Aktualności
Pierwsza w Polsce i druga w Europie wystawa poświęcona zagładzie Romów
W nocy z 1 na 2 sierpnia 1944 naziści "zlikwidowali" w Birkenau tzw. familijny obóz cygański, mordując trzy tysiące pozostałych w nim jeszcze przy życiu Cyganów. Od zimy 1943 do lata 1944 zarejestrowano w nim blisko 23 tys. Romów z ponad dziesięciu krajów Europy. Zaledwie tysiąc z nich ocalało. W 57. rocznicę tej zbrodni otwarta została w Muzeum (b. Auschwitz I, blok 13 ) stała wystawa, która jest pierwszą tego typu ekspozycją w Polsce, w pełni dokumentującą zbrodnię popełnioną na Romach. Podobna wystawa od kilku lat istnieje w Centrum Kultury i Dokumentacji Niemieckich Sinti i Romów w Heidelbergu.
Wystawa ta została zrealizowana jako wspólny projekt w/w Centrum, Miejsca Pamięci i Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu, Stowarzyszenia Romów w Polsce i innych organizacji romskich.
W otwarciu wystawy oprócz niewielkiej grupy byłych więźniów uczestniczyli m.in. p-cy Centrum Dokumentacji i Kultury Niemieckich Sinti i Romów Romani Rose; p-cy Stowarzyszenia Romów w Polsce, Roman Kwiatkowski; wiceprezydent Bundestagu Petra Bläss; sekretarz stanu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Niemiec Fritz-Rudolf Körper; Minister Spraw Wewnętrznych Austrii dr Ernst Strasser i minister Spraw Zagranicznych i jednocześnie przewodniczący Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej prof. Władysław Bartoszewski.
Prace związane z utworzeniem wystawy sponsorowali: Rząd Rzeczypospolitej Polskiej; Ministerstwo Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec; Rządy Krajów Związkowych Republiki Federalnej Niemiec; Rada Europy; Daimler Chrysler AG; Deutsche Bank AG; Deutscher Sparkassen und Giroverband; Dresdner Bank AG; Freudenberg Stiftung; Manfred Lautenschlager; Sparkasse Heidelberg i Sparkassenverband Baden-Wurttemberg.
W czasie okolicznościowych przemówień podkreślono, że nie można dopuścić do puszczenia w niepamięć zbrodni ludobójstwa na Romach, którzy tak jak Żydzi mordowani byli ze względów rasowych i bez względu na wiek czy płeć. Szacuje się, że ofiarą nazistów padło od 250 do 500 tys. Romów z całej Europy. Symbolem tych tragicznych wydarzeń stał się Auschwitz i utworzony w nim "Cygański obóz familijny". Romani Rose podziękował w imieniu Romów rządowi polskiemu za pomoc w ochronie pamięci o tych wydarzeniach i w utworzeniu wystawy. Przypomniał jednocześnie, że będące jednym z jej elementów akwarele autorstwa żydowskiej więźniarki Auschwitz, Diny Gottliebovej, namalowane z polecenia dr. Josefa Mengele i przedstawiające zamordowanych później Cyganów, są relikwiami i dokumentami zbrodni przynależącymi do dawnego obozu śmierci i nierozerwalnie z nim związanymi.
