Rozmiar czcionki:

MIEJSCE PAMIĘCI I MUZEUM AUSCHWITZ-BIRKENAU BYŁY NIEMIECKI NAZISTOWSKI
OBÓZ KONCENTRACYJNY I ZAGŁADY

Aktualności

Więzieni za wiarę. Świadkowie Jehowy w KL Auschwitz

05-02-2004

Do tej pory Świadkowie Jehowy nie byli tematem oddzielnego opracowania w literaturze dotyczącej historii KL Auschwitz. Powodem tego była niewielka ilość zachowanych dokumentów, potwierdzających ich pobyt w obozie, jak również skromna ilość wspomnień czy relacji.

Prócz tego stosunkowo niewielka liczba więźniów kategorii IBV (Internationale Bibelforscher-Vereinigung: Międzynarodowego Stowarzyszenia Badaczy Pisma Świętego), w jakiej rejestrowano w nazistowskich obozach koncentracyjnych Świadków Jehowy, powodowała, że Świadkowie Jehowy ujmowani byli anonimowo, jako jedna z kategorii więźniarskich w wielotysięcznej społeczności więźniów.

Niniejsza pozycja jest pierwszą próbą syntetycznego ujęcia tematu poświęconego Świadkom Jehowy w KL Auschwitz. Chociaż brak kompletnej dokumentacji uniemożliwia ustalenie dokładnej liczby osób tego wyznania deportowanych do KL Auschwitz, to jednak będąca wynikiem żmudnych poszukiwań praca pozwala stwierdzić, że sięgała ona w różnych okresach istnienia obozu od kilkudziesięciu do stu kilkudziesięciu osób, a w ciągu blisko pięciu lat istnienia obozu osadzono w nim co najmniej 387 Świadków Jehowy.

Do opracowania dołączono imienne wykazy ilustrujące los blisko 230 więźniarek i więźniów IBV, sporządzone na podstawie przechowywanych w muzealnym archiwum dokumentów, ankiet i relacji wypełnianych przez byłych więźniów bądź informacji uzyskanych od ich rodzin.

Towarzyszą im obozowe fotografie 130 więźniów, świadków Jehowy, zaliczonych w obozie do kategorii IBV. Zajmujące blisko połowę objętości pracy aneksy obejmują relacje i wspomnienia Świadków Jehowy, byłych więźniów obozu, oraz związane z nimi dokumenty i zdjęcia z archiwów rodzinnych i muzealnych.

Książka ukazała się w grudniu 2003 r. nakładem Muzeum Auschwitz-Birkenau; autor - Teresa Wontor-Cichy - jest historykiem działu historyczno-badawczego Muzeum Auschwitz-Birkenau.

Teresa Wontor-Cichy
Więzieni za wiarę. Świadkowie Jehowy w KL Auschwitz
Redakcja: Jadwiga Pinderska-Lech
Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau, 2003
str. 158, tabele, dokumenty, zdjęcia, indeks

O Świadkach Jehowy

Świadkowie Jehowy, wyznanie chrześcijańskie znane w latach 1870-1931 pod nazwą Badacze Pisma Świętego; w roku 1881 Charles T. Russel (1852-1916) założył pierwszą korporację prawną reprezentującą Badaczy Pisma Świętego (Towarzystwo Traktatowe - Strażnica Syjońska; od roku 1955 znane jako Pensylwańskie Towarzystwo Biblijne i Traktatowe - Strażnica). W roku 1914 w Londynie zarejestrowano Międzynarodowe Stowarzyszenie Badaczy Pisma Świętego. Po śmierci założyciela część wyznawców nie podjęła współpracy z istniejącymi korporacjami, pozostając przy określeniu Badacze Pisma Świętego (w Polsce m.in. Stowarzyszenie Badaczy Pisma Św., Zrzeszenie Wolnych Badaczy Pisma Św., Związek Badaczy Biblii, Stolica Apostolska w Jezusie Chrystusie, Świecki Misyjny Ruch „Epifania").

W 1931 roku przyjęto nazwę Świadkowie Jehowy na określenie członków wyznania skupionych wokół Towarzystwa Strażnica. W Niemczech władze nazistowskie utrzymały nazwę Intemationale Bibelforscher-Vereinigung (IBV - Międzynarodowe Stowarzyszenie Badaczy Pisma Świętego), ponieważ wyznanie tak było zarejestrowane jako osoba prawna reprezentująca Świadków Jehowy. Z tego też powodu Świadków Jehowy zarówno w oficjalnej dokumentacji niemieckiej tego okresu, jak i w potocznym nazewnictwie określano jako Badaczy.

Świadkowie Jehowy uznają jedynie autorytet Biblii, a studiują ją na swoich zebraniach, które mają charakter otwarty. Pomocą do tego są liczne wydawane przez nich publikacje. Cały organizacyjny aspekt społeczności Świadków Jehowy podporządkowany jest najważniejszemu dla nich zadaniu, głoszeniu.

Obecnie na całym świecie aktywnie działa ponad 6 mln Świadków Jehowy w około 90000 zborach.

Źródła: Nowa encyklopedia powszechna PWN, Warszawa 1995, t. l, s. 321; Świadkowie Jehowy głosiciele Królestwa Bożego, praca zbiorowa, Selters 1995; Onet.pl wiem

Okładka książki „Więzieni za wiarę”
Okładka książki...