Aktualności
Słowacki Pociąg Pamięci
Specjalny Pociąg Pamięci ze Słowacji, pokonując historyczną trasę, przyjechał do Oświęcimia w 70. rocznicę deportacji przez nazistów do Auschwitz pierwszej grupy słowackich Żydówek. W uroczystościach w Miejscu Pamięci wzięli udział premier Słowacji Iveta Radiczova, wicepremier Jan Figel, a także przedstawiciele różnych wyznań oraz liczna grupa młodzieży. Szczególnym gościem była Edita Grosmanova, ocalała z Auschwitz, która wówczas trafiła do obozu.
Uczestnicy uroczystości zwiedzili tereny byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady, a także złożyli kwiaty pod Ścianą Straceń. Ważnym punktem wizyty było odwiedzenie stałej ekspozycji „Tragedia słowackich Żydów”.
Odnosząc się do znaczenia pamięci o Auschwitz wśród młodego pokolenia Słowaków, licznie odwiedzających Miejsce Pamięci, premier Słowacji Iveta Radiczova powiedziała: — Młodzież stawia bardzo istotne pytanie: co możemy zrobić, aby to się więcej nie powtórzyło, aby nigdy więcej nie mogły się wydarzyć takie okropności? Dałam im radę: odrzucajcie jakiejkolwiek przejawy przemocy, ignorancji, konfliktów, agresji i nienawiści. Wówczas zepchniemy wrogość na margines społeczeństwa i w przyszłości nic tak strasznego nam nie zagrozi — podkreśliła premier Iveta Radiczova.
Słowacy stanowią jedną z liczniejszych grup narodowościowych odwiedzających Miejsce Pamięci. W zeszłym roku było ich 40 tys. z czego 33 tys. stanowiła młodzież. Biorąc pod uwagę procentowy udział odwiedzających w stosunku do liczby mieszkańców kraju, Słowacja zajmuje trzecie miejsce, po Polsce i Izraelu, spośród 111 krajów, których obywatele zwiedzili w 2011 r. Muzeum Auschwitz.
Transport 999 Żydówek z Popradu
Transport 999 Żydówek z Popradu na Słowacji z 26 marca 1942 r. był pierwszym zarejestrowanym, który został skierowany przez Główny Urząd Bezpieczeństwa Rzeszy do Auschwitz w ramach "ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej". W sumie do Auschwitz deportowano 27 tys. Żydów słowackich, z czego blisko 10 tys. stanowiły dzieci.
Temat ten został omówiony w anglojęzycznej publikacji "Tragedia Żydów słowackich" wydanej w 2002 r. przez Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau we współpracy z Muzeum Słowackiego Powstania Narodowego w Bańskiej Bystrzycy.
Tragedia słowackich Żydów
Otwarta w 2002 r.(bl. 16, parter) Pierwsza część ekspozycji przedstawia genezę i przebieg Holokaustu na Słowacji, którego realizacja należała do głównych zadań polityki wewnętrznej ówczesnego reżimu rządzącego w tym kraju. Podkreślone zostały szczególnie punkty zwrotne w realizacji zagłady Żydów słowackich, takie jak: przyjęcie kodeksu żydowskiego, pierwsze deportacje, obozy pracy i obozy dla internowanych, kolejna fala deportacji i represje. Pokazane zostało także „rozwiązanie kwestii żydowskiej” na terenach południowej Słowacji okupowanych przez Węgry.
Na wystawie pokazano także postawy ludności słowackiej wobec prześladowań Żydów. Wyodrębniony temat stanowi opowieść o losach Żydów, którzy deportowani zostali ze Słowacji do KL Auschwitz. W tej części przedstawiono miedzy innymi udane ucieczki słowackich Żydów oraz znaczenie ich relacji jako naocznych świadków w informowaniu świata o zagładzie Żydów dokonywanej w Auschwitz.
Autorzy ekspozycji pokazali na niej około 700 fotografii osób pochodzenia żydowskiego, skopiowanych z legitymacji wydawanych przez Centrum Żydów w Bratysławie. Zwiedzający mogą także zapoznać się, za pośrednictwem środków audiowizualnych, z relacjami byłych więźniów.
