Projekty i seminaria
Auschwitz w zbiorowej świadomości w Polsce i na świecie. Rola i znaczenie pamięci Auschwitz-Birkenau dla Żydów i Polaków
Dwutygodniowe seminarium dla edukatorów z Izraela. Uczestnikami seminarium są głównie pracownicy Yad Vashem w Jerozolimie, przewodnicy przyjeżdżający z młodzieżą izraelską do Polski, a także edukatorzy z innych izraelskich ośrodków edukacyjnych. Program seminarium składa się ze studyjnego zwiedzania terenów byłego obozu Auschwitz-Birkenau, wizyt w innych miejscach pamięci, a także wykładów i warsztatów poświęconych historii niemieckiej okupacji w Polsce, jak również kwestiom konfliktów pamięci polskiej i żydowskiej. Seminarium stanowi platformę wymiany doświadczeń pomiędzy izraelskimi i polskimi edukatorami oraz pozwala na lepsze zrozumienie perspektyw izraelskiej i polskiej na edukację o Zagładzie.
Judaizm — Dzieje i kultura Żydów — Holokaust
Projekt cyklicznych seminariów dla polskich edukatorów w Instytucie Pamięci Yad Vashem. Organizowany jest od 1993 r. przez Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau wspólnie z Międzynarodową Szkołą Nauczania o Holokauście w Yad Vashem w Jerozolimie w ramach współpracy między ministerstwami edukacji Polski i Izraela. Jego celem jest pogłębienie wiedzy o historii Żydów europejskich — zwłaszcza Żydów polskich, o Zagładzie narodu żydowskiego w okresie II wojny światowej, a także poznanie historii współczesnego Izraela oraz tamtejszych metod nauczania o Holokauście.
Trudne — proste słowa
Projekt adresowany jest do osób ze specjalnych ośrodków szkolno-wychowawczych, uczestników warsztatów terapii zajęciowej i innych grup zorganizowanych w wieku szkolnym oraz dorosłych, u których stwierdzono niepełnosprawność intelektualną w stopniu lekkim i umiarkowanym. Projekt skierowany jest do wrażliwej grupy odbiorców, realizowany jest wyłącznie w Miejscu Pamięci, niewskazane jest prowadzenie go w sposób zdalny.
Akademia dla polskich nauczycieli – podstawowa i zaawansowana
Seminaria skierowane do polskich nauczycieli i edukatorów, którzy rozpoczynają swoją działalność edukacyjną w zakresie historii II wojny światowej i Holokaustu lub pragną ją pogłębić. Uczestnicy mają możliwość nie tylko poznania samego Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau, jego historii oraz współczesnej działalności, ale przede wszystkim wzbogacenia warsztatu zawodowego o kwestie związane z przygotowaniem, przeprowadzeniem i podsumowaniem wizyty w takich miejscach jak Muzeum Auschwitz-Birkenau.
Międzynarodowa Akademia Letnia I i II stopnia
Seminarium jest przedsięwzięciem skierowanym do indywidualnych odbiorców anglojęzycznych, przede wszystkim nauczycieli, edukatorów, muzealników i pracowników naukowych, a także wszystkich innych osób zainteresowanych historią Auschwitz i Holokaustu. Udział w projekcie pozwala na poznanie historii KL Auschwitz oraz zapoznanie się z funkcjonowaniem Miejsca Pamięci Auschwitz i jego misją edukacyjną. Seminaria realizowane są dla osób, które posiadają podstawową wiedzę na temat Auschwitz (I stopień) oraz dla osób bardziej zaznajomionych z historia byłego KL Auschwitz (II stopień).
