Rozmiar czcionki:

MIEJSCE PAMIĘCI I MUZEUM AUSCHWITZ-BIRKENAU BYŁY NIEMIECKI NAZISTOWSKI
OBÓZ KONCENTRACYJNY I ZAGŁADY

Sterbebücher

Baza danych aktów zgonów powstała na podstawie zachowanych Ksiąg Zgonów (Sterbebücher) więźniów KL Auschwitz. W 46 tomach akt Wydział Polityczny (obozowe gestapo) odnotował śmierć prawie 69 tysięcy zarejestrowanych w obozie więźniów, którzy zginęli w okresie od 29 lipca 1941 r. do 31 grudnia 1943 r. Ich nazwiska znalazły się w niniejszej bazie danych.

Niewielka ilość danych

Przeglądając bazę należy pamiętać, że akty zgonów dotyczą jedynie wspomnianego wyżej okresu i odnoszą się jedynie do zarejestrowanych więźniów. Stąd też, pomijając jej fragmentaryczność, nie zawiera ona także nazwisk większości deportowanych do KL Auschwitz - Żydów, którzy skierowani zostali do Auschwitz w masowych transportach, wyselekcjonowani na śmierć i zgładzeni zaraz potem w komorach gazowych (patrz FAQ - najczęściej zadawane pytania).

Przykładowy akt zgonu

Poniżej widnieje akt zgonu więźnia KL Auschwitz, Janusza Pogonowskiego, wystawiony przez Politische Abteilung czyli obozowe gestapo. Janusz Pogonowski (w obozie pod nazwiskiem Skrzetuski), więzień nr 253, przywieziony został do KL Auschwitz 14 czerwca 1940 roku z więzienia w Tarnowie w pierwszym transporcie polskich więźniów politycznych.

Student, w obozie członek obozowej konspiracji, razem z 11 innymi więźniami komanda mierników został powieszony w obozie w czasie publicznej egzekucji 19 lipca 1943 roku. Był to odwet za ucieczkę 4 więźniów z tego komanda i za kontakty z ludnością cywilną. Jego postać utkwiła w pamięci więźniów w związku z jego bohaterskim zachowaniem podczas egzekucji. Janusz Pogonowski nie czekał na dokończenie czytania wyroku przez komendanta obozu Rudolfa Hössa - przewrócił stołek na którym stał i zawisł. Miał 21 lat.

W akcie zgonu występują następujące pola:

  • Nr aktu
  • data wystawienia
  • imię, nazwisko
  • wyznanie
  • miejsce zamieszkania
  • data śmierci, godzina śmierci, miejsce śmierci - zawsze Kasernestrasse Auschwitz (ul. Koszarowa), nie obóz (!)
  • data ur., miejsce ur.
  • imię i nazwisko ojca
  • imię i nazwisko matki
  • imię i nazwisko żony lub męża
  • lekarz stwierdzający zgon
  • data
  • podpis
  • przyczyna zgonu (fikcyjna)

W akcie zgonu Janusza Pogonowskiego widnieje słowo „katholisch” - katolik, w innych dokumentach mogą pojawić się następujące rodzaje wyznań:

  • Bibelforscher - badacz Pisma Świętego (świadek Jehowy)
  • öhmisch-mährische Religion - Religia czesko-morawska
  • buddhistisch - buddysta
  • evangelisch - ewangelik
  • glaubenslos - niewierzący
  • gottgläubig - wierzący w boga
  • grekokatholisch - grekokatolik
  • griechischorthodox - greko-prawosławny
  • husit - husyta
  • katholisch - katolik
  • konfessionslos - bezwyznaniowiec
  • mosaisch - wyznanie mojżeszowe
  • moslemisch - muzułman
  • orthodox - prawosławny
  • religionslos - agnostyk
  • russischorthodox - rosyjsko-prawosławny
  • unbekannte Religion - nieznana religia

 

Akt zgonu Janusza...