Aktualności
78. rocznica pierwszego transportu Polaków do KL Auschwitz – obchody rocznicowe
14 czerwca 2018 r. obchodzić będziemy 78. rocznicę pierwszego transportu Polaków do tworzonego na terenach okupowanej Polski wcielonych do Trzeciej Rzeszy niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. Dzień rocznicy decyzją Sejmu RP jest Narodowym Dniem Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady. Wydarzenia upamiętniające rocznicę odbędą się 13 i 14 czerwca w Tarnowie, Harmężach i Oświęcimiu.
Program obchodów 14 czerwca w Oświęcimiu i Harmężach:
9.30 – Msza Święta w Klasztorze Franciszkanów w Harmężach
10.30 – Zwiedzanie wystawy „Klisze pamięci. Labirynty” autorstwa byłego więźnia Auschwitz nr 432 Mariana Kołodzieja
11.30 – Złożenie kwiatów pod tablicą upamiętniającą przybycie I transportu w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej im. rtm. Witolda Pileckiego
12.30 – Zapalenie zniczy pod Ścianą Śmierci w hołdzie Ofiarom
13.00 – Otwarcie wystawy w Bloku 11 poświęconej tematyce ruchu oporu w KL Auschwitz
Obchody w Tarnowie odbędą się 13 czerwca 2018 r. o godzinie 10.00 przy Pomniku Pamięci I Transportu Więźniów do KL Auschwitz.
Organizatorami obchodów rocznicowych jest Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau (kontakt: ) oraz:
• Centrum św. Maksymiliana w Harmężach
• Starostwo Powiatowe w Oświęcimiu
• Miasto Tarnów
• Miasto Oświęcim
• Gmina Oświęcim
• Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie
• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. rtm. Witolda Pileckiego w Oświęcimiu
• Fundacja Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau
• Stowarzyszenie Auschwitz Memento
• Towarzystwo Opieki nad Oświęcimiem
• Fundacja Pamięci Ofiar Auschwitz-Birkenau
• Kuria Diecezjalna Bielsko-Żywiecka
• Prowincja św. Antoniego i bł. Jakuba Strzemię Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych Franciszkanów
• Krakowska Fundacja Centrum Informacji, Spotkań, Dialogu, Wychowania i Modlitwy w Oświęcimiu
• Centrum Żydowskie w Oświęcimiu
• Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu
• Stowarzyszenie Romów w Polsce
• Fundacja Pomnik Hospicjum Miastu Oświęcim
• Fundacja Wiara i Prawda
14 czerwca 1940 r. Niemcy skierowali z więzienia w Tarnowie do obozu Auschwitz grupę 728 Polaków. Wśród nich byli żołnierze kampanii wrześniowej, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci, a także niewielka grupa polskich Żydów. Otrzymali oni numery od 31 do 758 i umieszczono ich na okres kwarantanny w budynkach dawnego Polskiego Monopolu Tytoniowego, nieopodal terenu dzisiejszego Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau (dziś znajduje się tam Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. rtm. Witolda Pileckiego).Pierwsze obozowe numery otrzymali przywiezieni wcześniej przez esesmanów do Auschwitz niemieccy więźniowie kryminalni przeniesieni z obozu koncentracyjnego Sachsenhausen, którzy objęli stanowiska funkcyjnych.
Z 728 więźniów deportowanych 14 czerwca 1940 r. z Tarnowa do KL Auschwitz wojnę przeżyło 298, zginęło 272, a w przypadku 158 los jest nieznany.
Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau wydało książkę autorstwa dyrektora Muzeum Auschwitz dr. Piotra M. A. Cywińskiego pt. „Początki Auschwitz w pamięci pierwszego transportu polskich więźniów politycznych”. W publikacji fragmenty relacji byłych więźniów z pierwszego transportu zestawiono w siedmiu rozdziałach tworzących płynnie opowiedzianą historię 728 mężczyzn, którzy m.in. za działalność konspiracyjną oraz próby przedostania się do armii polskiej we Francji, trafili z więzienia w Tarnowie do obozu Auschwitz.
Opowieść rozpoczyna się od samego momentu aresztowań i przewożenia do więzienia w Tarnowie, kończy się natomiast najdłuższym apelem po pierwszej ucieczce więźnia Auschwitz, Tadeusza Wiejowskiego, która miała miejsce 6 lipca 1940 r. Wówczas, już po nadaniu numerów obozowych, morderczej kwarantannie, przebraniu w pasiaki i nałożeniu obowiązku niewolniczej pracy, rytuał „lagrowania”, czyli wtłaczania człowieka w obozowy system terroru, dobiegł końca.