Seminarium „Auschwitz – Historia i symbolika” dla polskich i czeskich nauczycieli
Seminarium organizowane jest we współpracy z Miejscem Pamięci – Památník Terezín i składa się z dwóch etapów. Pierwszy odbywa się w czeskim mieście Terezin, drugi w Muzeum i Miejscu Pamięci Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. Adresowane do nauczycieli z Polski i Czech, którzy realizują projekty edukacyjne poświęcone historii Holokaustu i II wojny światowej. Udział w projekcie jest dla uczestników szansą poznania terenów byłego getta Terezin, jego historii oraz sposobów w jakie o temacie Zagłady uczy się w Czechach. Ponadto nauczyciele z Polski i Czech prezentują i zapoznają się z przykładami dobrych praktyk w nauczaniu o Holokauście i II wojnie światowej w obu krajach. Szczególny nacisk położony jest na przygotowanie i podsumowanie wizyty w Miejscu Pamięci oraz innowacyjne rozwiązania w nauczaniu o Holokauście w szkole. Uczestnicy biorą także udział w cyklu wykładów i prezentacji prowadzonych przez zaproszonych ekspertów z Polski i Czech.
Międzynarodowe seminarium dla dziennikarzy
Międzynarodowe seminarium dla przedstawicieli mediów, w trakcie którego uczestnicy mogą wziąć udział w specjalistycznym zwiedzaniu terenów byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz poszerzonego o wizytę w Zbiorach, Pracowniach Konserwatorskich, spotkanie z przedstawicielami Biura Prasowego oraz rozmowy dotyczące prezentacji tematyki Holokaustu i historii Auschwitz w materiałach dziennikarskich. Dziennikarze odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu tego, że głos Auschwitz zostanie usłyszany przez świat. Uczestnicząc w seminarium, uczestnicy mogą pogłębić swoją wiedzę historyczną i zwiększyć swoje umiejętności przekazywania znaczenia przeszłości dla ludzi dziś i w przyszłości.
Seminarium dla ukraińskich i polskich edukatorów we współpracy z Instytutem Tkuma z Dnieprze
Seminarium skierowane jest do nauczycieli i nauczycielek z Ukrainy i prowadzone jest w ramach współpracy z Ukraińskim Instytutem Badań nad Holokaustem „Tkuma”. Daje ono możliwość zapoznania się z historią miasta Oświęcimia poprzez historyczny spacer i wizytę w Centrum Żydowskim i synagodze Cherwa Lomdei Misznajot. Część zajęć wykładowych i warsztatowych poświęcona jest historii obozu Auschwitz oraz działalności Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w zakresie zachowania autentycznego miejsca, jak i edukacji w oparciu o tę tragiczną historię jednej z największych zbrodni XX wieku. W ramach seminarium odbywa się także zwiedzanie Miejsce Pamięci z przewodnikiem, wizyta w Zbiorach i pracowniach konserwatorskich Muzeum.
Polsko-niemieckie seminarium „Jak radzić sobie z trudną przeszłością”
W tym cyklicznym, międzynarodowym seminarium co roku udział biorą nauczyciele z Polski i Niemiec oraz pracownicy Muzeum Auschwitz-Birkenau i dwóch miejsc pamięci na terenie Niemiec: Buchenwald i Sachsenhausen. Celem seminarium jest wzajemne poznanie strategii edukacyjnych, wymiana doświadczeń, nawiązanie współpracy na polu edukacji młodzieży i dorosłych, wypracowanie nowych form edukacji. Seminaria odbywają się w Niemczech oraz Polsce.
Seminarium dla nauczycieli i edukatorów we współpracy z Maison d’Izieu
Seminarium dla nauczycieli i edukatorów z Polski w Miejscu Pamięci Maison d’Izieu we Francji poświęcone jest zagadnieniom związanym z pedagogiką pamięci oraz różnymi metodami nauczania o Holokauście. Grupa nauczycieli i edukatorów w ramach seminarium bierze udział w zwiedzaniu oraz wielu warsztatach i wykładach prowadzonych przez edukatorów Maison d’Izieu. Seminarium odbywa się we współpracy z Maison d’Izieu, w ramach której co dwa lata nauczyciele z Francji przyjeżdżają do Muzeum i Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau, a co dwa lata polscy edukatorzy i nauczyciele wyjeżdżają na seminarium do Francji.
