"Wysoki poziom wód gruntowych uniemożliwiał spalanie zwłok"

Jednym z argumentów negacjonistów, który miałby świadczyć o niemożności spopielania ofiar KL Auschwitz na stosach drewna, jest wysoki poziom wód gruntowych na terenie KL Auschwitz II-Birkenau.

Fakty:

W momencie rozpoczęcia masowej zagłady Żydów w Birkenau wiosną 1942 roku, ciała ofiar nie były spalane, lecz grzebane w masowych grobach. Później, w związku z rosnącą liczbą transportów Żydów kierowanych na zagładę do KL Auschwitz, władze SS podjęły decyzję o kremacji ciał na stosach drewna (od sierpnia 1942 r.), a docelowo o budowie dużych krematoriów.

Technika kremacji metodą polową odbywała się w następujący sposób:

• wykopywano rowy o głębokości od 1,5 do 2 metrów,
• na dnie układane były grube sągi drewna, stanowiące podstawę stosu, zaś nieco wyżej układane było drewno opałowe, na którym układano zwłoki ofiar,
• płomień podsycany był odpadami ropopochodnymi, metanolem oraz tłuszczem gromadzącym się na dnie stosu spaleniskowego.

Negacjoniści wskazują na obecny wysoki poziom wód gruntowych na terenie byłego obozu Birkenau, gdyż w większości znajdujących się tam rowów melioracyjnych po nawet niewielkich opadach deszczu gromadzi się woda. Wnioskują stąd, że wykopanie w Birkenau dołów, a zwłaszcza spalanie w nich zwłok, było z tego powodu niemożliwe. Nie uwzględniają jednak faktu, że w czasie funkcjonowania obozu działał system rowów odwadniających o łącznej długości około 15 kilometrów, który skutecznie regulował poziom wód gruntowych. Obecnie w niektórych miejscach nie działa on już w ogóle lub jedynie w ograniczonym zakresie, zatem poziom wód gruntowych jest dziś dużo wyższy niż w okresie funkcjonowania obozu.

Przekrój typowego rowu melioracyjnego stosowanego w obozie KL Auschwitz II-Birkenau. Źródło: Archiwum PMA-B.

Plan z marca 1943 roku wraz rozmieszczeniem rowów melioracyjnych na terenie obozu Birkenau, w tym również obok miejsc, w których spopielano zwłoki w dołach spaleniskowych. Źródło: APMA-B.

Wiosna 1945 roku. Rów melioracyjny przylegający do podwórza krematorium V, gdzie spalano zwłoki ofiar w dołach kremacyjnych. Pomimo pory roku, widoczny niski poziom wody, co wskazuje na skuteczne działanie systemu odwadniającego. Źródło: APMA-B.

Głównym kanałem kolektorowym odprowadzającym wodę z terenu obozu Birkenau był tzw. Rów Królewski (Königsgraben). Zdjęcie wykonane przez SS w lecie 1943 roku. Źródło: APMA-B.

W Archiwum Miejsca Pamięci Auschwitz znajdują się fotografie z okresu budowy budynku Centralnej Sauny, na których widoczne są głębokie, kilkumetrowe wykopy. Gdyby wówczas sieć rowów melioracyjnych nie funkcjonowała, a poziom wód gruntowych był tak wysoki jak obecnie, na dnie wykopu byłyby widoczne woda lub błoto.

Źródło: APMA-B

W latach 70. XX w. zostały opublikowane zdjęcia wykonane w 1944 roku przez pilotów alianckich samolotów nad obozem Auschwitz. Celem misji rozpoznawczych były powstające wówczas na wschodnich obrzeżach Oświęcimia zakłady chemiczne należące do koncernu IG Farbenindustrie. Przy tej okazji, nieintencjonalnie, sfotografowano także obszar KL Auschwitz.

Na zdjęciach wykonanych m.in. w sierpniu 1944 roku widoczny jest teren obejmujący krematorium V oraz jeden z czynnych stosów kremacyjnych (ofiary komór gazowych krematorium V z uwagi na ograniczone możliwości kremacji ciał w piecach spopielano wówczas na stosach drewna obok tego budynku).

Fragment fotografii lotniczej wykonanej w sierpniu 1944 roku przez samolot zwiadowczy nad obszarem KL Auschwitz. Widoczne doły kremacyjne obok budynku krematorium V w Birkenau i słup dymu ze spalonych zwłok. Źródło: National Archives and Records Administration.

Dokładnie to samo miejsce zostało utrwalone na innej fotografii, wykonanej najprawdopodobniej w połowie lipca 1944 roku przez więźniów Sonderkommando, zmuszonych do obsługi krematorium. Zdjęcie wykonane z wnętrza komory gazowej przedstawia czynny stos kremacyjny oraz zwłoki zamordowanych ludzi, przygotowane do spalenia. Klisze, wykonane konspiracyjnie przez więźniów z obsługi krematorium, zostały przemycone z obozu przez polski ruch oporu.

Fotografia wykonana nielegalnie przez więźniów Sonderkommando w lecie 1944 roku. Widoczny plac za krematorium V i spalanie zwłok w dołach kremacyjnych. Źródło: APMA-B