Aktualności
Historyczny barak powrócił z wypożyczenia
Połowa oryginalnego drewnianego baraku więźniarskiego z niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz II-Birkenau powróciła do Polski po trwającym ponad dwie dekady wypożyczeniu do Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie. Przewożony drogą morską historyczny obiekt trafił już do portu w Gdyni.
Barak z Birkenau stanowił jeden z najważniejszych eksponatów otwartego w 1993 r. waszyngtońskiego Muzeum. Po zakończeniu umowy długookresowego wypożyczenia strona amerykańska zabiegała o jej przedłużenie. Nie było to jednak możliwe ze względu na nowe prawo wprowadzone w międzyczasie w Polsce. Zgodnie ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami historyczne obiekty nie mogą być wypożyczane zagranicę na czas dłuższy niż pięć lat.
Zdaniem dyrektora Muzeum Auschwitz dr. Piotra M.A. Cywińskiego uszanowanie zasad wypożyczenia buduje solidne podstawy do wzajemnego instytucjonalnego zaufania. — Obiekty pochodzące z Auschwitz są przez nas wypożyczane do wielu muzeów poświęconych Zagładzie na całym świecie. Warunki wypożyczenia muszą być szanowane, właśnie po to, aby nadal mogło nadal do nich dochodzić — powiedział dyrektor Cywiński.
Podkreślił on także, że powrót baraku wieńczy długi okres dialogu między krajami i instytucjami: — W rozmowy dotyczące zwrotu baraku zaangażował się w decydującej fazie Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdan Zdrojewski. To pokazuje najpełniej, że Polska zdecydowanie zamierza pełnić rolę strażnika autentyzmu i integralności tego największego na świecie Miejsca Pamięci — powiedział.
— Dzięki bliskiej współpracy z naszymi polskimi partnerami, doszliśmy do takiego porozumienia, które zapewnia, iż te niezwykle ważne obiekty będą zachowane i będą służyły edukacji przyszłych pokoleń” — powiedziała dyrektor Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie Sara J. Bloomfield.
Docelowo fragment baraku powróci na teren byłego obozu Auschwitz II-Birkenau. Tam cały czas stoi druga połowa konstrukcji, którą niedawno poddano gruntownej konserwacji. — Drewniany barak przez ponad 20 lat prezentowany był na ekspozycji w Waszyngtonie — czyli wewnątrz budynku, gdzie nie był narażony na działanie zmiennych czynników pogodowych. Dlatego teraz będzie musiał zostać poddany adaptacji, czyli przebywać w kontrolowanych warunkach zbliżonych do zewnętrznych. Dopiero potem będzie go można zakonserwować i następnie wróci on na swoje miejsce. Szacujemy, że może to potrwać ok. 3 lat — powiedział Rafał Pióro, wicedyrektor Muzeum odpowiedzialny za konserwację.
Fragment drewnianego baraku pochodzi z odcinka BIIb byłego obozu Auschwitz II-Birkenau. Niemcy utworzyli tam tzw. obóz familijny dla Żydów deportowanych z getta Theresienstadt na terenie Protektoratu Czech i Moraw. Ogółem przywieziono stamtąd do Auschwitz ok. 46 tysięcy Żydów: ok. 20 tysięcy umieszczono w obozie familijnym, a pozostałych zamordowano bezpośrednio w komorach gazowych bądź umieszczono w innych częściach obozu.
Barak nr 30 na terenie odcinka BIIb obozu Birkenau jest jedynym zachowanym spośród drewnianych baraków, które w okresie do 9 września 1943 r. wybudowano w obrębie sektora obozowego BIIb (Familienlager Theresienstadt). W czasie funkcjonowania obozu w tym baraku, podobnie jak w barakach o numerach 28 i 32 mieścił się szpital obozowy, przeznaczony zarówno dla mężczyzn jak i kobiet. Według relacji byłego więźnia dr. Alfreda Milka z Pragi w baraku nr 30 znajdowały się dwa oddziały szpitalne: oddział internistyczny dla kobiet z dziećmi (od wschodu) oraz oddział zakaźny (od zachodu). Na zachowanym ceglanym kominie baraku zachowało się oryginalne malowidło wykonane przez więźniów.
