Aktualności
Pierwsze posiedzenie Rady Fundacji Auschwiz-Birkenau
W Warszawie spotkali się członkowie Rady Fundacji Auschwitz-Birkenau. Pierwsze posiedzenie odbyło się 17 czerwca w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. W Radzie Fundacji zasiada 14 osób.
Przewodniczącym Rady Fundacji został wybrany jednogłośnie jej fundator, Władysław Bartoszewski. — Nasza praca jest honorowa, nie mamy z tego żadnych korzyści. Jesteśmy wszyscy motywowani identycznie — powoduje nami chęć zapewnienia funkcjonowania Instytucji Pamięci na zawsze, bo przecież chodzi o zachowanie największego na świecie cmentarza bez grobów. Auschwitz rocznie odwiedza ponad milion osób - ludzie z całego świata. Nas to zobowiązuje — mówił podczas obrad Rady Władysław Bartoszewski.
— Od 1947 r. Polska robiła tyle, ile było można. Zbieraliśmy materiały, relacje, gromadziliśmy dokumenty i zachowywaliśmy obiekty — na ile nas było stać. Ale teraz jesteśmy w rodzinie europejskiej. To jest część historii Europy, nie tylko Polski i nie tylko narodu żydowskiego. Oczekujemy, że Europa będzie się poczuwać także i do tej części swojej historii — dodał Bartoszewski.
Zadaniem Fundacji będzie zgromadzenie kwoty 120 mln euro na Fundusz Wieczysty, z którego coroczne odsetki, w wys. 4-5 mln euro pozwolą na planowe i systematyczne realizowanie niezbędnych prac konserwatorskich. Tym samym – po raz pierwszy w swojej historii — Miejsce Pamięci Auschwitz-Birkenau stoi przed realną szansą stworzenia stałego, globalnego, długofalowego programu konserwatorskiego, który umożliwi zabezpieczenie pozostałości po byłym obozie dla przyszłych pokoleń.
— Od kilku lat istnieje na terenie Muzeum bardzo nowoczesna pracownia konserwatorska, która powstała dzięki pomocy Fundacji Ronalda S. Laudera. Pracuje tam znakomity zespół dyplomowanych konserwatorów. W ubiegłym roku przeanalizowano generalny stan zachowania terenu byłego obozu. Teraz potrzebne jest rozpoczęcie kompleksowego programu prac rozpisanych na interwały dwudziestoletnie. Głównym celem Fundacji jest skonstruowanie i opieka nad Funduszem, nadzorowanie jego inwestowania i wydawania zysków, które przeznaczone zostaną wyłącznie na finansowanie prac konserwatorskich. Jestem przekonany, że stoimy na progu przełomowej chwili w historii Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau — powiedział dyrektor Muzeum Piotr M.A. Cywiński, który pełni równocześnie funkcję prezesa Zarządu Fundacji.
Wicedyrektor Muzeum i wiceprezes Zarządu Fundacji Rafał Pióro poinformował członków Rady o najważniejszych potrzebach konserwatorskich w Miejscu Pamięci Auschwitz. — Najbardziej istotnym problemem do rozwiązania jest oczywiście skala całego przedsięwzięcia, bo mówimy tu o bardzo dużym terenie i ogromnej ilości obiektów. Decyzję podejmujemy przede wszystkim na podstawie stanu zachowania obiektów. Szczególnie chciałbym zwrócić uwagę na teren byłego Auschwitz II-Birkenau. Tam mamy największą ilość obiektów, które są autentycznym śladem historii. W tej chwili jednym z najważniejszych zadań jest dla nas ograniczenie działania wód gruntowych, które niekorzystnie wpływają na stan 45 baraków murowanych dawnego obozu kobiecego. Będziemy musieli wykorzystać całą dostępną wiedzę, aby te wszystkie prace wykonać w taki sposób, aby nie zniekształcić historycznego krajobrazu tego terenu, bowiem zachowanie autentyczności jest dla nas wartością nadrzędną — wyjaśniał Rafał Pióro.
— Jeżeli chodzi o priorytety dotyczące terenu Auschwitz I, to należy pamiętać, że poza zabudowaniami i ruinami, na terenie Miejsca Pamięci znajdują się jeszcze obiekty ruchome i archiwalia, które w tej chwili znajdują się w warunkach stosunkowo komfortowych, ponieważ w magazynach jesteśmy w stanie zachować dla nich możliwie optymalne warunki przechowywania — dodał Rafał Pióro.
Na posiedzeniu omówiono również dotychczasowe działania Fundacji oraz przedstawiono reakcje na list przesłany przez premiera RP Donalda Tuska do przywódców wielu państw, w którym zwrócił się on o wsparcie inicjatywy Fundacji. Jako pierwszy wiążącą deklaracje wsparcia udzielił Rząd Niemiecki, zobowiązując się do przekazania w najbliższym czasie 1 mln euro i zaznaczając, że w kolejnym roku wesprze Fundusz Wieczysty kwotą dużo poważniejszą.
— Premier landu Nadrenia-Północna Westfalia i członek Rady Fundacji Jürgen Rüttgers zapowiedział również koordynację działań pomocowych wśród niemieckich landów, za co jestem bardzo wdzięczny, bo to pokazuje to realną wolę pomocy w społeczeństwie niemieckim — mówił dyrektor Cywiński. — Pozytywne deklaracje polityczne nadeszły z różnych krajów i napływają nadal. Bardzo wiele zależało jednak będzie od najbliższego roku. Mam nadzieję, że pierwsze prace będą mogły rozpocząć się w ciągu trzech lat. Im później zaczniemy, tym droższe i bardziej ryzykowne będą prace konserwatorskie — dodał Piotr Cywiński.
