Aktualności
W Muzeum Auschwitz otwarto wystawę rosyjską poświęconą wyzwoleniu obozu
27 stycznia, w 65. rocznicę wywolenia, w bloku 14 na terenie byłego obozu Auschwitz I przedstawiciele Federacji Rosyjskiej na czele z ministrem edukacji Andrejem Fursenko oraz dyrekcja Muzeum oficjalnie otworzyli tymczasową wystawę poświęconą wyzwoleniu niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau. Ekspozycja została przygotowana przez Ministerstwo Kultury Federacji Rosyjskiej i Centralne Muzeum Wielkiej Wojny Ojczyźnianej.
— Ta wystawa jest świadectwem przełomu. W miejsce wystawy, której nie można było otworzyć pięć lat temu, powstała wystawa zupełnie nowa, nowoczesna, która jest owocem dobrej współpracy. W trakcie tych półrocznych bardzo intensywnych prac przekonaliśmy się, że możemy znaleźć wspólny język nawet w delikatnych kwestiach historycznych. Do bardzo dobrze rokuje dla utworzenia na tej kanwie docelowej stałej wystawy rosyjskiej — powiedział dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau dr Piotr M.A. Cywiński.
Zajmująca 212 metrów kwadratowych wystawa opowiada o wszystkich aspektach wyzwolenia obozu. Całość została podzielona na trzy części. Pierwsza opowiada o samym momencie wyzwolenia obozu przez żołnierzy Armii Czerwonej. Jako pierwszy do obozu dotarł oddział szturmowy 106. Korpusu Strzelców pod dowództwem majora Anatolija Szapiro. Następnego dnia 107. dywizja strzelców dowodzona przez pułkownika Pietrienkę wyzwoliła obóz Auschwitz II-Birkenau. Odwiedzający zobaczyć mogą tu fragmenty kroniki wyzwolenia, mapy działań bojowych, czy dokumenty sztabu armii. Osobny dział opowiada o żołnierzach, którzy brali udział w wyzwalaniu Auschwitz.
Część druga poświęcona jest ratowaniu więźniów Auschwitz i pokazuje wydarzenia mające miejsce bezpośrednio po wyzwoleniu. Widzimy sytuację, jaką zastali żołnierze wchodzący na teren obozu. Ekspozycja mówi także o poświęceniu lekarzy i lokalnej społeczności, którzy byli zaangażowani w pomoc ocalałym więźniom. Zobaczyć można także specjalną instalację pokazującą fragment wojskowego szpitala.
W trzeciej części przedstawione są wysiłki mające na celu dokumentację zbrodni popełnionych w obozie Auschwitz. Zaprezentowano tu m.in. dokumenty z pracy Nadzwyczajnej Komisji Państwowej ZSRR, relacje i wspomnienia byłych więźniów — m.in. świadectwa o ludobójstwie, eksperymentach medycznych i warunkach obozowym. Głównym elementem tej części ekspozycji jest symboliczne odgrodzone miejsce dla zbrodniarzy nazistowskich na Procesie Norymberskim.
Otwarta dziś wystawa jest pierwszym elementem przyszłej stałej wystawy rosyjskiej, poświęconej losom więźniów Auschwitz pochodzących z ZSRR. Byli to przede wszystkim radzieccy jeńcy wojenni. Szacuje się, że do Auschwitz trafiło co najmniej 15 tys. jeńców, z czego 12 tys. zostało objętych ewidencją obozową, natomiast około 3 tys. nie zarejestrowano w obozie. Tych ostatnich zabito wkrótce po przywiezieniu do obozu.
Na terenie byłego obozu Auschwitz II-Birkenau znajduje się mogiła, gdzie składano ciała radzieckich jeńców wojennych, zmarłych w obozie. Obecnie miejsce to jest upamiętnione jako symboliczny cmentarz żołnierzy radzieckich — jeńców osadzonych w Auschwitz.
Organizatorzy wystawy
Ministerstwo Kultury Federacji Rosyjskiej
Centralne Muzeum Wielkiej Wojny Ojczyźnianej
Republikańskie Centum Muzelane GIM ZSA
Państwowe Archiwum Federacji Rosyjskiej
Centralne Archiwum Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej
Rosyjskie Państwowe Archiwum Wojskowe
Wojskowo-Medyczne Muzeum
Centrum i Fundacja Holocaust
Rosyjskie Państwowe Archiwum Kinofotograficzne
Archiwum Federalnej Służby Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej
Wykorzystano także archiwa osobiste Iwana Koniewa i Siergieja Kołpakowa oraz materiały z Archiwum Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau
