Aktualności
Tu był mój dom. Wysiedlenia ze strefy interesów KL Auschwitz - sesja edukacyjna, 15 kwietnia 2021 r.
"Tu był mój dom. Wysiedlenia ze strefy interesów KL Auschwitz" to tytuł sesji edukacyjnej online, która odbędzie się 15 kwietnia 2021 r. Jej organizatorami są Międzynarodowe Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście oraz Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej.
Sesja organizowana jest w związku z 80. rocznicą wysiedlenia części mieszkańców Oświęcimia i okolicznych miejscowości, w związku z utworzeniem przez Niemców tzw. strefy interesów KL Auschwitz. Całość odbędzie się za pośrednictwem platformy zoom.
Program:
9.00-9.10 – Inauguracja sesji
Dorota Mleczko – dyrektor Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej
Andrzej Kacorzyk – dyrektor Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście
9.10-9.50 – Wykład: wysiedlenia mieszkańców Oświęcimia i okolicznych miejscowości w latach 1940-1942
dr Jacek Lachendro, Centrum Badań Muzeum Auschwitz
9.50-10.00 – przerwa
10.00-11.00 - Wysiedlenia we wspomnieniach Józefy Handzlik, Zofii Przybyłowskiej i Mariana Górnickiego.
moderacja Anita Bury i Andrzej Kacorzyk
11.10-12.40 – Zajęcia warsztatowe dla młodzieży
Program obejmuje 3 godziny dydaktyczne. Zgłoszenia, przy użyciu formularza on-line prosimy przesyłać do 11 kwietnia 2021 r. Po tym terminie prosimy o kontakt telefoniczny.
Formularz zgłoszeniowy dla szkół
Formularz zgłoszeniowy dla osób indywidualnych
Koordynacja:
dr Maria Martyniak
e-mail:
Tel.: 33 844 80 05
Wysiedlenia przeprowadzono w związku z niemieckimi planami rozbudowy samego obozu, jak i zagospodarowaniem terenu przyobozowego: rozbudowy KL Auschwitz tak, aby mógł pomieścić 30 tysięcy osób, budowy przez niemiecki koncern IG Farben fabryki kauczuku syntetycznego i dostarczenia 10 tysięcy więźniów do pracy przy jej budowie, a także utworzenia wokół istniejącego obozu koncentracyjnego obszaru, na którym zamierzano rozwinąć gospodarkę rolno-hodowlaną i rybną.
Łącznie w związku z założeniem i rozbudową obozu koncentracyjnego Auschwitz Niemcy wysiedlili z Oświęcimia i pobliskich wsi 8-9 tysięcy Polaków. Ponadto do pobliskich gett deportowano całą żydowską ludność Oświęcimia – łącznie około 7 tysięcy osób. W sumie zniszczono osiem polskich wsi i rozebrano ponad sto budynków znajdujących się na terenie miasta Oświęcimia, w bezpośrednim sąsiedztwie obozu Auschwitz I.
Akcja wysiedleńcza trwała z przerwami do końca kwietnia i objęła mieszkańców Babic, Boru i Bud (przysiółki Brzeszcz), Brzezinki, Broszkowic, Harmęż, Klucznikowic oraz Rajska. Zostali oni wywiezieni do Generalnego Gubernatorstwa oraz do pobliskich miejscowości na Górnym Śląsku i w powiecie bielskim. Część z nich, zwłaszcza młodych ludzi, Niemcy skierowali na roboty przymusowe.
Józef Paszek w relacji, złożonej w 1965 r., tak wspominał moment wysiedleń:
"W drugiej połowie marca 1941 r. wszyscy mieszkańcy wioski Pławy zostali wysiedleni. Pamiętam była to sobota prawdopodobnie 19 marzec. Około godziny 16-tej na teren Pław przyjechało około 8 lub 9 samochodów z policją niemiecką. (…) Każdej rodzinie nakazali, aby w przeciągu 20 minut zapakowała niezbędne rzeczy (…) coś do zjedzenia i była gotowa do wyjazdu. (…) Gdy już wszyscy byli zebrani nadjechały ciężarowe samochody, którymi przewieziono zgromadzoną ludność Pław do Oświęcimia – do hali fabrycznej „Praga”. Całą noc mieszkańcy Pław spędzili w pustych halach fabrycznych. Następnego dnia wczesnym rankiem załadowano ich do pociągu i wywieziono do Generalnego Gubernatorstwa w okolicę Gorlic. (…) W Pławach było 60 domów, które zaczęto burzyć w 1942 r. Po wojnie pozostało zaledwie pięć domów…"