— Chciałem podziękować za zaufanie, że jako obywatel Niemiec mogę zasiadać w takim gremium. Myślę, że działalność tej Fundacji będzie skuteczna dlatego, że dotyczy ona tak ważnego miejsca. Mam trzech synów i śledzę, jak oni w swoich szkołach w Niemczech konfrontowani są z tematem Holokaustu. Dla nich tamte wydarzenia są trudne do zrozumienia. Z rozmów z młodymi ludźmi wiem, że wielu z nich zrozumiało tę historię dopiero wtedy, kiedy ktoś, kto sam był ofiarą Holokaustu, opowiadał im o tym, co się wtedy działo. Większość odpowiedzialnych już nie żyje, ale odpowiedzialność pozostaje. Zachowanie wspomnień o zbrodniach przeciwko ludzkości jest niezwykle ważne. My musimy zastanawiać się, jak przekazywać historię kolejnym pokoleniom, ale także przekazać zadanie ochrony pamięci. Jako Niemcy zdajemy sobie sprawę z naszej odpowiedzialności i dlatego będziemy brać udział w tym zadaniu — powiedział premier Jürgen Rüttgers.
Na posiedzeniu członkowie Rady przeanalizowali statut Fundacji Auschwitz-Birkenau. Rada podjęła także uchwałę o powołaniu Komisji Finansowej, którą kierować będzie Józef Wancer, bankier i ekonomista. W skład komisji wejdą specjaliści z zakresu finansów, ze szczególnym doświadczeniem w zakresie prowadzenia Funduszy Wieczystych, audytu i bankowości. Głównym zadaniem Komisji będzie nadzorowanie pracy Zarządu Fundacji w zakresie operacji finansowych wykonywanych przez Fundację. Komisja opracuje rekomendacje, co do sposobu inwestowania środków z Funduszu Wieczystego, również w zakresie ewentualnego zatrudnienia firm wyspecjalizowanych w tego typu działaniach. „Na podstawie rezultatów prac Komisji Finansowej na kolejnym posiedzeniu Rada Fundacji Auschwitz-Birkenau podejmie decyzję co do sposobu inwestowania środków z Funduszu Wieczystego. Środki zgromadzone do tego czasu będą umieszczane tylko na gwarantowanych lokatach terminowych w banku lub inwestowane w obligacje emitowane przez państwa bądź samorządy krajów należących do Unii Europejskiej” — czytamy w uchwale Rady Fundacji.
Sprawa Fundacji Auschwitz-Birkenau znalazła się także w programie zakończonych wczoraj obrad Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej. Członkowie Rady z dużą nadzieją przyjęli powstanie Fundacji i wyrazili oczekiwanie, że wsparcie wielu państw pozwoli szybko utworzyć Fundusz Wieczysty.
RADA FUNDACJI AUSCHWITZ-BIRKENAU
Władysław Bartoszewski (fundator)— były więzień KL Auschwitz, współzałożyciel Rady Pomocy Żydom „Żegota”, przewodniczący Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej oraz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, dwukrotny Minister Spraw Zagranicznych Rządu RP, sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, pełnomocnik ds. Dialogu Międzynarodowego. <!--[endif]-->
Eleonora Bergman — dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego, członek Rady Muzeum Historii Żydów Polskich, członek Międzynarodowej Rady Konsultacyjnej tworzącej nową wystawę główną Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau.
Henryk Flug (Izrael) — były więzień nazistowskich obozów koncentracyjnych, przewodniczący Centrum Organizacji Ocalałych z Holokaustu oraz Międzynarodowego Komitetu Oświęcimskiego, członek Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej.
Piotr Kadlčik — przewodniczący Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich w RP, członek zarządu Europejskiego Kongresu Żydów.
Serge Klarsfeld (Francja) — historyk, prawnik, wiceprezes Fondation pour la Mémoire de la Shoah (Fundacja Pamięci Shoah), przewodniczący Fils et Filles des Déportés Juifs de France (Stowarzyszenie Synów i Córek Żydów Deportowanych z Francji), członek Rady Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau.
Edward Kosakowski — kierownik Katedry Konserwacji i Restauracji Malowideł Ściennych w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, członek Rady Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu.
Paweł Machcewicz — historyk, profesor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, wykładowca w Collegium Civitas, pełnomocnik Prezesa Rady Ministrów ds. Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.
Agnieszka Magdziak-Miszewska — była Konsul RP w Nowym Jorku, ambasador Rzeczypospolitej Polskiej w Izraelu, członek Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej.
Zbigniew Nosowski — były współprzewodniczący, obecnie zastępca przewodniczącego Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów, redaktor naczelny miesięcznika „Więź”, współzałożyciel i przewodniczący Społecznego Komitetu Pamięci Żydów Otwockich i Karczewskich.
Jürgen Rüttgers (Niemcy) — w latach 1994-98 Minister Edukacji w rządzie Helmuta Kohla, premier landu Nadrenia-Północna Westfalia.
Kalman Sultanik (USA) — były więzień nazistowskich obozów koncentracyjnych, wiceprezes Światowego Kongresu Żydów i United Israel Appeal, członek Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej, przewodniczący komisji finansowej MRO.
Józef Wancer — bankowiec, przez 23 lata wiceprezes Citibank of New York, prezes Zarządu Banku BPH.
Marek Zając — sekretarz Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej, wykładowca w Wyższej Szkole Europejskiej im. ks. Józefa Tischnera.
Arcybiskup Józef Życiński — metropolita lubelski, teolog, filozof, członek m.in. Papieskiej Rady Kultury.
