Rozmiar czcionki:

MIEJSCE PAMIĘCI I MUZEUM AUSCHWITZ-BIRKENAU BYŁY NIEMIECKI NAZISTOWSKI
OBÓZ KONCENTRACYJNY I ZAGŁADY

Aktualności

67. rocznica śmierci rotmistrza Witolda Pileckiego

ps
25-05-2015

67 lat temu, 25 maja 1948 r. rotmistrz Witold Pilecki, jeden z twórców konspiracji w niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i zagłady Auschwitz, został stracony przez władze komunistyczne. W rocznicę tego wydarzenia, przy murach aresztu śledczego przy ul. Rakowieckiej w Warszawie, gdzie zamordowany został rotmistrz, zastępca dyrektora Muzeum Andrzej Kacorzyk złożył wieniec, oddając hołd Witoldowi Pileckiemu w imieniu wszystkich pracowników Miejsca Pamięci.

 

Fot. por. Michał Grodner
Fot. por. Michał...
Fot. por. Michał Grodner
Fot. por. Michał...
Zastępca dyrektora Muzeum Andrzej Kacorzyk składa wieniec w 67. rocznicę śmierci Witolda Pileckiego
Zastępca dyrektora...
Obozowa fotografia Witolda Pileckiego
Obozowa fotografia...
Protokół z egzekucji Witolda Pileckiego
Protokół z...

– Życie rotmistrza Witolda Pileckiego – nie tylko w wymiarze obozowym – było przykładem postawy propaństwowej najwyższej próby. Po roku pobytu w więzieniu na Rakowieckiej, przejściu przez tortury m.in. oprawcy ubeckiego Eugeniusza Chimczaka, został skazany na karę śmierci przez sąd wojskowy w składzie Jan Hryckowian i Józef Badecki i zabity strzałem w tył głowy przez kata Piotra Śmietańskiego, w wieku 47 lat – powiedział dr Piotr M.A. Cywiński, dyrektor Muzeum.

– Przez całe dekady jego nazwisko zostało wymazane przez komunistów z dziejów Polski, pamięć o tym bohaterze przetrwała jednak wśród emigracji. W wolnej Polsce pierwsze monografie na temat rotmistrza Pileckiego autorstwa dr. Adama Cyry i prof. Wiesława Wysockiego ukazały się w latach dziewięćdziesiątych – dodał Cywiński. 

Delegacja Miejsca Pamięci złożyła wieniec razem z przedstawicielami Centralnego Zarządu Służby Więziennej, Dyrektor Okręgową Służby Więziennej w Warszawie oraz pracownikami aresztu śledczego na ul. Rakowieckiej w Warszawie.

Witold Pilecki został przywieziony do Auschwitz 22 września 1940 r., tzw. drugim transportem warszawskim. W obozie został zarejestrowany pod nazwiskiem Tomasz Serafiński, którego używał w konspiracji. Podczas rejestracji otrzymał numer 4859.

Był jednym z twórców obozowego ruchu oporu. W nocy z 26 na 27 kwietnia 1943 r., Witold Pilecki, zagrożony dekonspiracją, zbiegł z obozu razem z dwoma kolegami. W czerwcu 1943 r., przebywając w ukryciu, sporządził raport przekazany następnie Komendzie Głównej Armii Krajowej. Opisał w nim swoje przeżycia, działalność konspiracyjną, zawarł też informacje o terrorze panującym w obozie, metodach mordowania więźniów, eksterminacji Polaków, jeńców sowieckich, zagładzie Żydów, a także o utworzeniu obozu dla Romów. Pilecki przedstawił także AK swój plan ataku na obóz, który jednak nie uzyskał aprobaty dowództwa.

Historię polskiego wojskowego ruch oporu w obozie Auschwitz, którego współtwórcą był rotmistrz Witold Pilecki, opowiada nowa wystawa przygotowana przez Muzeum w Google Cultural Institute.

W sierpniu 1944 r. Witold Pilecki walczył w Powstaniu Warszawskim, po upadku którego dostał się do niewoli (stalag Lamsdorf, następnie oflag Murnau). Wyzwolony przez żołnierzy amerykańskich przedostał się do Włoch, gdzie wstąpił do II Korpusu Polskiego. Po powrocie do kraju jesienią 1945 r. prowadził działalność wywiadowczą na rzecz II Korpusu. Dwa lata później został aresztowany przez władze komunistyczne. 15 marca 1948 r. kazano go na karę śmierci za rzekome szpiegostwo i stracono w więzieniu na Mokotowie 25 maja 1948 r. Zrehabilitowany został dopiero w 1990 r. 30 lipca 2006 r. Witold Pilecki został pośmiertnie odznaczony Orderem Orła Białego, a 6 września 2013 r. został pośmiertnie awansowany do stopnia pułkownika.