Aktualności

Historia pierwszego transportu Polaków do Auschwitz opowiedziana głosami młodego pokolenia

Uczniowie z całej Polski wzięli udział w specjalnej społecznej akcji Muzeum przygotowanej na 81. rocznicą deportacji pierwszych Polaków do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz. Jej efektem jest wersja wideo książki „Początki Auschwitz w pamięci pierwszego transportu polskich więźniów politycznych” autorstwa dyrektora Muzeum dr. Piotra M. A. Cywińskiego.

W publikacji fragmenty relacji świadków zestawiono w siedmiu rozdziałach tworzących płynnie opowiedzianą historię 728 mężczyzn, którzy m.in. za działalność konspiracyjną oraz próby przedostania się do armii polskiej we Francji, trafili z więzienia w Tarnowie do Auschwitz.

W filmie natomiast wszystkie świadectwa ocalałych przeczytane zostały przez uczniów z całej Polski, którzy przesyłali do nas wykonane przez siebie nagrania wideo.

– Byli więźniowie pozostawili nam tysiące relacji i wspomnień. Pomagają one zrozumieć to, co działo się za drutami kolczastymi obozu nie z perspektywy faktów, dokumentów i statystyk, ale z perspektywy ludzi wepchniętych w brutalny świat odczłowieczenia i nienawiści. Chciałem niezwykle podziękować wszystkim młodym ludziom za aktywną pamięć i włączenie się w nasz szczególny projekt. Dzięki wam słowa ocalałych nabrały dziś szczególnej mocy – powiedział Andrzej Kacorzyk, dyrektor Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście.

Premiera filmu odbyła się w mediach społecznościowych Miejsca Pamięci 14 czerwca o godzinie 12.00 – w momencie rozpoczęcia na terenie Miejsca Pamięci państwowych obchodów rocznicowych.

Oprócz uczniów, świadectwa ocalałych przeczytali także wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. dr hab prof. Piotr Gliński, minister w Kancelarii Prezydenta RP Wojciech Kolarski oraz autor książki dr Piotr Cywiński.

„Założenie obozu nie powinno być postrzegane jedynie w kategoriach decyzji administracyjnej, jako pewien fakt lub punkt w linearnej historii II wojny światowej. Utworzenie tego typu instytucji i osadzenie w niej pierwszych setek więźniów od samego początku wskazywało na coś więcej” – napisał Piotr Cywiński we wstępie do książki.

„Widać w tym pierwszym okresie, niemalże jak w pigułce, najważniejsze elementy polityki koncentracyjnej: faktyczne wyjęcie osadzonych spod prawa, świadomą dehumanizację, hierarchizację struktury więźniarskiej oraz totalną ingerencję w każdy aspekt bytowania społeczności więźniów – zarówno w pracy, w czasie niby-wolnym, w porze noclegów, posiłków, w momencie zachorowania, jak i w namiastkach życia społecznego” – czytamy.

14 czerwca 1940 r. Niemcy skierowali z więzienia w Tarnowie do obozu Auschwitz grupę 728 Polaków. Wśród nich byli żołnierze kampanii wrześniowej, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci, a także niewielka grupa polskich Żydów. Otrzymali oni numery od 31 do 758.

Zobacz lekcję internetową o pierwszych transportach Polaków do niemieckiego obozu Auschwitz.