Struktura organizacyjna KL Auschwitz
Wydziały SS
Struktura organizacyjna KL Auschwitz obejmowała siedem wydziałów (komendantura, wydział polityczny, kierownictwo obozu, zatrudnienie więźniów, wydział administracyjno-gospodarczy, obozowa służba zdrowia SS, opieka nad oddziałami SS i ich szkolenie) oraz wydzielone jednostki administracyjne jak Zarząd Budowlany, magazyny zaopatrzenia oddziałów SS, Niemieckie Zakłady Wyposażenia, Niemieckie Zakłady Żywnościowe, zakłady materiałów budowlanych, obozowe gospodarstwa rolne i Instytut Higieny Waffen SS.
Wiodącą rolę w obozowym systemie terroru i zagłady odgrywały wydział III (kierownictwo obozu) oraz wydział II-polityczny (Politische Abteilung). Funkcjonariusze wydziału politycznego byli pracownikami Gestapo lub Kripo, oddelegowanymi na te stanowiska z placówki Policji Państwowej w Katowicach. Szef wydziału politycznego był służbowo podporządkowany komendantowi obozu oraz Głównemu Urzędowi Bezpieczeństwa Rzeszy i realizował zadania zlecone mu zarówno przez komendanta obozu, jak i aparat RSHA.
W okresie istnienia KL Auschwitz funkcję szefów wydziału politycznego pełnili kolejno SS-Unterstumführerzy Maximilian Grabner i Hans Schurz. Spośród komórek organizacyjnych wydziału politycznego największą grozę wśród więźniów budził referat przesłuchań i dochodzeń (Vernehmungsabteilung). Do najgroźniejszych oprawców należeli tam m.in. SS-Oberscharführer Wilhelm Boger i SS-Unterscharführer Gerhard Lachmann.
Wydział polityczny posiadał szeroki wachlarz kompetencji w zakresie przyjęć i zwolnień więźniów, prowadzenia dokumentacji personalnej i identyfikacyjnej więźniów, administracji krematoriów, inwigilacji więźniów i esesmanów, zwalczania więźniarskiego ruchu oporu inadzorowania akcji masowej zagłady Żydów. Zadania te sytuowały wydział polityczny na najważniejszej pozycji wśród pozostałych struktur KL Auschwitz.
Kierownik obozu oraz szef wydziału politycznego decydowali o umieszczeniu więźniów w areszcie obozowym w bloku 11 obozu macierzystego i ich rozstrzelaniu pod Ścianą Śmierci.
Służba medyczna SS
Ważną rolę w systemie eksterminacji odgrywała też obozowa służba medyczna SS. Pion medyczny realizował dwa odmienne cele: leczniczy w stosunku do załogi SS i eksterminacyjny w odniesieniu do więźniów. Lekarze SS brali udział w selekcjach w szpitalach więźniarskich i tolerowali katastrofalne warunki sanitarno-higieniczne panujące w obozie. Ponadto uczestniczyli w selekcjach do komór gazowych transportów żydowskich oraz prowadzili zbrodnicze eksperymenty medyczne.
Obozową służbą medyczną kierował naczelny lekarz garnizonu SS (Standortarzt). Jego bezpośrednimi zwierzchnikami byli naczelny lekarz obozów koncentracyjnych i naczelny lekarz SS. Funkcję naczelnych lekarzy garnizonu SS w KL Auschwitz pełnili kolejno: Max Popiersch, Oskar Dienstbach, Siegfried Schwela, Franz Maria von Bodmann, Kurt Uhlenbroock i Eduard Wirths.
W działania eksterminacyjne zaangażowany był ponadto pomocniczy personel medyczny złożony z sanitariuszy SS (Sanitätsdienstgrade – SDG). Sanitariusze SS brali m.in. udział w zabijaniu wycieńczonych więźniów dosercowymi zastrzykami fenolu. Niektórzy z nich, jak np. Josef Khler, słynęli z sadystycznego okrucieństwa. Część sanitariuszy SS tworzyła tzw. drużynę dezynfekcyjną SS (SS-Desinfektionskommando) i zajmowała się wsypywaniem cyklonu B do komór gazowych.
Wartownicy
75% członków załogi KL Auschwitz pełniło funkcje wartownicze. Batalion wartowniczy SS składał się z 8-10 kompanii wartowniczych, 2 kompanii sztabowych oraz kompanii przewodników psów ochronnych (Hundesstaffel). Esesmani pełniący służbę wartowniczą należeli do formacji SS-Totenkopfverbände. W okresie późniejszym do służby wartowniczej w KL Auschwitz kierowano też starszych wiekiem i niezdolnych do służby frontowej żołnierzy Wehrmachtu i Luftwaffe.