Auschwitz – Historia – Edukacja obywatelska
Projekt skierowany jest do wychowawców i pracowników nadzoru w zakładach karnych, funkcjonariuszy policji oraz pracowników państwowej straży pożarnej. Podczas seminarium wychowawcy i pracownicy sprawujący bezpośredni nadzór nad osadzonymi, policjanci oraz strażacy biorą udział zwiedzaniu terenów Miejsca Pamięci oraz w warsztatach i wykładach nie tylko o charakterze historycznym ale także zawierających elementy edukacji antydyskryminacyjnej i prawno-człowieczej.
W ramach projektu „Auschwitz – Historia – Edukacja Obywatelska” odbywają się także zajęcia warsztatowe w zamkniętych zakładach karnych, poprzedzone możliwością zdalnego zwiedzania terenów byłego KL Auschwitz za pośrednictwem aplikacji „Auschwitz. In front of your eyes”. W procesie wychowawczym realizowanym w zakładach karnych, nauczanie o historii Auschwitz, może służyć nie tylko przekazywaniu wiedzy, ale także ma realny wpływ na kształtowanie odpowiednich postaw moralnych i społecznych oraz zapobiegać przejawom pogardy i nietolerancji.
W ostatnich latach projekt ten został poszerzony o propozycję w zakresie edukacji o Auschwitz, Holokauście i zbrodniach II wojny światowej dla młodzieży przechodzącej proces resocjalizacji w ośrodkach wychowawczych i zakładach poprawczych, dla której przyjazd do Miejsca Pamięci i uczestniczenie w takiej formie edukacji nieformalnej jest utrudnione.
Jego celem jest z jednej strony przeciwdziałanie wykluczeniu w dostępie do form edukacji pozaszkolnej, a z drugiej praca nad postawami młodych ludzi, znajdujących się w procesie resocjalizacji, ale będących jednocześnie wciąż w procesie socjalizacji wtórnej, zatem w momencie kiedy te postawy nadal się kształtują. Poprzez edukację w Miejscu Pamięci, warsztaty wprowadzające i podsumowujące możemy nie tylko przybliżyć młodym ludziom historię byłego KL Auschwitz i los jego Ofiar, ale także uwrażliwić na mechanizmy dyskryminacji, nienawiści rasowej, które wciąż pozostają aktualne.
Wokół historii Auschwitz
Projekt edukacyjny adresowany głównie do mieszkańców Oświęcimia i okolic, którzy zainteresowani są pogłębianiem swojej wiedzy na temat dziejów niemieckiego nazistowskiego obozu oraz losów różnych grup deportowanych do Auschwitz. Spotkanie pozwalają nie tylko lepiej poznać historię byłego KL Auschwitz, ale dają także możliwość lepiej poznać funkcjonowanie samego Miejsca Pamięci i Muzeum. Dają możliwość innego spojrzenia na pracę tej instytucji, która na wielu płaszczyznach dba o zachowanie jedynego tak czytelnie zachowanego miejsca masowej zagłady i obozu koncentracyjnego.
Auschwitz a postrzeganie współczesnego świata
Ogólnopolski konkurs jest adresowany do uczniów klasy ósmej szkoły podstawowej oraz uczniów szkół ponadpodstawowych z całej Polski. Jego celem jest upowszechnianie wiedzy o historii niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz, upamiętnianie Ofiar obozu, a także kształtowanie i rozwijanie wrażliwości wśród młodego pokolenia na zagrożenia związane z łamaniem praw człowieka we współczesnym świecie.
Konkurs składa się z etapów: szkolnego i ogólnopolskiego i obejmuje następujące kategorie: fotografia, film wideo, projekt graficzny, krótka forma literacka, projekt plastyczny. Informacja o kolejnych edycjach konkursu publikowana jest na stronie Muzeum w pierwszych tygodniach roku szkolnego.
Cykl obrazów "Prussian Blue" Yishaia Jusidmana na nowej wystawie czasowej w Muzeum Auschwitz
Spotkanie z cyklu „Wokół historii Auschwitz” – najmłodsi więźniowie obozu – 5 grudnia 2025 r.
