Rozmiar czcionki:

MIEJSCE PAMIĘCI I MUZEUM AUSCHWITZ-BIRKENAU BYŁY NIEMIECKI NAZISTOWSKI
OBÓZ KONCENTRACYJNY I ZAGŁADY

Posiedzenia MRO

Posiedzenie XXXV: 26 lipca 2022

27-07-2022

Inauguracyjne posiedzenie czwartej kadencji Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej odbyło się 26 lipca w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w Warszawie. Nominację członkom wręczył premier RP Mateusz Morawiecki. W posiedzeniu wzięli także udział wicepremier i minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. dr hab. Piotr Gliński oraz wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Jarosław Sellin.

Wśród 25 członków MRO jest czworo Ocalałych z Auschwitz i Holokaustu: Colette Avital, Ada Willenberg, Marian Turski i Stanisław Zalewski. Przewodniczącym MRO został dr hab. Grzegorz Berendt, a wiceprzewodniczącymi zostali Dani Dayan i Albert Stankowski. Spośród swojego grona Rada wybrała sekretarza, którym został pełniący tę funkcję w poprzednich kadencjach Marek Zając.

W swoim wystąpieniu premier Mateusz Morawiecki podkreślił, że Muzeum Auschwitz to jeden z najważniejszych pomników tragicznej historii Polski, Europy i świata, który ma do odegrania niezwykle kluczową rolę w budowaniu przyszłości. Pomaga bowiem zrozumieć przyczyny, które doprowadzają do tak wyjątkowych i dramatycznych zbrodni, jakie miały miejsce w obozach utworzonych przez Niemców.

– Odpowiedzialność za Muzeum, jego misję i utrwalanie pamięci o ofiarach jednego z największych aktów ludobójstwa w historii świata, jest odpowiedzialnością przed całym światem. I ta wielka odpowiedzialność wymaga także wielkiego zaangażowania, wielkiej wiedzy i siły w dawaniu świadectwa prawdzie. Z mojej strony zobowiązuję się do tego, aby nadawać najwyższy priorytet temu świętemu miejscu. Miejscu, które powinno być przestrogą dla całej ludzkości, a jest dzisiaj jednym z najważniejszych miejsc na mapie świata – powiedział Mateusz Morawiecki.

– Państwo Polskie czyni bardzo wiele, aby nie tylko upamiętnić potworną zbrodnię Holokaustu, ale by zachować i pielęgnować dziedzictwo kulturowe polskich Żydów oraz wspierać rozwój, kulturę i życie diaspory żydowskiej – podkreślił premier.

W kolejnej części posiedzenia głos zabrał nowy przewodniczący rady, dr hab. Grzegorz Berendt. Przywołując słowa wypowiedziane podczas 75. rocznicy wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz przez Ocalałego Mariana Turskiego, mówił: – Nie możemy być obojętni wobec zła, które się dzieje i musimy odpowiednio wcześniej reagować. Nasza działalność jako członków rady, wspierających działania agend rządowych, przyczyni się nie tylko do utrzymywania pamięci o ofiarach, ale również do tego, aby świat, w którym żyjemy, nie powtórzył błędów z przeszłości – podkreślił nowy przewodniczący MRO.

Podczas posiedzenia dyrektor Muzeum dr Piotr M. A. Cywiński podsumował najważniejsze wydarzenia i działania w Miejscu Pamięci w ostatnich 4 latach. Mówił o obchodach 75. rocznicy wyzwolenia, w których uczestniczyli liczni Ocalali oraz głowy państw. Znaczną część swojego wystąpienia poświęcił pandemii, która nie tylko drastycznie zmniejszyła frekwencję odwiedzających w Miejscu Pamięci, ale bezpośrednio wpłynęła na załamanie budżetu instytucji. Opowiadał o nowych wystawach, a także o prowadzonych na bezprecedensową skalę pracach konserwatorskich realizowanych dzięki wsparciu finansowemu Fundacji Auschwitz-Birkenau. Podkreślał również znaczenie nowych inwestycji, takich jak ukończona już siedziba Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście, czy tworzone obecnie nowe Centrum Obsługi Odwiedzających.

– Wszystkie te działania wspierają edukację, tak ważną, by nie tylko uczyć historii, ale by doświadczenie Auschwitz uwrażliwiało i stawiało przed nami, współczesnymi, niepokojące pytania o naszą dzisiejszą rolę, wybory, postawy – podkreślił dyrektor Cywiński.

W dalszej części obrad głos zabierali członkowie MRO. Marian Turski wspomniał wielu nieobecnych już z nami Ocalałych i zaznaczył, że rada jest swoistym łącznikiem między pokoleniami, a także zawiera w sobie perspektywy wielu różnych środowisk.

Ronald Lauder mówił o rozwoju działań konserwatorskich na początku lat 90. XX wieku, o konieczności ciągłości działań w obszarze Pamięci, a także o przygotowywanym nowym filmie edukacyjnym, który ma być odpowiedzią na wzrost antysemityzmu i negacjonizmu. Podkreślił też ogrom pracy, jaką w Miejscu Pamięci wykonuje dyrektor Piotr Cywiński, i że czeka na jego dalsze dokonania.

Christoph Heubner zwrócił uwagę, że żyjemy w coraz bardziej niebezpiecznym świecie, a jednym z mechanizmów obronnych powinno być łączenie wysiłków i współpraca Muzeum z wieloma instytucjami działającymi na płaszczyźnie edukacji i Pamięci.

Ada Willenberg zwróciła uwagę na kwestie innych Miejsc Pamięci, podkreślając głównie Treblinkę, z którą związana jest jej rodzinna historia.

Wiceminister kultury Jarosław Sellin zauważył, że rada – jako ciało doradcze – posiada wielki autorytet i choć przede wszystkim zajmuje się Miejscem Pamięci Auschwitz, to zakres jej pola zainteresowań jest znacznie szerszy i dotyczy upamiętnień w takich miejscach pamięci, jak: Bełżec, Kulmhof, Płaszów, Sobibór czy Treblinka.

Dani Dayan, dyrektor Yad Vashem, mówił o swojej niedawnej wizycie w Miejscu Pamięci Auschwitz w związku z 75. rocznicą utworzenia Muzeum. Podkreślił, że był pod wielkim wrażeniem pracowników Muzeum i tego, w jaki sposób instytucja poradziła sobie w ostatnim trudnym czasie. – Chciałbym wyrazić wyrazy uznania dla dyrektora Muzeum, który wykonuje wspaniałą pracę i mam nadzieję, że będzie to trwało dalej – podkreślił Dani Dayan.