Posiedzenia MRO
Posiedzenie XXXVI: 23 i 24 listopada 2022
W Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu, w siedzibie Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście, odbyło się 36. posiedzenie Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej przy Premierze RP (23 i 24 listopada 2022). Obradom przewodniczył prof. Grzegorz Berendt.
Przed początkiem obrad członkowie MRO zwiedzali budowę nowego Centrum Obsługi Odwiedzających oraz muzealnego hostelu przeznaczonego przede wszystkim dla wolontariuszy Miejsca Pamięci i grup studyjnych. Inwestycja finansowana jest ze środków UE, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz wsparciu Ronalda S. Laudera, a także Joela i Ulriki Citron. Prace zakończą się w przyszłym roku.
Następnie członkom Rady zaprezentowano prace konserwatorskie na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau (finansowane przez Fundację Auschwitz-Birkenau) oraz Pracownie Konserwatorskie w budynkach byłego obozu Auschwitz I (Stammlager).
W pierwszym dniu posiedzenia gościli wiceministrowie kultury i dziedzictwa narodowego Przemysław Giżyński oraz edukacji i nauki Dariusz Piontkowski, ambasador Izraela w Polsce Yacov Livne, a także prezydent Oświęcimia Janusz Chwierut oraz przedstawiciele wojewody i samorządowcy ziemi oświęcimskiej. Na początku obrad obaj ministrowie w imieniu Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego wręczyli akty powołania nieobecnym na pierwszym posiedzeniu członkom Rady: Romaniemu Rose oraz Janowi Erikowi Dubbelmanowi.
Dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, dr Piotr M. A. Cywiński, przedstawił raport z działalności Miejsca Pamięci w minionych latach i wskazał najważniejsze wyzwania. Omówił m.in. problematykę frekwencji i budżetu, które załamały się na skutek pandemii – a dziś sytuację utrudnia rosyjska agresja przeciwko Ukrainie. Ogromnym wysiłkiem udało się jednak utrzymać doświadczony zespół pracowników Muzeum. Mimo tych trudności realizowane są kluczowe inwestycje – wspomniane Centrum Obsługi Odwiedzających, muzealny hostel i parking, a także nowa wystawa główna i nowa wystawa polska. Tuż przed pandemią sfinalizowano przebudowę tzw. Starego Teatru ma nowoczesną siedzibę Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście. W ostatnim czasie wyremontowano muzealne kino. Do finału zmierzają także prace nad unikalnym na skalę światową projektem edukacyjnym – zdalnym zwiedzaniem z przewodnikiem fizycznie obecnym w Miejscu Pamięci.
Celem różnorodnych w treści i metodzie inicjatyw edukacyjnych oraz mocnej obecności Miejsca Pamięci w mediach społecznościowych jest – jak podkreślił dyrektor Cywiński – nie tylko przekazywanie wiedzy i kształtowanie postaw nacechowanych empatią, ale także budzenie w odwiedzających Miejsce Pamięci moralnego niepokoju za własne wybory dokonywane tu i teraz. To szczególnie istotne w obliczu wojny w Ukrainie, licznych przypadków drastycznego łamania praw człowieka na świecie oraz narastającego populizmu, antysemityzmu i innych form rasizmu, agresji czy wykluczenia.
W drugim dniu obrad dyrektor Muzeum Treblinka, dr Edward Kopówka, przedstawił raport z działalności Miejsca Pamięci obejmującego tereny byłego niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady i obozu pracy (1941-1944). Członkowie Rady na wniosek prezydium poparli ideę projektu edukacyjnego adresowanego do uczniów z Warszawy i województwa mazowieckiego, który łączyłby zwiedzanie wystawy o Archiwum Ringelbluma w Żydowskim Instytucie Historycznym z wizytą w Treblince.
Raport przedstawiła również Monika Bednarek, kierująca działalnością Muzeum – Miejsca Pamięci KL Plaszow w Krakowie (w organizacji). Na zakończenie obrad członkowie MRO odwiedzili teren tego byłego niemieckiego nazistowskiego obozu pracy i obozu koncentracyjnego (1942-1945).