stał się podstawą do akcji zbierania funduszy ze środków obcych państw na cele konserwatorskie.
pierwsze posiedzenie Międzynarodowej Rady Muzeum. Jej przewodniczącym zostaje jednogłośnie wybrany prof. Władysław Bartoszewski.
powstała Fundacja Pamięci Ofiar Obozu Zagłady Auschwitz-Birkenau, która gromadzi fundusze: na utrzymanie oraz konserwację terenów i obiektów byłego obozu, a także muzealiów i archiwaliów; na działalność badawczą, wydawniczą i wystawienniczą, dokumentującą i upowszechniającą wiedzę o zbrodniach popełnionych na tym terenie; na upowszechnianie wiedzy o zbrodniach hitlerowskiego ludobójstwa i kultywowanie pamięci o ofiarach Auschwitz — Birkenau.
III Międzynarodowa Konferencja Muzeów Martyrologii.

1991

odzyskanie z Państwowego Archiwum w Moskwie 4 tomów Ksiąg Zmarłych, zawierających akty zgonu, wystawione w KL Auschwitz;
komunikat z posiedzenia Międzynarodowej Rady Muzeum o pilnej potrzebie sporządzenia dokumentacji strefy ochronnej.

1992

odzyskanie dalszych 42 tomów Ksiąg Zgonu. Łącznie Muzeum otrzymało zwrot około 69 000 aktów zgonu;
wpisanie do rejestru zabytków województwa bielskiego bocznicy kolejowej i rampy rozładowczej tzw. Judenrampe na którą przywożono deportowanych do Auschwitz i gdzie naziści przeprowadzali wśród nich selekcje;
Międzynarodowa Konferencja "Pedagogika po Auschwitz", zorganizowana we współpracy z Miejscem Pamięci Bergen-Belsen.

1993

pierwsze seminarium dla pracowników i przewodników Muzeum, w Instytucie Pamięci Yad Vashem w Jerozolimie. Seminaria takie odbywają się od tego czasu co roku i obejmują także pracowników innych muzeów martyrologii w Polsce oraz nauczycieli;
Międzynarodowa Konferencja "Przyszłość Oświęcimia" na temat zachowania i konserwacji terenów i obiektów poobozowych;
opracowanie przez Państwowe Muzeum Oświęcim -Brzezinka "programu zintegrowania terenów b. obozów Auschwitz I i Auschwitz II oraz nowych sposobów prezentacji historii i upamiętnienia ofiar".
II Międzynarodowa Konferencja "Pedagogika po Auschwitz".
opracowanie projektu upamiętnienia tzw. Judenrampe.

1994-1995

wprowadzenie nowego systemu objaśnienia i upamiętnienia najważniejszych miejsc na terenie b. obozu Birkenau.

1995

międzynarodowe uroczystości z okazji 50 rocznicy oswobodzenia KL Auschwitz przez Armię Czerwoną.
wpisanie terenów Państwowego Muzeum Oświęcim-Brzezinka do rejestru zabytków województwa bielskiego.

1996

1997

uroczystości związane z 50 Rocznicą utworzenia Państwowego Muzeum Oświęcim-Brzezinka.
ogłoszenie zamkniętego konkursu na projekt aranżacji budynku tzw. Sauny na terenie byłego obozu Birkenau.

1998

otwarcie w Muzeum w Oświęcimiu rocznego, podyplomowego studium dla polskich nauczycieli zorganizowanego przy współpracy z Wyższą Szkołą Pedagogiczną w Krakowie na temat "Totalitaryzm, Faszyzm, Holocaust".
zakończenie konkursu na projekt aranżacji budynku tzw. Sauny i ogłoszenie werdyktu.

1999

międzynarodowa konferencja poświęcona konserwacji słupów betonowych KL Auschwitz-Birkenau;
11 Marsz Żywych. Bierze w nim udział blisko dwa tysiące uczestników, w tym kilkuset Polaków. Jest to pierwszy marsz z tak dużą liczbą młodzieży nieżydowskiej;
wchodzi w życie ustawa o ochronie miejsc pamięci. Określona zostaje strefa ochronna wokół Muzeum;
użytkownikom internetu udostępniona zostaje strona WWW Muzeum i Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau;
badania socjologiczne obejmujące grupy młodzieży zwiedzającej były obóz, ich opiekunów – nauczycieli i przewodników;
zmiana nazwy muzeum na Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu na podstawie ustawy Ministra Kultury i Sztuki z dnia 7 maja 1999 roku