Aktualności
Seminaria Raphaela Lemkina w Miejscu Pamięci Auschwitz
07-03-2016
Dwie kolejne edycje seminarium im. Raphaela Lemkina, skierowanego do dyplomatów i pracowników rządowych średniego szczebla odbyły się w listopadzie 2015 r. oraz w lutym 2016 r. Celem tego seminarium, organizowanego przez Instytut Auschwitz dla Pokoju i Pojednania (AIPR) we współpracy z Organizacją Narodów Zjednoczonych i Międzynarodowym Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście (MCEAH), jest zwrócenie uwagi na problematykę ludobójstwa, w tym na jego polityczne, ekonomiczne i humanitarne konsekwencje.
– W listopadzie ubiegłego roku w seminarium im. Raphaela Lemkina wzięło udział 24 przedstawicieli rządów z całego świata, a także z Organizacji Narodów Zjednoczonych. Taka sama liczba uczestników wzięła udział w hiszpańskojęzycznej edycji seminarium, która miała miejsce w lutym tego roku i była skierowana do przedstawicieli państw Ameryki Łacińskiej – powiedział Tomasz Kobylański, koordynator seminarium z ramienia MCEAH. – Oprócz zwiedzania studyjnego terenów byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau, w tym tzw. bloków rezerwatowych, uczestnicy tego organizowanego od 2008 r. seminarium mieli możliwość udziału w wykładach, które odbywały się w autentycznych budynkach poobozowych na terenie Miejsca Pamięci Auschwitz. Wśród wykładowców znaleźli się eksperci Muzeum: dr Piotr Setkiewicz i Alicja Białecka, a także dr James Waller, dyrektor programów akademickich AIPR i wykładowca w amerykańskim Keene State College – dodał Kobylański.
– Seminaria im. Lemkina są narzędziem w realizacji w możliwie pełnej formie programu edukacyjnego Muzeum opartego o pojęcia pamięci, świadomości i odpowiedzialności. Szczególnie cennym wydaje się zrozumienie znaczenia Holokaustu i ludobójstwa poprzez dwudniowe przejście śladami ofiar w autentycznej historycznej przestrzeni Auschwitz i Birkenau. Ta forma edukacji jest najczęściej głębokim doświadczeniem pozostającym w pamięci uczestników na długo. Jestem przekonany, że skłoni wielu z nich do podejmowania odpowiedzialnych działań w zakresie ochrony praw człowieka, obrony pokoju, wolności i budowania międzyludzkiej solidarności – powiedział Andrzej Kacorzyk, dyrektor MCEAH.
– Pracujemy nad utworzeniem społeczności złożonej z przedstawicieli rządów posiadających wiedzę w zakresie najnowszych strategii zapobiegania zbrodni ludobójstwa, a także wspierających się nawzajem w tworzeniu dobrych praktyk mających na celu radzenie sobie z kwestią ludobójstwa i innych okrucieństw – powiedział dr Tibi Galis, dyrektor wykonawczy AIPR.
– Nasz program edukacyjny oparty jest w dużej mierze na sile, jaką daje potężne historyczne znaczenie obozów Auschwitz-Birkenau, co zostało wyraźnie zaprezentowane przez Alicję Białecką w jej wystąpieniu pod tytułem „Pomiędzy Pamięcią, Upamiętnieniem a Autentycznym Miejscem Pamięci: Auschwitz jako punkt odniesienia dla współczesnych społeczeństw”. Podejście to stanowi podstawę podziału naszych działań zapobiegawczych na działania podejmowane zanim dojdzie do zbrodni, podczas jej trwania oraz po jej zakończeniu, gdy społeczeństwo rozpoczyna proces odbudowy, a także dostarcza uczestnikom seminarium im. Lemkina solidnych fundamentów, na których opierają swoją intensywną pracę przez cały tydzień. Uważam, że transcendentny charakter doświadczenia wyniesionego z Auschwitz-Birkenau umożliwia wielu uczestnikom seminarium, niezależnie od środowiska, z którego pochodzą czy zawodu, jakim się trudnią, przyswoić tę naukę i naprawdę wdrożyć ją na co dzień. Tak wielu absolwentów naszego programu informuje nas po jego zakończeniu o działaniach czy regulacjach, jakie zostały stworzone po ich pobycie w Polsce, że mamy pewność, iż założenia Seminariów im. Lemkina są kultywowane – dodał dr Galis.
– Seminarium im. Raphaela Lemkina to jedno z tych niezwykłych wydarzeń, gdy faktyczne efekty dalece przewyższają nasze oczekiwania. Podczas Seminarium nie tylko uczymy się na temat tego, jak proces Holokaustu rozpoczął się, przebiegał i jaki był jego kres, lecz także pojmujemy, że procesy ludobójstwa nie są jedynie wynikiem szaleństwa jednostki czy grupy osób. Zrozumienie to nakłada jeszcze większą presję na nas, ludzi, ponieważ musimy zaakceptować fakt, że przeciętne jednostki, które są takie, jak my i niczym się nie wyróżniają, mogą stać się sprawcami masowych okrucieństw, ludobójstwa oraz zbrodni przeciwko ludzkości. Zaakceptowanie tej rzeczywistości oraz wcielenie narzędzi analitycznych przedstawionych w trakcie Seminarium pomogło mi umocnić panujący w Urugwaju kompromis w kwestii zapobiegania przemocy oraz rozwijania powodów, dla których państwa winny bardziej aktywnie podejmować działania alarmujące i prewencyjne, a nie jedynie reagować na zaistniałe zło. Innymi słowy chodzi o to, by nie dopuścić do przekształcenia pogarszających się okoliczności w zbiorowe okrucieństwo – powiedziała María Alejandra Costa Prieto, dyrektor Departamentu Praw Człowieka Ministerstwa Spraw Zagranicznych Urugwaju.
– Wizyta w Miejscu Pamięci i Muzeum Auschwitz-Birkenau to dla jednostki głębokie doświadczenie, którego nie da się w pełni przekazać. Cierpienie, głosy, warunki egzystencjalne i los każdego z uwięzionych w Auschwitz są tam nadal odczuwalne. Niezależnie od tego, ile już wiemy na temat Holokaustu, jak dobrze zapoznaliśmy się z datami, liczbami, głównymi postaciami i drobnymi szczegółami dotyczącymi obozu, ogrom okrucieństwa poczuć możemy tylko i wyłącznie w Auschwitz Birkenau. To właśnie było dla mnie największym szokiem – dodała Costa Prieto.
Uczestnicy obu edycji seminarium pochodzili z takich państw jak: Argentyna, Boliwia, Brazylia, Chile, Dania, Ekwador, Filipiny, Gwatemala, Holandia, Honduras, Kenia, Kolumbia, Kostaryka, Maroko, Meksyk, Nikaragua, Panama, Paragwaj, Peru, Salwador, Słowenia, Stany Zjednoczone, Sudan, Sudan Południowy, Tanzania, Urugwaj, Wenezuela, Wielka Brytania.
Pomysłodawcą i sponsorem seminariów im. Raphaela Lemkina jest nowojorski filantrop Fred Schwartz, założyciel i prezes AIPR.